Sprawiedliwi i ich świat w fotografii Józefa Ulmy [Fragmenty książek Wydawnictwa IPN]
Pierwszy z nich według planów władz niemieckich miał ulec całkowitej eksterminacji. Podobny los wyznaczono większości Polaków, ci zaś, których nie zamierzano zgładzić, mieli być traktowani jak niewolnicy. W okresie drugiej wojny światowej zginęło niemal 6 mln obywateli polskich. Połowę z nich stanowiła przedwojenna – prawie cała – trzymilionowa społeczność żydowska.
Antyżydowskie prawa Niemcy zaczęli wprowadzać na okupowanych ziemiach polskich już w pierwszych miesiącach swych rządów. 23 listopada 1939 roku w Generalnym Gubernatorstwie wydano nakaz, aby wszyscy Żydzi powyżej dziesiątego roku życia nosili opaskę z gwiazdą Dawida. Nałożono na nich ponadto obowiązek pracy, zakazano korzystania ze środków transportu i opuszczania bez zezwolenia miejsca zamieszkania. Konfiskowano majątki, przedsiębiorstwa, sklepy i warsztaty. Wkrótce opresje te połączono z pozbawieniem wolności – znaczną część ludności żydowskiej skierowano do obozów pracy, których w 1941 roku było już około 200. Pozostałych Żydów umieszczono w gettach, przy czym na okupowanych ziemiach polskich założono ich ponad 4001. W 1941 roku władze III Rzeszy podjęły decyzję o „ostatecznym rozwiązaniu” kwestii żydowskiej, co w konsekwencji oznaczało wolę wymordowania wszystkich europejskich Żydów, w tym także tych, którzy w ogromnych skupiskach mieszkali na terenie okupowanej przez Niemców Polski. W wyniku wspomnianej decyzji – w obozach masowej zagłady, na skutek rozstrzeliwań, przymusowej wyniszczającej pracy, głodu i chorób wywołanych warunkami stworzonymi przez okupanta – zginęło około 5,5 mln Żydów europejskich....
