Gwiazdka Cieszyńska - SS Arctic: katastrofa na Atlantyku
Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 44. – Cieszyn d. 25. Listopada. – R. 1854.
W XIX wieku z maszyny parowej zaczęto korzystać również na statkach. Spowodowało to odejście od napędu żaglowego i przejście na napęd mechaniczny. Dzięki temu czas podróży z Europy do Ameryki Północnej uległ znacznemu skróceniu. W 1838 roku SS Great Western przepłynął Atlantyk w 15 dni, co było zwiastunem nowej ery w handlu transatlantyckim.
W 1838 roku Samuel Cunard założył Brytyjską i Północnoamerykańską Królewską Parowcową Kompanię Pocztową, która stała się regularnym przewoźnikiem poczty z Wielkiej Brytanii do Ameryki Północnej. Firma Cunarda, subwencjonowana przez państwo brytyjskie, stała się poważnym zagrożeniem dla innych państw, dlatego zaczęły powstawać nowe, wspierane przez rządy przedsiębiorstwa. W 1845 roku przetarg na przewóz poczty ogłosił również Kongres Stanów Zjednoczonych. Przetarg wygrał Edward Knight Collins, który stał się tym samym największym konkurentem Samuela Cunarda.
Edward Collins Collins urodził się 5 sierpnia 1802 roku. W 1821 roku dołączył do firmy ojca a trzy lata później został jego partnerem. Początkowo zajmowali się regularnym transportem między Meksykiem a Nowym Jorkiem, później Collins zaangażował się w handel bawełną między Nowym Orleanem a Nowym Jorkiem. W 1847 roku otrzymał dotację rządową i stworzył Parowcową Kompanię Pocztową Stanów Zjednoczonych. W jej szeregi powołał cztery statki: Atlantic, Baltic, Pacific i Arctic. Były to nowoczesne jednostki, znacznie lepsze od tych służących w Cunard Line: były dwukrotnie większe, szybsze, posiadały wiele innowacji (np. parowe ogrzewanie, bieżącą wodę i system wentylacyjny we wszystkich kabinach).
Chlubą floty Collins Line był SS Arctic, jeden z największych, najwspanialszych i najbardziej luksusowych statków w tym czasie. Pokonywał Ocean Atlantycki w czasie 9 dni i 17 godzin, co było ówczesnym rekordem. 21 września 1854 roku SS Arctic wyruszył z Liverpoolu do Nowego Jorku. Sześć dni później, płynąc z maksymalną prędkością, we mgle, zderzył się z francuskim statkiem rybackim Vesta. Kapitan James C. Luce próbował dotrzeć do brzegu, lecz Arctic pozbawiony wodoszczelnych grodzi szybko nabierał wody, wkrótce przewrócił się i zatonął, zaledwie 15 mil od przylądka Cape Race w Nowej Funlandii. W katastrofie zginęło ponad 300 ludzi, w tym żona Edwarda Collinsa - Mary Ann, ich dziewiętnastoletnia córka i piętnastoletni syn. W Nowym Jorku wybuchł skandal, gdy wyszło na jaw, że wśród ocalałych było 60 członków załogi i zaledwie 24 pasażerów.
Gdy dwa lata później zaginął bez wieści bliźniaczy SS Pacific, Kongres USA cofnął swoją dotację i w ten sposób Edward Collins zbankrutował. Zmarł 22 stycznia 1878 roku. Od tego momentu na Atlantyku zaczęła królować istniejąca do dziś Cunard Line.
SS Arctic Do linii Cunarda należały m.in.: Persia (pierwszy żelazny transatlantyk), RMS Carpathia (który zasłynął uratowaniem ponad 700 rozbitków z Titanica) i Queen Mary (sławny transatlantyk, ostatni wielokominowiec Atlantyku). Firma nigdy nie straciła statku pasażerskiego w wyniku katastrofy (a jedynie w wyniku działań wroga w czasie wojny).
