Doktorant Harvard University: Weber się mylił. Religia nie ma wpływu na gospodarkę

W swojej najbardziej znanej pracy – Etyka protestancka a duch kapitalizmu (pierwsze wydanie 1905) – niemiecki socjolog Max Weber udowadniał, że podstawy doktryny kalwinizmu przyczyniają się do szybszego rozwoju gospodarczego. Nacisk położony na sukces w świecie doczesnym miałby sprawiać, że państwa protestanckie rozwijają się szybciej. Davide Cantoni z Harvard University pokazuje w swojej niedawnej publikacji, że przykład miast niemieckich przeczy tezie Webera.

Porównanie średniego rozwoju miast protestanckich i katolickich w latach 1300-1900. Wykres z pracy Cantoniego.

Oczywiście są to badania kontrowersyjne – przede wszystkim należałoby zapytać czy sam wzrost liczby ludności (ten był dla Cantoniego podstawą porównania) świadczy o rozwoju gospodarczym. Co więcej: czy Niemcy, ze swoimi wewnętrznymi powiązaniami gospodarczymi i posuniętym do granic możliwości rozdrobnieniem politycznym są najlepszym polem do sprawdzenia koncepcji wybitnego socjologa? Czy wyniki nie byłyby inne, gdyby wybrano skalę makro, porównując większe organizmy państwowe i większą liczbę czynników?

Całą pracę Cantoniego można przeczytać na stronach Harvard University. W artykule w najnowszym „Foreign Policy” podsumowuje on: Czy Weber mylił się całkowicie? Niekoniecznie, ale idea, iż współczesny kapitalizm wyewoluował tylko dlatego, że niektóre państwa albo miasta przyjęły protestantyzm, wydaje się mniej prawdopodobna, jeśli usunąć argumenty empiryczne.

Źródła: Foreign Policy