Magdalena Mikrut-Majeranek

strona 1
Redaktor naczelna Histmag.org. Doktor nauk humanistycznych, kulturoznawca, historyk i dziennikarz. Autorka monografii "Historia Rozbarku i parafii św. Jacka w Bytomiu" oraz współautorka książek "Miasto jako wielowymiarowy przedmiot badań" oraz "Polityka senioralna w jednostkach samorządu terytorialnego", a także licznych artykułów naukowych. Miłośniczka teatru tańca współczesnego i dobrej literatury.

Wywiady

W maju w Muzeum Historii Polski odbędzie się XII Sympozjum „Pamięć Europy” organizowane przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność

W Warszawie będą rozmawiać o pamięci i historii. W dniach 21–24 maja 2024 roku w Muzeum Historii Polski odbędzie się już 12. odsłona Sympozjum „Pamięć Europy”, poświęcona narracjom i upamiętnianiu wolności. Wydarzenie organizowane jest przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność (ESPS), a rozmawiamy o nim z Rafałem Rogulskim, dyrektorem ESPS.

Wywiady

W maju w Muzeum Historii Polski odbędzie się XII Sympozjum „Pamięć Europy” organizowane przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność

Wywiady

Na pograniczach jak w soczewce skupiają się konsekwencje zmian wynikających z procesów historycznych. Trwa nabór do szkoły letniej „InBetween?”

„InBetween?” to szkoła letnia organizowana przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność (ESPS). Przedsięwzięcie skierowane jest to osób zainteresowanych historią mówioną. Tegoroczna edycja będzie miała miejsce od 2 do 13 września na Mazurach oraz w Tallinnie i Helsinkach. O szkole rozmawiamy z Rafałem Rogulskim, dyrektorem ESPS.

Wywiady

Na pograniczach jak w soczewce skupiają się konsekwencje zmian wynikających z procesów historycznych. Trwa nabór do szkoły letniej „InBetween?”

Recenzje

„Back To Black” - historia Amy Winehouse zapisana w jej największych hitach

„Back To Black” to wyważony, oszczędny w treści, wręcz zachowawczy film opowiadający o życiu Amy Winehouse (1983-2011), utalentowanej piosenkarki o mezzosopranowym wokalu, która nie marzyła o wielkiej karierze, a w rekordowym tempie odniosła międzynarodowy sukces, okupiony dewastacją życia prywatnego. Wydaje się jednak, że realizatorzy opowiedzieli tragiczną historię, spoglądając przez różowe okulary. Pod toną pudru ukryte zostały bowiem mniej chlubne karty z życiorysu artystki i jej najbliższych.

Recenzje

„Back To Black” - historia Amy Winehouse zapisana w jej największych hitach

Recenzje

Douglas Preston, Lincoln Child „Diabelska góra” – recenzja i ocena

UFO, sowieccy szpiedzy, tajemnicze morderstwa, intrygi, tortury, wielka tajemnica i bomba wodorowa – „Diabelska góra” Douglasa Prestona i Lincolna Childa to sensacyjna opowieść osnuta wokół tajemniczej Strefy 51 i słynnego incydentu w Roswell, który do dziś rozpala wyobraźnię ufologów.

Recenzje

Douglas Preston, Lincoln Child „Diabelska góra” – recenzja i ocena

Wywiady

Jarosław Wojtczak: Rok 1810 był rokiem przełomowym nie tylko dla Meksyku, ale dla wszystkich kolonii hiszpańskich

W 1810 roku w Meksyku rozpoczęła się wojna o niepodległość. Historycy szacują, że pochłonęła od 250 do 500 tysięcy ofiar. Dzieje walki o wyzwolenie spod hiszpańskiego ucisku opisuje Jarosław Wojtczak w swojej najnowszej publikacji „Meksyk 1810-1821”.

Wywiady

Jarosław Wojtczak: Rok 1810 był rokiem przełomowym nie tylko dla Meksyku, ale dla wszystkich kolonii hiszpańskich

Wywiady

Grzegorz Piątek: Nie można robić ze Starzyńskiego karierowicza, któremu się poszczęściło, ponieważ był niesłychanie pracowity

Stefan Starzyński był komisarycznym prezydentem Warszawy. Zasłynął bohaterską postawą we wrześniu 1939 roku. Jego historię opisał Grzegorz Piątek w swojej najnowszej publikacji „Starzyński. Prezydent z pomnika”. Autor rozprawia się z legendą, kreśląc wielowymiarowy portret włodarza stolicy.

Wywiady

Grzegorz Piątek: Nie można robić ze Starzyńskiego karierowicza, któremu się poszczęściło, ponieważ był niesłychanie pracowity

Ciekawostki i rocznice

Prima aprilis - od rzymskich uroczystości do żartów i fake newsów

Prima aprilis przypada 1 kwietnia, a nazwa ta oznacza po łacinie nic innego jak „pierwszy kwietnia”. Od wieków jest to dzień, w którym należy szczególnie mieć się na baczności i wnikliwie analizować, to co się czyta i słyszy. W anglojęzycznym kręgu kulturowym funkcjonuje nawet nazwa „Dzień Głupców”, która dobrze oddaje atmosferę tego dnia.

