Pierwsza polska gazeta – „Merkuriusz Polski Ordynaryjny”
Pierwsza polska gazeta – zobacz też: Gwiazdka Cieszyńska, pismo naukowe i zabawne
Wydawcą pisma był osiadły w Polsce Włoch Hieronim Pinocci, a drukowano je w drukarni Jana Aleksandra Gorczyna (w Krakowie, a od maja 1661 r. w Warszawie). Inicjatywa jego stworzenia wyszła jednak z kręgów dworskich, prawdopodobnie od samej królowej Ludwiki Marii Gonzagi. „Merkuriusz Polski” miał stanowić trybunę obozu dworskiego, który postulował wzmocnienie władzy królewskiej i wprowadzenie elekcji vivente rege (za życia króla).
Pierwsza strona pierwszego numeru „Merkuriusza Polskiego” (źródło: e-Kolekcja Czasopism Polskich). Gazeta wychodziła raz lub dwa razy w tygodniu w nakładzie ok. 100-200 egzemplarzy. Średnio liczyła sobie 8-12 stron i zawierała głównie informacje ze stolic europejskich oraz dużych miast Rzeczypospolitej. Łącznie ukazało się 41 numerów pisma. Koniec wydawania „Merkuriusza” wiązał się z upadkiem koncepcji wzmocnienia władzy królewskiej Jana II Kazimierza.
Redaktorzy pierwszej polskiej gazety czerpało z wzorców zachodnich, głównie francuskich (widać tu m.in. wpływ królowej). Od 1631 r. w Paryżu wychodziła „La Gazette” (później „Gazette de France”) – najstarszy periodyk francuski, wydawany co tydzień we czwartek. Podobnie jak „Merkuriusz”, „La Gazette” była silnie związana z dworem królewskim.
Wszystkie numery pisma w formie elektronicznej czytać można na stronie Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego.
Korekta: Michał Turajski
