Grecki przodek „Skeczu z papugą”
Czy słynni komicy na pewno sami wymyślali swoje dowcipy? Poczucie humoru dawnych Greków nie odbiegało zbyt dalece od naszego, o czym przekonać się można czytając zbiór dowcipów pt. „Philogelos: uzależniony od śmiechu”. Został on przetłumaczony na angielski przez amerykańskiego filologa klasycznego, prof. Williama Berga i opublikowany w internecie jako e-book. Dołączono do niego film wideo, w którym komik Jim Bowen opowiada niektóre z dawnych żartów przed współczesną publicznością.
Autorstwo zawierającego 265 dowcipów „Philogelosa” przypisuje się dwóm bliżej nieznanym greckim komikom Hieroclesowi i Philagriusowi. Jak mówi prof. Berg, treść opracowanego przez nich zbioru znamy z kilku rękopisów powstałych między XI a XV wiekiem, ale ich zawartość i język wskazują, że oryginał powstał wcześniej, prawdopodobnie w IV wieku n.e. Philogelos doczekał się jak dotąd kilku różnych wydań, w tym polskiego („Philogelos albo Śmieszek. Z facecji Hieroklesa i Philagriosa”, Ossolineum 1986).
Grecki „Skecz z papugą”, to tylko krótki żart, w którym odpowiednikiem zdechłego „norweskiego” ptaka jest niewolnik. Klient próbuje zgłosić reklamację twierdząc, że jego nowy zakup zmarł tuż po rozpoczęciu pracy. Sprzedawca odpowiada Kiedy był u mnie, nigdy nie robił takich rzeczy!
A pozostałe dowcipy? Wiele z nich jest podobnych do współczesnych i dotyczy takich tematów jak seks, puszczanie bąków czy brzydkie żony. Jim Bowen twierdzi, że widział współczesnych komików opowiadających kilka z nich w lekko zmodernizowanej wersji, w której np. powóz zastępowali samochodem. Niektóre ze starożytnych żartów nie byłyby jednak dziś zrozumiałe, jak np. te związane z sałatą, która była niegdyś uważana za afrodyzjak.
Oto kilka dowcipów z greckiego zbioru:
- Pewien człowiek drwił ze znanego dowcipnisia: Przespałem się z twoją żoną nie płacąc za to ani grosza. Na to padła odpowiedź: To mój mężowski obowiązek zadawać się z takim monstrum. Co ciebie do tego skłoniło?
- Pewien abderyta zapytał eunucha rozmawiającego z kobietą, czy jest ona jego żoną. Kiedy ten odpowiedział, że eunuch nie jest zdolny do posiadania żony, abderyta wywnioskował: A, więc to twoja córka?
- Pewien mizogin odwiedzał właśnie grób zmarłej niedawno żony, gdy ktoś zapytał go: kim jest ta osoba, która spoczywa tu w pokoju? Odpowiedział: Ja – teraz, gdy wreszcie się jej pozbyłem.
- Młody mężczyzna zapytał swej pełnej temperamentu żony: Co będziemy teraz robić? Jeść, czy uprawiać seks? Możesz wybrać, ale nie ma w domu ani okruszka chleba – odpowiedziała.
- Astrolog-szarlatan wywróżył klientowi, że ten nie może mieć dzieci. Ale ja mam już siódemkę! – zdziwił się mężczyzna. A więc lepiej się nimi dobrze opiekuj! – usłyszał w odpowiedzi.
Zobacz też
Źródło: bbc.co.uk