Ciekawostki i rocznice

Prima aprilis - od rzymskich uroczystości do żartów i fake newsów

Wywiady

Robert Michniewicz: Pisząc powieści szpiegowskie poruszam się w doskonale znanych mi realiach

„Dolina szpiegów” Roberta Michniewicza to powieść sensacyjno-szpiegowska, której akcja została osadzona w 1944 roku. Jej bohaterem jest kapitan Abwehry, Carl von Wedel, pracujący dla polskiego wywiadu. Tematyka szpiegowska bliska jest autorowi, który sam przez wiele lat był oficerem polskiego wywiadu. W rozmowie z Histmagiem nie tylko opowiada o książce, ale zdradza też kulisy swojej pracy.

Wywiady

Robert Michniewicz: Pisząc powieści szpiegowskie poruszam się w doskonale znanych mi realiach

Newsy

Budowa bazyliki Sagrada Familia na finiszu. Wiemy kiedy nastąpi finał prac budowlanych

Hiszpańska bazylika Sagrada Familia niebawem zostanie ukończona. Jak zapowiadają przedstawiciele Fundacji La Sagrada Familia, finał prac nastąpi w 2026 roku, czyli w setną rocznicę tragicznej śmierci Antoniego Gaudiego, architekta, który zaprojektował jeden z najsłynniejszych kościołów na świecie.

Newsy

Budowa bazyliki Sagrada Familia na finiszu. Wiemy kiedy nastąpi finał prac budowlanych

Wywiady

Anna Augustyniak: Niemieccy kupcy krążyli po rynku, oglądali ludzi na targu, wybierali i płacili za nich urzędniczce z Arbeitsamtu

Anna Augustyniak w powieści „Na targu niewolników III Rzeszy” rekonstruuje historię rodziny. Jednym z bohaterów jest jej ojciec, Jan Śliwiński, a jego przykład odzwierciedla losy tysięcy robotników przymusowych wywiezionych w głąb III Rzeszy. Jak sam przyznaje, „wojenne historie nie opuściły go, zawsze czuł się wyobcowany i uwięziony w przeszłości”. Powieść stanowi swego rodzaju rozliczenie z tamtym czasem.

Wywiady

Anna Augustyniak: Niemieccy kupcy krążyli po rynku, oglądali ludzi na targu, wybierali i płacili za nich urzędniczce z Arbeitsamtu

Artykuły

Brigitte Bardot - ikona stylu i francuskiego kina

Brigitte Bardot marzyła o karierze tancerki baletu klasycznego, a dzięki pewnemu zdjęciu została aktorką. Grała w filmach, łamiąc tabu, a w latach 60. nagrywała piosenki ze swoim życiowym partnerem Sergem Gainsbourgiem. Jako aktywistka prozwierzęca chętnie angażowała się w rozmaite akcje społeczne. Dziś stroni od życia w blasku fleszy.

Artykuły

Brigitte Bardot - ikona stylu i francuskiego kina

Ciekawostki i rocznice

Francja: Tragiczna śmierć wydawcy „Le Figaro”. W tle listy żony pewnego ministra

W 1914 roku we Francji doszło do morderstwa w afekcie. Żona francuskiego ministra finansów Josepha Caillaux zastrzeliła wydawcę dziennika „Le Figaro”, ponieważ ten chciał opublikować na łamach gazety pewne kompromitujące listy…

Ciekawostki i rocznice

Francja: Tragiczna śmierć wydawcy „Le Figaro”. W tle listy żony pewnego ministra

Wywiady

Marcin Gawęda: Bitwy pod Połonką i nad rzeką Basią to istotne epizody wojny polsko-rosyjskiej

Bitwy, które stoczono na terenie Litwy pod Połonką i nad rzeką Basią stanowiły ważny epizod wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. Na polu boju stanęły naprzeciwko siebie armie: litewska z dywizją koronną hetmana Stefana Czarnieckiego i armia rosyjska wspierana przez Kozaków i Tatarów. Wydarzenia te opisuje Marcin Gawęda w publikacji „Połonka-Basia 1660”.

Wywiady

Marcin Gawęda: Bitwy pod Połonką i nad rzeką Basią to istotne epizody wojny polsko-rosyjskiej

Wywiady

Paweł Kupsik: Bitwa pod Termopilami to jedno z najbardziej obrosłych w mity starć starożytności

Bitwa pod Termopilami była jedną z najważniejszych dla Spartan, lecz nie pod względem militarnym, a symbolicznym, bowiem miała wpływ na proces budowania narodowej legendy. O starciu pomiędzy nieustraszonymi hoplitami greckimi i hordami przybyszów ze Wschodu pod sztandarami króla perskiego Kserksesa opowiada Paweł Kupsik, autor publikacji „Termopile 480 p.n.e.”

Wywiady

Paweł Kupsik: Bitwa pod Termopilami to jedno z najbardziej obrosłych w mity starć starożytności

Ciekawostki i rocznice

Galileusz – naukowiec skazany przez inkwizycję i zrehabilitowany 350 lat po śmierci

Astronom, fizyk, filozof, a nade wszystko matematyk. Odkrył prawo ruchu wahadła i swobodnego spadania ciał. Zbudował lunetę i zastosował ją do obserwacji astronomicznych. Galileo Galilei, czyli Galileusz, to postać, która zapisała się złotymi zgłoskami na kartach historii.

