O krok od Białorusi i Ukrainy. Co warto zobaczyć tuż przy wschodniej granicy?
Park Krajobrazowy Podlaski Przełom Bugu
Spokój, piękne krajobrazy, bliskość natury wolnej od ingerencji człowieka – tego z pewnością nie zabraknie w Parku Krajobrazowym Podlaski Przełom Bugu. Największym walorem przyrodniczym parku jest meandrująca, niepoddana regulacji rzeka Bug, której dolina tworzy wiele malowniczych widoków.
Bug w rejonie Niemirowa (fot. Przykuta, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International). Na terenie parku stwierdzono obecność ponad 760 gatunków roślin (w tym 36 objętych ochroną gatunkową), 141 gatunków ptaków i 290 gatunków kręgowców. Można tu spotkać między innymi jelenie, sarny, łosie, borsuki, wydry, bobry i wilki. Najbardziej zagrożonym gatunkiem gada jest żółw błotny, który sporadycznie występuje na niektórych starorzeczach. Powierzchnia parku wynosi 30 904 hektarów (powierzchnia otuliny 17 131 hektarów).
Poleski Park Narodowy
Kolejna atrakcja dla miłośników przyrody. Obszar Poleskiego Parku Narodowego jest równinny i silnie podmokły, z dużą ilością jezior, stawów, bagien i torfowisk. Niemal cały teren parku zajmują równiny torfowe. Zachowane ekosystemy bagienne rozwijały się na tym terenie bez ingerencji człowieka od czasu ustąpienia ostatniego zlodowacenia.
Poleski Park Narodowy (fot. Azymut (Rafał M. Socha), opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe). Na obszarze parku występuje bogata fauna i flora. Stwierdzono występowanie około 1000 gatunków roślin naczyniowych i około 290 gatunków zwierząt. Jest to także jeden z najbogatszych w ptactwo obszarów w kraju. Symbolem parku jest żuraw. Jego powierzchnia wynosi 97,64 kilometrów kwadratowych (powierzchnia otuliny 136,24 kilometrów kwadratowych), zaś łączna długość szlaków turystycznych to 78 km.
Stadnina koni czystej krwi arabskiej w Janowie Podlaskim
To najbardziej znana i najstarsza stadnina w Polsce, której historia sięga wojen napoleońskich. Założona w 1817 roku stadnina specjalizuje się w hodowli koni krwi arabskiej i półkrwi angloarabskiej. Co roku w sierpniu odbywa się tu znana aukcja Pride of Poland, która przyciąga hodowców i wystawców z kraju i z zagranicy. Aukcję poprzedza Polski Narodowy Pokaz Koni Arabskich Czystej Krwi. Podczas tegorocznej edycji imprezy padł rekord: 10-letnia klacz Pepita została sprzedana za 1, 4 mln euro, stając się najdroższym koniem w historii polskich hodowli.
Stajnia „Zegarowa” w stadninie w Janowie Podlaskim (fot. Ar2rek, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Poland). Nazwa jest nieco myląca, ponieważ stadnina nie znajduje się w samym Janowie Podlaskim, ale w odległej od niego o 2 km miejscowości Wygoda. Cały kompleks zajmuje obszar 2500 hektarów i stanowi około 18% powierzchni gminy Janów Podlaski. Warto zobaczyć znajdujący się w starym parku zabytkowy XIX-wieczny zespół stajni, z których najstarsze: „Czołowa” (1841 r.) i „Zegarowa” (1848 r.) zostały zaprojektowane przez cenionego architekta Henryka Marconiego.
Studzianka: Prywatne Muzeum Wsi Podlaskiej i cmentarz tatarski
Studzianka to dawna osada tatarska, którą obecnie zamieszkuje zaledwie 436 mieszkańców. Przez ponad trzy stulecia miejscowość stanowiła centrum życia muzułmańskiego w okolicy, dlatego zwano ją kiedyś,,Mekką Podlaskich Tatarów”. Pamiątką po dawnych osadnikach jest cmentarz tatarski (mizar). Znajduje się na nim ponad 170 grobów, z których najstarszy pochodzi z pierwszej połowy XVIII wieku. Po cmentarzu oprowadzają przebrani w tatarskie stroje przewodnicy, którzy opowiadają barwne historie o dawnym życiu tej społeczności. W Polsce istnieje obecnie tylko 7 mizarów (po dwa w Bohonikach i Warszawie oraz w Kruszynianach, Lebiedziewie i właśnie w Studziance).
Cmentarz tatarski w Studziance (fot. JoannaPyka, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Poland). Prywatne Muzeum Wsi Podlaskiej prowadzi rodzina Józefaciuków, która od 1996 roku gromadzi najróżniejsze przedmioty związane z życiem codziennym wsi. Ich kolekcja liczy obecnie około 2 tysiące obiektów. Wśród nich są takie unikaty jak ponad 100-letnia lodówka, urządzenie do zdejmowania butów czy 200-letni ul stworzony w pniu drzewa.
Akcja: „Polskie atrakcje! Wakacje z Histmag.org”
Kup e-booka „Z historią na szlaku. Zabytki w Polsce, które warto zobaczyć”:
Dostępna jest także druga część e-booka!
