Za tydzień w Warszawie o granicach i pograniczach

Zagadnienia związane z tymi kategoriami były opracowywane w nauce już wielokrotnie, by choćby wspomnieć ważne dla socjologii prace Stanisława Ossowskiego. Niemniej dziś dokonuje się zwrot w stronę tej problematyki, szczególnie w badaniach prowadzonych przez zachodnioeuropejskie ośrodki naukowe. Pytanie o granice i pogranicza jest wielokrotnie stawiane przy badaniach nad genezą państwa, czy nad innymi doniosłymi zagadnieniami, takimi jak tożsamością narodową, funkcjonowaniem różnych systemów wartości w obrębie jednego terytorium. Wydaje się cenne, by w dyskusję nad kategoriami granicy i pogranicza włączyć również młodych adeptów nauki z Polski – informują organizatorzy.

Program konferencji:

Piątek (27.05.2011)

• 10:30 – Otwarcie obrad konferencji przez Dyrektor Instytutu Historycznego UW, prof. Marię Koczerską.
• Sesja I
• 10:40-11:00 – mgr Szymon Modzelewski (Uniwersytet Warszawski), Limes rzymski- bariera dla techniki, czy strefa przenikania osiągnięć cywilizacyjnych?
• 11:10-11:30 – mgr Radosław Kotecki (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), Centrum, peryferie oraz sacrum. Religijno-symboliczny wymiar pogranicza polsko-pomorskiego w zwierciadle Kroniki Anonima zw. Gallem (na marginesie „Cudu św. Wojciecha” – Gall, II, 6).
• 11:40-12:00 –mgr Bartosz Klusek (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Jak daleko sięgano pamięcią w średniowieczu? Prawny limit pamięci w angielskim statucie Quo warranto z 1290 r.
• 12:10-12:30 – Przerwa na kawę.
• Sesja II
• 12:30-12:50 – mgr Magdalena Brzozowska (Uniwersytet Warszawski), Święty Gerald – postać z pogranicza kultury rycerskiej i monastycznej.
• 13:00-13:20 – dr Marcin Grodzki (Uniwersytet Warszawski), Polityka pogranicza Cesarstwa Bizantyjskiego okresu późnego antyku jako przyczynek do nastania arabskiej dominacji na Bliskim Wschodzie w VII w.
• 13:30-13:50 – Tomasz Sińczak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Granica Bizancjum i Persji we wczesnym średniowieczu. Nie tylko granica konfliktu.
• 14:00-15:00 – Obiad.
• Sesja III
• 15:00-15:20 – mgr Tomasz Tarczyński (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Łodzią po rzece Dee – problem obszaru granicznego w argumentacji listu króla Anglii Edwarda I do papieża Bonifacego VIII (1301 r.). O przydatności badań antropologicznych w warsztacie naukowym mediewisty.
• 15:30-15:50 – mgr Wojciech Michalski (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Przepowiednia przekroczenia granic i zdobycia władzy na Hebrydach wśród szkockich tradycji profetycznych dotyczących króla Roberta I z poematu The Bruce Johna Barboura (1376-1377).
• 16:00-16:20 – Wojciech Oczkowski (Uniwersytet Warszawski), Rzeczywista i wyobrażona? Granica sasko-frankijska we wczesnym średniowieczu i jej narracyjne odwzorowanie.
• 16:30-16:50 – Maciej Badowicz (Uniwersytet Gdański), Zawód, przestrzeń i styl. Trzy granice śmiechu, zależności między nimi na wybranych przykładach literatury dworskiej i ludowej okresu „pełnego średniowiecza”.
• 17:00-17:20 – mgr Robert Stępień (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Spory graniczne w posiadłościach ziemskich opactwa benedyktynów w Sieciechowie.
• 17:30-17:50 – Przerwa na kawę.
• Sesja IV
• 17:50-18:10 – mgr Jordan Siemianowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), 11th November 1939 – a turning point in the history of the Norwegian merchant fleet in the second World War.
• 18:20-18:40 – mgr Przemysław Piotr Damski (Uniwersytet Łódzki), Daleki Wschód jako pogranicze Imperium Brytyjskiego przełomu XIX i XX w. Aspekty polityczne i ekonomiczne.
• 18:50-19:10 – mgr Justyna Piątek (Uniwersytet Łódzki), Kwestia granic morskich w stosunkach amerykańsko-brytyjskich na tle problemu prohibicyjnego (1929–1933).
• 19:20-19:40 – Małgorzata Joanna Adamczyk (Uniwersytet Warszawski), Dialog międzyreligijny jako przestrzeń pogranicza.
• 19:50 – Zakończenie I dnia obrad.