Ciekawostki i rocznice

Galileusz – naukowiec skazany przez inkwizycję i zrehabilitowany 350 lat po śmierci

Wywiady

Małgorzata Pakier: Do dialogu o historii i pamięci zapraszamy przedstawicieli różnych grup narodowych i kulturowych oraz instytucji

„Zrozumieć Pamięć” to kolejny po „Genealogiach Pamięci” projekt realizowany przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność. O ile pierwszy z nich skierowany był do badaczy pamięci indywidualnej i zbiorowej z Europy Środkowo-Wschodniej, którzy podczas konferencji i seminariów dyskutowali na temat praktyk pamięci w XX i XXI wieku, o tyle drugi stanowi cykl dyskusji składający się z pięciu rozmów historyków i reporterów. O cyklu „Zrozumieć Pamięć” rozmawiamy z dr Małgorzatą Pakier, kierowniczką Działu Naukowego ENRS oraz inicjatorką przedsięwzięcia.

Wywiady

Małgorzata Pakier: Do dialogu o historii i pamięci zapraszamy przedstawicieli różnych grup narodowych i kulturowych oraz instytucji

Wywiady

Co wspólnego ma Żagań z serialem „Masters of the Air”? Opowiada o tym Marek Łazarz, dyrektor Muzeum Obozów Jenieckich

Żagań kojarzony jest z wojskiem, a kryje wiele ciekawych historii filmowych. Dziś stacjonują tu Amerykanie, kiedyś w Stalagu Luft 3 przetrzymywani byli alianccy lotnicy, będący jeńcami wojennymi. Historia obozu została utrwalona w wielu produkcjach. Najnowsza z nich - serial „Masters of the Air” wyprodukowany przez Stevena Spielberga i Toma Hanksa - będzie miała swoją premierę w styczniu przyszłego roku. O obozie i filmowych wątkach rozmawiamy z Markiem Łazarzem, dyrektorem Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu.

Wywiady

Co wspólnego ma Żagań z serialem „Masters of the Air”? Opowiada o tym Marek Łazarz, dyrektor Muzeum Obozów Jenieckich

Wywiady

Wojciech Kalwat: Powstanie Styczniowe to powstanie wielu narodów, a nie tylko narodu polskiego, przeciwko zaborcy

W 2024 roku przypada 160. rocznica zakończenia Powstania Styczniowego. Patronuje mu też m.in. generał Romuald Traugutt, dyktator wspomnianej insurekcji. Z tej okazji w całej Polsce przygotowano wiele wydarzeń upamiętniających powstańców i popularyzujących wydarzenia z lat 1863-1864. O obchodach opowiada Wojciech Kalwat, historyk, pełnomocnik Ministra MKiDN ds. organizacji wydarzeń kulturalnych związanych ze 160. rocznicą Powstania Styczniowego.

Wywiady

Wojciech Kalwat: Powstanie Styczniowe to powstanie wielu narodów, a nie tylko narodu polskiego, przeciwko zaborcy

Newsy

Duńska królowa Małgorzata II abdykuje

83-letnia królowa Małgorzata II podjęła decyzję o abdykacji. To bezprecedensowa sytuacja. Ostatni raz władca Danii pozostawił tron z powodu innego niż własna śmierć 900 lat temu!

Newsy

Duńska królowa Małgorzata II abdykuje

Wywiady

Mariusz Samp: Bolesław Chrobry pałał nienawiścią do króla Henryka II i czekał na okazję, by się na nim odegrać

Kiedy w maju 1003 roku w Rzeszy wybuchło powstanie przeciwko królowi Henrykowi II, Bolesław Chrobry chcąc wykorzystać sytuację, postanowił najechać kraj Głomaczów. Dlaczego zdecydował się to zrobić i jaki był tego efekt? Wyjaśnia to doktor Mariusz Samp, autor publikacji „Kraj Głomaczów 1003”.

Wywiady

Mariusz Samp: Bolesław Chrobry pałał nienawiścią do króla Henryka II i czekał na okazję, by się na nim odegrać

Wywiady

Tomasz Romanowski: Cezar w wyniku batalii pod Bibracte i u stóp Wogezów mógł kontynuować podbój Galii, pozbywając się przy tym Ariowista i Germanów

Tomasz Romanowski w swojej najnowszej książce „Bibracte-Wogezy 58 p.n.e.” opisuje ostatni i największy konflikt pomiędzy Rzymem a Galami, który przeszedł do historii jako wojna galijska. Jakie były kulisy tego konfliktu? Kim byli Ariowist i Orgetoryks? I wreszcie jak Juliusz Cezar poradził sobie w roli dziejopisarza? Na te pytania w rozmowie z Histmagiem odpowiada autor publikacji.

Wywiady

Tomasz Romanowski: Cezar w wyniku batalii pod Bibracte i u stóp Wogezów mógł kontynuować podbój Galii, pozbywając się przy tym Ariowista i Germanów

Recenzje

Marek Hendrykowski – „Wiwat. Saga Wielkopolska” – recenzja i ocena

„Wiwat. Saga Wielkopolska” to monumentalna, niezwykle barwna i wciągająca opowieść o Wielkopolanach i Wielkopolsce. Składa się z mikrohistorii, którą de facto są fabularyzowanymi felietonami popularyzującymi dzieje wspomnianego regionu. Profesor Marek Hendrykowski z pieczołowitością odtwarza klimat z przełomu XIX i XX wieku, przywołując ważne, a mało znane wydarzenia.