Kostomłoty: jedyna na świecie parafia greckokatolicka obrządku bizantyjsko-słowiańskiego
W niewielkiej wsi Kostomłoty położonej tuż przy granicy z Białorusią znajduje się jedyna na świecie parafia greckokatolicka obrządku bizantyjsko-słowiańskiego. Do Parafii Unickiej pw. św. Męczennika Nikity należy zaledwie około 120 wiernych. Są to potomkowie prawosławnych obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, którzy zawarli w 1596 roku unię brzeską z Kościołem katolickim. Liturgia sprawowana jest w obrządku wschodnim w języku staro-cerkiewno-słowiańskim, ale w jedności z biskupem Rzymu.
Cerkiew unicka św. Nikity w Kostomłotach (fot. JoannaPyka, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska). W 1985 powstał w Kostomłotach dom zakonny Małych Sióstr Jezusa. W 2003 we wsi został założony męski monaster i parafia prawosławna.
Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze
Obóz śmierci w Sobiborze funkcjonował w latach 1942-1943. W ciągu niespełna dwóch lat pochłonął około 250 000 ofiar. Podczas II wojny światowej w Sobiborze wybuchło najbardziej udane powstanie więźniów hitlerowskich, w wyniki którego początkowo udało się zbiec ponad 300 osobom. Kilkadziesiąt z nich przeżyło.
Tablice upamiętniające ofiary obozu śmierci w Sobiborze (fot. Bmalina, domena publiczna). Dla upamiętnienia ofiar w 1993 roku utworzono Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze, które stanowi dziś filię Państwowego Muzeum na Majdanku. Na miejsce pamięci składa się pomnik matki żydowskiej z dzieckiem, kopiec z prochami ofiar obozu oraz budynek muzealny połączony ze szlakiem pamięci.
Chata gocka w Masłomęczu – pierwszej europejskiej stolicy Gotów
Położony w Kotlinie Hrubieszowskiej Masłomęcz był pierwszą europejską stolicą Gotów – jednego
z największych i najważniejszych plemion wschodniogermańskich.
Rekonstrukcja chaty gockiej w Masłomęczu (fot. Aung, domena publiczna). Obecnie znajduje się tu Chata Gocka, która jest rekonstrukcją odkrytej w Hrubieszowie na Podgórzu chaty z IV wieku. Na zamówienie odbywają się tu prezentacje życia codziennego Gotów: pokazy wyrobu garnków, szycia strojów, wykonywania przedmiotów ze skór, drewna i kości zwierzęcych oraz inscenizacje walk z użyciem miecza, tarczy i dzidy. Na obszarze wsi zlokalizowano ponadto przynajmniej dwa cmentarzyska gockie (wykopaliska świadczą o rytuale pogrzebowym polegającym na kawałkowaniu zwłok).
Akcja: „Polskie atrakcje! Wakacje z Histmag.org”
Kupuj świetne e-booki historyczne i wspieraj ulubiony portal!
Regularnie do sklepu Histmaga trafiają nowe, ciekawe e-booki. Dochód z ich sprzedaży wspiera działalność pierwszego polskiego portalu historycznego. Po to, by zawsze był ktoś, kto mówi, jak było!
Sprawdź dostępne tytuły pod adresem: https://sklep.histmag.org/
Chełmskie Podziemie Kredowe – unikalny obiekt w skali Polski i Europy
W Chełmie podziwiać można zabytkową kopalnię kredy, wyjątkową pozostałość górnictwa kredowego w Europie. W ciągu setek lat pod zabudową miejską powstawały komory oraz ciągi korytarzy i chodników na kilku poziomach (właściciele domów w centrum miasta drążyli korytarze ze swoich posiadłości).
Fragment podziemi kredowych w Chełmie (fot. Jacek Karczmarz, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0). Położona na głębokości kilkudziesięciu metrów podziemna trasa liczy około 2 km i rozciąga się pod centralną częścią starego miasta. Podczas spaceru można zobaczyć wystawę dotyczącą archeologii, górnictwa kredy i historii miasta oraz spotkać legendarnego ducha podziemi – Bielucha. Uwaga na nietoperze!
Izba Garncarska i Izba Bednarska w Pawłowie – szlakiem ginących zawodów
W obu izbach poczujemy dawny klimat warsztatu, który zapewniają zrekonstruowane wnętrza z autentycznymi meblami i wyposażeniem oraz zgromadzone urządzenia i narzędzia. Przedstawiony jest także proces wyrobu naczyń na kole garncarskim. Ośrodek organizuje kursy garncarskie, pokazy i szkolenia.
Co roku w pierwszą niedzielę sierpnia w Pawłowie odbywa się „Jarmark Pawłowski – Ginące Zawody”. Podczas imprezy przypominającej staropolski jarmark prezentowane są ginące zawody takie jak garncarstwo, bednarstwo, wikliniarstwo, plecionkarstwo i hafciarstwo.
Muzeum – Miejsce Pamięci w Bełżcu
Niemiecki obóz zagłady w Bełżcu funkcjonował od marca do grudnia 1942 roku. W obozie zamordowano około 500 tysięcy Żydów.
Fragment pomnika w Muzeum – Miejscu Pamięci w Bełżcu (fot. Lysy, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0). Na terenie dawnego obozu funkcjonuje obecnie Muzeum – Miejsce Pamięci w Bełżcu, które powstało w roku 2004 jako oddział Państwowego Muzeum na Majdanku w Lublinie. Zadaniem instytucji jest dokumentowanie i upamiętnienie ofiar obozu. Muzeum prowadzi działalność edukacyjną i świadczy usługi przewodnickie.
Akcja: „Polskie atrakcje! Wakacje z Histmag.org”