Sobota (28.05.2011)

• Sesja V
• 10:00-10:20 – mgr Ewa Jurzysta (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Granice nakreślone krzemiennym narzędziem- problematyka pogranicza kulturowego w badaniach schyłkowego paleolitu północno-wschodniej Polski.
• 10:30-10:50 – mgr Tomasz Hildebrandt (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), W poszukiwaniu wczesnośredniowiecznej rubieży osadniczej w okolicach dorzecza górnej Gwdy i Parsęty na Pomorzu Środkowym.
• 11:00-11:20 – mgr Sebastian Kalinowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Pogranicze kujawsko-pomorskie we wczesnym średniowieczu. Wybrane problemy badawcze.
• 11:30-11:45 – Przerwa na kawę.
• Sesja VI
• 11:45-12:05 – mgr Maurycy Kustra, Jakub Linetty (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Funkcjonowanie granic w średniowiecznym mieście.
• 12:15-12:35 – mgr Grzegorz Potoczny (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Starostwa na pograniczu polsko-ruskim w XIV-XVIII w. na przykładzie królewskiego miasta Przemyśl.
• 12:45-13:05 – mgr Elżbieta Nowosielska (Uniwersytet Warszawski), Granice normalności. Szaleńcy w Rzeczpospolitej w XVII – XVIII w.
• 13:15-14:30 – Obiad.
• Sesja VII
• 14:30-14:50 – mgr Jacek Drozd (Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie), Kozacy – dzieci pogranicza.
• 15:00-15:20 – Karol Żojdź (Uniwersytet Warszawski, Pogranicze polsko-tatarskie w I połowie XVII w.
• 15:30-15.50 – mgr Szymon Brzeziński (Uniwersytet Warszawski), Ciągłość i zmiana w historii granicy polsko-węgierskiej/polsko-siedmiogrodzkiej w XVI-XVII w. (wybrane problemy).
• 16:00-16:20 – Michał Wasiucionek (Uniwersytet Warszawski), Z jednego brzegu na drugi. Migracje i kontakty graniczne na pograniczu osmańskim nad dolnym Dunajem w XVII w.
• 16:30-16:50 – Przerwa na kawę.
• Sesja VIII
• 16:50-17:10 – Mikołaj Getka-Kenig (Uniwersytet Warszawski), Księstwo Warszawskie a granice imperium Napoleona.
• 17:20-17:40 – mgr Agnieszka Rokita (Katolicki Uniwersytet Lubelski), Pojęcie i znaczenie Kresów wschodnich w XIX wieku.
• 17:50-18:10 – mgr Anna Zglińska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Funkcjonowanie granicy prusko-rosyjskiej na Drwęcy w XIX wieku: prowincja, przemytnicy i „gastarbeiterzy”. Pogranicze „żywe” czy sztuczny podział?
• 18:20-18.30 – Przerwa na kawę.
• Sesja IX
• 18:30-18:50 – mgr Michał Starczewski (Uniwersytet Warszawski), Ucieczka do Ameryki. Przekraczanie granic państwowych przez polskich emigrantów zarobkowych z Królestwa Polskiego i Galicji przed 1914 r.
• 19:00-19.20 – mgr Krzysztof Pękała (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Ludność Chełmszczyzny wobec kwestii utworzenia guberni chełmskiej i wydzielenia jej z granic Królestwa Polskiego.
• 19:30-19.50 – mgr Paweł Stefanek (Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie), Estonia – między wschodem a zachodem. System prawny i inne czynniki determinujące miejsce ziem estońskich na mapie XIX wiecznej Europy.
• 20:00 – Zakończenie II dnia obrad.