Recenzje

Marek Hendrykowski – „Wiwat. Saga Wielkopolska” – recenzja i ocena

Wywiady

Szymon Jagodziński: Bitwy pod Pułtuskiem i Gołyminem oficjalnie zakończyły kampanię zimową 1806 r. na froncie polskim

Bitwy pod Pułtuskiem i Gołyminem, do których doszło 26 grudnia 1806 roku, były kulminacyjnym momentem kampanii zimowej 1806 roku prowadzonej przez wojska Napoleona z armią cara Rosji Aleksandra. Jaka była ich geneza i czym skutkowały, z jakimi problemami borykały się napoleońskie wojska? Kwestie te wyjaśnia Szymon Jagodziński, autor publikacji „Pułtusk–Gołymin 1806”.

Wywiady

Szymon Jagodziński: Bitwy pod Pułtuskiem i Gołyminem oficjalnie zakończyły kampanię zimową 1806 r. na froncie polskim

Wywiady

Stan wojenny był wojną wypowiedzianą polskiemu narodowi przez komunistów. Rozmowa z prof. Danielem Wicentym

Grudzień 1981 roku zapisał się w dziejach historii PRL jako początek okresu surowych represji. Jak wyjaśnia dr hab. Daniel Wicenty z IPN, problem szykan zawężony do środowisk opozycyjnych nieco zaciemnia obraz skutków stanu wojennego. Naukowiec proponuje, aby myśleć o stanie wojennym jako o specyficznym spisku czy też zamachu na społeczeństwo.

Wywiady

Stan wojenny był wojną wypowiedzianą polskiemu narodowi przez komunistów. Rozmowa z prof. Danielem Wicentym

Wywiady

Grudzień 1970 dla mieszkańców Wybrzeża wciąż pozostaje niezabliźnioną raną. Rozmowa z dr. Danielem Czerwińskim

Grudzień 1970 roku upłynął na Wybrzeżu pod znakiem demonstracji, protestów, strajków i zamieszek. Ich genezę i przebieg opisuje dr Daniel Czerwiński, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Gdańsku.

Wywiady

Grudzień 1970 dla mieszkańców Wybrzeża wciąż pozostaje niezabliźnioną raną. Rozmowa z dr. Danielem Czerwińskim

Wywiady

Patryk Pleskot: Rurarz i Spasowski to osoby, które zrobiły zawrotną karierę w PRLowskim establishmencie

Dwaj ambasadorzy PRL Romuald Spasowski i Zdzisław Rurarz kilka dni po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce zdecydowali się na ucieczkę z placówek dyplomatycznych i zwrócili się o azyl polityczny do rządu USA. Czym motywowane było ich postępowanie? Dlaczego zdecydowali się na ten krok? Ich historię opisuje dr hab. Patryk Pleskot, autor dwutomowej publikacji „Rurarz, Spasowski – żywoty równoległe. Wokół ucieczek ambasadorów PRL w grudniu 1981 r.”

Wywiady

Patryk Pleskot: Rurarz i Spasowski to osoby, które zrobiły zawrotną karierę w PRLowskim establishmencie

Wywiady

Wojciech Jerzy Muszyński: Bolesław Piasecki był indywidualistą w epoce uniformizacji, cywilnym wodzem paramilitarnej organizacji

Jak zauważa dr Wojciech Jerzy Muszyński, autor monografii „Bolesław Piasecki 1915-1944. Początki drogi”, o bohaterze wspomnianej publikacji sporo się mówi i nie jest to postać nieznana, ale kwerendy pokazują, że na jego temat można znaleźć niewiele informacji. Dominują plotki, bon moty czy różne anegdoty. Jaki był? Czym się zajmował? Zachęcamy do przeczytania wywiadu z autorem książki poświęconej liderowi przedwojennego Ruchu Narodowo-Radykalnego Falanga.

Wywiady

Wojciech Jerzy Muszyński: Bolesław Piasecki był indywidualistą w epoce uniformizacji, cywilnym wodzem paramilitarnej organizacji

Wywiady

Piotr Brzeziński: Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce było korzystne dla Związku Sowieckiego

„Jaruzelski i inni o stanie wojennym” to publikacja wydana nakładem Instytutu Dziedzictwa Solidarności, w której opublikowano oryginalny stenogram spotkania zorganizowanego w Wojskowym Instytucie Historycznym w Warszawie (Rembertowie). Odbyło się ono w 10. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Na łamach Histmaga o książce opowiada dr Piotr Brzeziński, główny historyk IDS. Jej premiera odbędzie się 15 grudnia 2023 r. o godz. 17.00 w Sali BHP Stoczni Gdańskiej.

Wywiady

Piotr Brzeziński: Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce było korzystne dla Związku Sowieckiego

Wywiady

Alicja Grzybowska: Piotr Jaroszewicz prowadził notatki i zbierał różne dokumenty. Na jego śmierci zależało komuś, komu te dokumenty mogły zaszkodzić

Piotr Jaroszewicz był m.in. prezesem Rady Ministrów w latach 1970–1980, członkiem Biura Politycznego KC PZPR i generałem. W 1992 r. został zamordowany w swoim domu w Aninie. Jego historię przypomina najnowsza publikacja Alicji Grzybowskiej. Autorka przeprowadziła obszerny wywiad z Andrzejem Jaroszewiczem, synem premiera, który przybliża mało znane fakty z życia swojego ojca.

Wywiady

Alicja Grzybowska: Piotr Jaroszewicz prowadził notatki i zbierał różne dokumenty. Na jego śmierci zależało komuś, komu te dokumenty mogły zaszkodzić

Wywiady

Leon Popek: Z mapy Wołynia zniknęło 1,5 tysiąca miejscowości, w których mieszkali Polacy, a wraz z nimi kościoły i kaplice

W czasie II wojny światowej na skutek działań nacjonalistów ukraińskich ok. 70 procent parafii należących do diecezji łuckiej przestało istnieć, niszczono też architekturę sakralną, a co przetrwało do naszych czasów? Które świątynie nadal pełnią swoją rolę? Na pytania te odpowiada dr Leon Popek, zastępca dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN i współautor albumu „Kościoły i kaplice na Wołyniu z obrazami Włodzimierza Sławosza Dębskiego”.

Wywiady

Leon Popek: Z mapy Wołynia zniknęło 1,5 tysiąca miejscowości, w których mieszkali Polacy, a wraz z nimi kościoły i kaplice

Newsy

ORP „Sokół”: Zwodowany w 1966 roku okręt zamiast na złomowisko trafił do gdyńskiego muzeum

ORP „Sokół” zwodowano w 1966 roku. Po wielu dekadach służby okręt zasłużył na „emeryturę”. Zamiast na złomowisko, trafił jednak prosto do Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, gdzie będzie stanowił atrakcję turystyczną.

Newsy

ORP „Sokół”: Zwodowany w 1966 roku okręt zamiast na złomowisko trafił do gdyńskiego muzeum

Wywiady

Dariusz Krajewski: Amatorskie filmy kręcone przez niemieckich żołnierzy na terenach okupowanych były wstydliwą pamiątką, o której chciano zapomnieć

Dom Spotkań z Historią realizuje projekt „Home movies: niechciane archiwa”. W jego ramach w siedzibie instytucji mieszczącej się w gmachu przy ul. Karowej 20 w Warszawie odbywają się spotkania dotyczące filmów kręconych przez Niemców głównie w czasie pierwszego okresu okupacji. Jak przyznaje Dariusz Krajewski, w latach 30. miał miejsce boom związany z kręceniem filmów prywatnych. Kiedy wybuchła II wojna światowa, nie zaprzestano filmowania, a te niechciane pamiątki wpisują się w nurt „home movies”.

Wywiady

Dariusz Krajewski: Amatorskie filmy kręcone przez niemieckich żołnierzy na terenach okupowanych były wstydliwą pamiątką, o której chciano zapomnieć

Recenzje

Paweł Wakuła – „Bjørn. Noc wilków” – recenzja i ocena

Losy Bjørna Stenskallego, rówieśnika polskiej państwowości, przecinają się z losami sąsiada z południa, który strąciwszy pogańskie bóstwa, z przytupem wkracza na arenę dziejów. Równocześnie trwa zaciekła rywalizacja między Skandynawami...

Recenzje

Paweł Wakuła – „Bjørn. Noc wilków” – recenzja i ocena

Recenzje

Evelina Kristanova (red.) – „Polityka a media w Polsce w XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia” – recenzja i ocena

Polityka i media to dziedziny, które są ze sobą nierozerwanie połączone. Dziś nie wyobrażamy sobie świata bez ich koegzystencji. Ich wzajemne powiązania z różnych perspektyw badawczych opisano w publikacji „Polityka a media w Polsce w XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia”, wydanej nakładem Wydawnictwa IPN.

Recenzje

Evelina Kristanova (red.) – „Polityka a media w Polsce w XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia” – recenzja i ocena

Newsy

W PRL Polacy też nakręcili „Przyjaciół”. Jak wyszło?

„Przyjaciele” to kultowy amerykański serial komediowy opowiadający o perypetiach grupy znajomych mieszkających na Manhattanie. Choć kręcono go w latach w latach 1994–2004, nadal cieszy się niesłabnącą popularnością. Jednakże Polska kinematografia również może poszczycić się serialem obyczajowo-historycznym o takim tytule. Produkcja powstała w latach 1979-1981 zdecydowanie różni się od tej zza oceanu.

Newsy

W PRL Polacy też nakręcili „Przyjaciół”. Jak wyszło?

Wywiady

Iwona Kienzler: Książę Harry okazał się pantoflarzem bezkrytycznie wpatrzonym w żonę

Brytyjska rodzina królewska jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych i popularnych dynastii panujących w Europie. Medialne zainteresowanie royalsami stale podsycają plotki i działania „czarnej owcy” rodu Windsorów, czyli księcia Harry'ego, który został bohaterem najnowszej książki „Harry. Książę niepokorny” autorstwa Iwony Kienzler, znanej pisarki i popularyzatorki historii.

Wywiady

Iwona Kienzler: Książę Harry okazał się pantoflarzem bezkrytycznie wpatrzonym w żonę

Artykuły

Wampiry, ubożęta, południce, żyry - istoty ze słowiańskiej demonologii ludowej kolonizują świat kultury współczesnej

Słowiańska demonologia ludowa przeżywa swoisty renesans. Posiada silne związki z pierwotnymi, pogańskimi wierzeniami i stanowi jeden z tematów chętniej eksploatowanych przez popkulturę. Wampiry, południce czy ubożęta to bohaterowie nie tylko współczesnej literatury, ale i filmu.