Niedziela (29.05.2011)

• Sesja X
• 10:00-10:20 – mgr Michał W. Kotarba (Uniwersytet Jagielloński), Wzdłuż 38 równoleżnika.
• 10:30-10:50 – mgr Kamila Kędzierska (Uniwersytet Jagielloński), Podział terytorialny Polski po II wojnie światowej.
• 11:00-11:20 – Joanna Krauze (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Kształtowanie się granic i ich wpływ na politykę i poczucie tożsamości w Izraelu.
• 11:30-11:40 – Przerwa na kawę.
• Sesja XI
• 11:40-12:00 – mgr Mateusz Drozdowski (Uniwersytet Jagielloński), Lwów w latach 1912-1917 – pogranicze u progu wewnętrznej wojny.
• 12:10-12:30 – mgr Bartłomiej Rusin (Uniwersytet Jagielloński), Problem tzw. ,,linii Curzona’’ z lipca 1920 roku – fakty, opinie, interpretacje.
• 12:40-13:00 – Jakub Józefiak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Określanie narodowości na obszarze pogranicza polsko-niemieckiego w świetle dekretu z dnia 13 września 1946 o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.
• 13:10-14:00 – Obiad.
• Sesja XII
• 14:00-14:20 – Krzysztof Niewiadomski (Uniwersytet Warszawski), Dalej niż Kresy. Pogranicze w Nadberezyńcach Floriana Czarnyszewicza oraz dylogii Michała Kryspina Pawlikowskiego (Dzieciństwo i młodość Tadeusza Irteńskiego, Wojna i sezon).
• 14:30-14:50 – Bartłomiej Międzybrodzki (Uniwersytet Warszawski), Ideologiczne podstawy przesiedlenia Polaków z Kresów Wschodnich w latach 1944-1946.
• 15:00-15.20 – Bogumił Termiński-Mrowiec (Uniwersytet Warszawski), Zmierzch i upadek pojęcia „granicy" jako kategorii badawczej studiów nad migracjami.
• 15:30-15:50 – Szymon Pietrzykowski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Dorzecze Szatt-al Arab jako obszar sporny w kształtowaniu się stosunków iracko-irańskich w XX wieku.
• 16:00-16:20 – Przerwa na kawę.
• Sesja XIII
• 16:20-16:40 – mgr Jan Pajor (Uniwersytet Łódzki), Znaczenie pogranicza w kształtowaniu się społecznego, politycznego i kulturowego oblicza Stanów Zjednoczonych według Fredericka Jacksona Turnera.
• 16:50-17:10 – mgr Sylwester Kiełbasiewicz (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Region jako kategoria graniczna.
• 17:20-17:40 – Aleksandra Foryś (Uniwersytet Warszawski), Dżinny, wampiry i upiory – elementy demonologii mieszkańców Centar Župy (zachodnia Macedonia) jako przykład pogranicza kultur słowiańskiej i muzułmańskiej.
• 17:50-18:10 – Dominika Jędrzejczyk (Uniwersytet Warszawski), Granice interpretacji w pracy mediewisty-literaturoznawcy.
• 18:20 – Podsumowanie obrad. Zakończenie konferencji.

Organizatorem konferencji jest SKNH UW. Obrady odbywać będą się w Sali Balowej Pałacu Tyszkiewiczów-Potockich przy Krakowskim Przedmieściu 32. Po każdym referacie przewidziane jest 10 minut dyskusji.

Wszelkie dodatkowe informacje znajdują się na stronie sesjahumanistyczna.umk.pl/.