Artykuły

Wampiry, ubożęta, południce, żyry - istoty ze słowiańskiej demonologii ludowej kolonizują świat kultury współczesnej

Artykuły

Janina Lewandowska - jedyna kobieta-żołnierz zamordowana w Katyniu

Marzyła o karierze śpiewaczki, lecz została pilotką i spadochroniarką. Zgody na jej artystyczną karierę nie wyraził jej ojciec, słynny generał Józef Dowbor-Muśnicki, dowódca Powstania Wielkopolskiego oraz założyciel Wojsk Wielkopolskich, które powołano do istnienia w 1919 roku. Janina Lewandowska, bo o niej mowa, poświęciła życie służbie ojczyzny. Zginęła w Katyniu. Była jedyną kobietą-żołnierzem zamordowaną w tamtejszym lesie.

Artykuły

Janina Lewandowska - jedyna kobieta-żołnierz zamordowana w Katyniu

Wywiady

Monika Luft: Obliczono, że grupa „złotogłowych” przemyciła do Polski i rozprowadziła aż 16 ton złota!

W powojennej Polsce kwitł nielegalny handel dziełami sztuki, a w latach 70. ubiegłego wieku wybuchła jedna z najgłośniejszych afer związanych z przemytem. Ówczesna prasa rozpisywała się o działalności grupy Witolda Mętlewicza. Monika Luft, autorka publikacji „Pejzaż z przemytnikiem. Jak wywożono z PRL dzieła sztuki i antyki”, w której opisuje dzieje „złotogłowych”, wskazuje, że została ona skrzętnie wykorzystana propagandowo przez komunistyczne władze.

Wywiady

Monika Luft: Obliczono, że grupa „złotogłowych” przemyciła do Polski i rozprowadziła aż 16 ton złota!

Wywiady

Cecylia Kuta: Autonomiczny Wydział Wschodni wspierając ruchy niepodległościowe narodów ujarzmionych przez ZSRS miał wpływ na historię Europy Środkowej

Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej utworzono na przełomie lutego i marca 1988 roku jako niezależna struktura SW. Inicjatorami jego powstania byli Janina Jadwiga Chmielowska i Piotr Hlebowicz. O jego historii opowiada dr hab. Cecylia Kuta, redaktor publikacji „Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej”.

Wywiady

Cecylia Kuta: Autonomiczny Wydział Wschodni wspierając ruchy niepodległościowe narodów ujarzmionych przez ZSRS miał wpływ na historię Europy Środkowej

Wywiady

Adam Pleskaczyński: „Czas bestii" to fotograficzna opowieść o zbrodniach popełnionych przez okupantów na obszarze całej Polski

Publikacja „Czas bestii. Terror w okupowanej Polsce 1939-1945” to monumentalny, bo liczący 1200 archiwalnych zdjęć, album, w którym zawarte zostały fotografie dokumentujące rzeczywistość z lat wojny i okupacji. Jest największym wydanym zbiorem fotografii prezentującym oblicza niemieckiego i sowieckiego terroru na okupowanych w latach II wojny światowej ziemiach polskich. O publikacji rozmawiamy z jej autorem doktorem Adamem Pleskaczyńskim, dyrektorem Biura Edukacji Narodowej IPN.

Wywiady

Adam Pleskaczyński: „Czas bestii" to fotograficzna opowieść o zbrodniach popełnionych przez okupantów na obszarze całej Polski

Wywiady

Prof. Marek Wagner: W tradycyjnej świadomości historycznej „Trembowla przegrała z Kamieńcem”

Trembowla to dziś mało znana miejscowość. Warto wspomnieć, że w 1675 roku kilkutysięczny korpus turecki Ibrahima Paszy wspierany przez siły tatarskie przez 13 dni oblegał tamtejszy zamek, broniony przez 75-osobowy oddział piechoty Jana Samuela Chrzanowskiego oraz okoliczną szlachtę i mieszczan. Bohaterska obrona Trembowli przyniosła chwałę armii Rzeczypospolitej i hetmanowi, a potem królowi Janowi III Sobieskiemu. Przypomnieniem tej historii zajął się profesor Marek Wagner, znawca dziejów wojskowości XVII i XVIII wieku.

Wywiady

Prof. Marek Wagner: W tradycyjnej świadomości historycznej „Trembowla przegrała z Kamieńcem”

Artykuły

John Baildon – ojciec współczesnego hutnictwa żelaza i Szkot, który zrewolucjonizował przemysł na Śląsku

John Baildon to jeden z pionierów epoki industrialnej na Śląsku. Współpracował z arystokracją, przemysłowcami i wynalazcami, rewolucjonizując przemysł na Górnym Śląsku. Wprowadzał innowacje i nowoczesną technologię. Szkot przeszczepiał angielskie rozwiązania na śląski grunt i nie bez kozery nazywany jest ojcem współczesnego hutnictwa żelaza.

Artykuły

John Baildon – ojciec współczesnego hutnictwa żelaza i Szkot, który zrewolucjonizował przemysł na Śląsku

Ciekawostki i rocznice

Mostar - wielokulturowe miasto w Bośni i Hercegowinie [ZDJĘCIA]

Mostar to jedno z najpiękniejszych miast Bośni i Hercegowiny. Wielokulturowa miejscowość posiada trudną i bolesną historię, a jej symbolem jest słynny most wyrażający pojednanie Wschodu z Zachodem.

Ciekawostki i rocznice

Mostar - wielokulturowe miasto w Bośni i Hercegowinie [ZDJĘCIA]

Artykuły

Budował mosty i elektrownie, popularyzował żelbet, a zginął bestialsko zamordowany. Kim był Marian Lutosławski?

Nazwisko Lutosławski wielu osobom kojarzy się głównie z jednym z najwybitniejszych polskich kompozytorów XX wieku – Witoldem (1913-1994). Na kartach historii zapisał się jeszcze ktoś inny noszący to nazwisko. To Marian Lutosławski (1871-1918) - inżynier i wynalazca. To jemu zawdzięczamy zastosowanie żelbetu w budownictwie oraz wykorzystanie silnika Diesla do wytwarzania prądu.

Artykuły

Budował mosty i elektrownie, popularyzował żelbet, a zginął bestialsko zamordowany. Kim był Marian Lutosławski?

Wywiady

Anna Rybakiewicz: Poprzez swoje powieści chcę podkreślić rolę kobiet w czasie II wojny światowej

Akcja najnowszej powieści Anny Rybakiewicz osadzona została w 1943 roku. Jej bohaterką jest agentka Abwehry Angela Dremmler. Jakie zadanie jej powierzono i co ma wspólnego ze słynnym planem nazwanym od nazwiska niemieckiego architekta Friedricha Pabsta? Zachęcamy do lektury wywiadu z autorką!

Wywiady

Anna Rybakiewicz: Poprzez swoje powieści chcę podkreślić rolę kobiet w czasie II wojny światowej

Artykuły

Tamara Łempicka – królowa art déco

Tamara Łempicka zachwycała i szokowała. Dziś prasa brukowa określiłaby ją mianem celebrytki konsekwentnie budującej swoją osobistą markę. To kobieta kameleon – nieprzeciętna, utalentowana, charakterna i piękna, a przy tym skandalistka i egoistka. Inspirowała kobiety i dla wielu nadal jest inspiracją.

Artykuły

Tamara Łempicka – królowa art déco

Ciekawostki i rocznice

Berat czyli miasto-muzeum. To perła Albanii i jedno z najstarszych miast państwa zwanego „Krainą Orłów”

Albania to dziś jeden z popularnych kierunków chętnie wybieranych przez Polaków podczas wakacji. Jednym najstarszych miast tego kraju jest Berat, który nie bez kozery określany jest mianem miasto-muzeum. Jakie ciekawostki kryje? Co warto tu zobaczyć? Podpowiadamy!

Ciekawostki i rocznice

Berat czyli miasto-muzeum. To perła Albanii i jedno z najstarszych miast państwa zwanego „Krainą Orłów”

Wywiady

Dr Jan Hlebowicz: Młode pokolenie robotników odegrało znaczący wpływ na wydarzenia Sierpnia '80

„Sierpień ’80 okazał się dla młodych kontestatorów wydarzeniem formacyjnym” – tak o postawach młodych ludzi przed Sierpniem '80 i w czasie słynnych strajków opowiada dr Jan Hlebowicz.

Wywiady

Dr Jan Hlebowicz: Młode pokolenie robotników odegrało znaczący wpływ na wydarzenia Sierpnia '80

Wywiady

Christopher Macht: Niemcy mieli bzika na punkcie zwierząt

Christopher Macht w swojej najnowszej książce „Szlakiem tajemnic zbrodniarzy w Polsce” przypomina plany Niemców związane m.in. z próbami przywrócenia do życia tura czy utworzeniem szkoły dla psów, ale opisuje też tajemnice zamku Książ i pancerny pociąg, którym Adolf Hitler przemieszczał się pomiędzy kwaterami wojennymi.

Wywiady

Christopher Macht: Niemcy mieli bzika na punkcie zwierząt

Wywiady

Lotnicy byli zakładnikami wielkiej polityki i wielkich interesów

Dlaczego generał Ludomił Rayski nie walczył w powietrzu podczas II wojny światowej, a pomagał w ewakuacji rezerw złota Narodowego Banku Polskiego do Rumunii? Czemu Ludwik Maślanka zajął się tropieniem U-Bootów na Atlantyku? Jaką rolę odegrało lotnictwo w wojnie polsko-bolszewickiej? I ile prawdy jest w powiedzeniu, że „bombowiec zawsze się przedrze”? Na te wszystkie pytania odpowiada Łukasz Sojka, autor książki „Skrzydlata husaria. Historia polskich lotników bombowych”.

Wywiady

Lotnicy byli zakładnikami wielkiej polityki i wielkich interesów

Newsy

„Dewajtis” - nowy serial kostiumowy w jesiennej ramówce TVP

Telewizja Polska przedstawiła już jesienną ramówkę. Wśród nowości znalazł się serial „Dewajtis”. Produkcja ta oparta jest na jednej z najbardziej znanych powieści obyczajowych Marii Rodziewiczówny.

Newsy

„Dewajtis” - nowy serial kostiumowy w jesiennej ramówce TVP

Wydarzenia

Defilada 15 sierpnia 2023 – Warszawa: program, trasa, utrudnienia, transmisja

15 sierpnia o godz. 14.00 w Warszawie na Wisłostradzie odbędzie się wielka defilada wojskowa „Silna Biało-Czerwona”, czyli pokaz sprzętu wojskowego oraz parada lotnicza. Zobaczymy ok. 200 sztuk sprzętu bojowego, a ulicami stolicy przemaszeruje 2000 żołnierzy.

Wydarzenia

Defilada 15 sierpnia 2023 – Warszawa: program, trasa, utrudnienia, transmisja

Wywiady

Piotr Kołakowski: Polski wywiad wojskowy w okresie międzywojennym należał do jednej z najlepiej działających służb specjalnych

Polski wywiad wojskowy powstał w momencie odzyskania przez Polskę niepodległości. Uchodził w okresie międzywojennym za jedną z najlepszych służb informacyjnych. Jak przyznaje profesor Piotr Kołakowski, autor monumentalnej publikacji „W obliczu wojny. Polski wywiad wojskowy na hitlerowskie Niemcy 1933-1939”, już w 1934 roku służby sugerowały, że Niemcy będą gotowe do wojny z Polską na przełomie 1939 i 1940 roku, a najpóźniej w 1942 roku

Wywiady

Piotr Kołakowski: Polski wywiad wojskowy w okresie międzywojennym należał do jednej z najlepiej działających służb specjalnych

Recenzje

Antoni Kroh – „Anioł śmierci z kilku stron” – recenzja i ocena

Antoni Kroh przełamuje stereotypy, wskazując, że o śmierci i kwestiach funeralnych można pisać nie tylko patetycznie, ale wręcz żartobliwie. Jego orężem jest ironia i erudycja. Jego najnowsza publikacja „Anioł śmierci z kilku stron” to wielowątkowa opowieść o kulturze, przemijaniu, kwestiach ostatecznych przeplatana autobiograficznymi wątkami i etnograficznymi nawiązaniami.

Recenzje

Antoni Kroh – „Anioł śmierci z kilku stron” – recenzja i ocena

Wywiady

Michał Haake: Jan Matejko chciał być „artystycznym dziejopisem”

Rok 2023 został ogłoszony przez Senat RP Rokiem Jana Matejki. Z tej okazji Muzeum Narodowe w Krakowie zorganizowało wystawę „Matejko. Malarz i historia”. Na łamach Histmaga opowiada o niej jej kurator - prof. UAM dr hab. Michał Haake. Ekspozycję można oglądać od 23 czerwca 2023 do 7 stycznia 2024 roku w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie.

Wywiady

Michał Haake: Jan Matejko chciał być „artystycznym dziejopisem”

Wywiady

Andrzej Trzeciak: Stocznia Gdańska w początkach lat 60. XX w. pod względem wielkości produkcji okrętowej zajmowała 5. miejsce w światowym rankingu

Stocznia Gdańska to miejsce, gdzie w Sierpniu ’80 narodziła się Solidarność. W związku z tym jest to jeden z najważniejszych symboli Polski. Historia legendarnego zakładu jest jednak o wiele dłuższa i zawiera wiele innych niezwykle ciekawych epizodów. Kiedy powstała pierwsza stocznia na tym terenie? Dlaczego akurat w tym miejscu? Jakie statki tu budowano? Na te pytania odpowiada Andrzej Trzeciak, współautor publikacji „Jak działała Stocznia Gdańska”, w której przypomina o industrialnej spuściźnie Stoczni Gdańskiej. Podkreśla też, że obszar tego historycznego zakładu powinien stać się „przestrzenią tętniącą życiem, ale świadomą swojej tożsamości, nowoczesną częścią wyjątkowego miasta, jakim jest Gdańsk”.

Wywiady

Andrzej Trzeciak: Stocznia Gdańska w początkach lat 60. XX w. pod względem wielkości produkcji okrętowej zajmowała 5. miejsce w światowym rankingu

Ciekawostki i rocznice

Rekonstrukcja bitwy o Sosnowiec z okresu powstania styczniowego ZDJĘCIA

Bitwa o Sosnowiec została stoczona w nocy z 6 na 7 lutego 1863 r. między polskimi oddziałami powstańców płk. Apolinarego Kurowskiego i rosyjskim posterunkiem na dworcu sosnowieckim. Powstańcy zdobyli wówczas stację kolei Warszawsko-Wiedeńskiej i opanowali cały tzw. trójkąt graniczny, a następnie zorganizowali na wyzwolonym obszarze polską administrację. W 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego w Sosnowcu przypomniano te wydarzenia.

Ciekawostki i rocznice

Rekonstrukcja bitwy o Sosnowiec z okresu powstania styczniowego ZDJĘCIA

Wywiady

Paweł Kochański: O 17. Pułku Ułanów mawiano „Jaśniepański i ziemiański, siedemnasty pułk ułański”

Jaka jest geneza 17. Pułku Ułanów Wielkopolskich? Jak wyglądało ich szkolenie? Którzy z nich zginęli w Katyniu? Ile prawdy jest w powiedzeniu o „ułańskiej fantazji” i co ma do tego malowanie koni? Wszystko to wyjaśnia Paweł Kochański, autor bogato ilustrowanego albumu „17. Pułk Ułanów Wielkopolskich”.

Wywiady

Paweł Kochański: O 17. Pułku Ułanów mawiano „Jaśniepański i ziemiański, siedemnasty pułk ułański”

Artykuły

Katowiczanka Maria Goeppert-Mayer – mało znana laureatka nagrody Nobla z fizyki

W Katowicach, gdzie się urodziła, ma ulicę swojego imienia. Jej nazwisko nosi też Śląskie Centrum Radiometrii Środowiskowej, a także jeden z katowickich biurowców. Choć jako jedna z czterech kobiet zdobyła nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za „odkrycia dotyczące struktury powłokowej jądra atomowego”, dziś niewiele osób zna tę postać. Kim była Maria Goeppert-Mayer (Göppert-Mayer)?

Artykuły

Katowiczanka Maria Goeppert-Mayer – mało znana laureatka nagrody Nobla z fizyki

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści. Za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.