[snippet-453]

[GALLERY]https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/1.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/1_600x434_thb_369039.jpg;Lata 30. były pod względami politycznymi bardzo burzliwe dla Hiszpanii. W 1931 roku dotychczasowe Królestwo stało się Drugą Republiką, jednak ten stan rzeczy nie trwał długo. W lipcu 1936 roku wybuchła wojna domowa, w której zmierzyły się ze sobą dwie strony, najczęściej określane jako _republikanie_ i _nacjonaliści_, choć są to sformułowania nieoddające pełnego wachlarza poglądów i motywacji, jakie przyświecały uczestnikom konfliktu. Na zdjęciu wiec członków Falangi (a więc strony _nacjonalistycznej_ ) w Saragossie, w październiku 1936 r. (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/2.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/2_463x600_thb_2565090.jpg;_No pasarán_ ( _Nie przejdą_ ). Hasło, pierwszy raz użyte przez Dolores Ibárruri Gómez, stało się najbardziej znanym republikańskim zawołaniem. W 1939 roku, gdy nacjonaliści zdobyli Madryt, ich przywódca generał Franco dokonał swoistej odpowiedzi mówiąc _Hemos pasado_ ( _Przeszliśmy_) ("CC0 1.0 Universal (CC0 1.0) Przekazanie do Domeny Publicznej":https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/3.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/3_600x452_thb_758239.jpg;Demonstracja poparcia dla generała Francisco Franco w Salamance.  Wojskowy planował wystąpienie przeciwko dotychczasowemu rządowi republiki wspólnie z Jose Sanjurjo i Emilio Molą. Obaj, rok po roku (1936 i 1937), zginęli w katastrofach lotniczych. Z trójki inicjatorów jedynie Franco dotrwał więc końca wojny ("CC0 1.0 Universal (CC0 1.0) Przekazanie do Domeny Publicznej":https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/4.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/4_600x475_thb_100980.jpg;W dobrych humorach. Marynarze z pancernika _Jaime I_ słuchają koncertu swoich kolegów. Załoga uniemożliwiła swego czasu przejęcie jednostki przez wojska Franco, ale sam pancernik czekał dość marny koniec: w czerwcu 1937 roku na pokładzie miała miejsce eksplozja, która koniec końców uczyniła _Jaime I_ niezdatnym do użytku (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/5a.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/5a_600x464_thb_3460207.jpg;Nacjonaliści szturmują Madryt (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/6.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/6_447x600_thb_278846.jpg;Oblężenie alkazaru (twierdzy) w Toledo (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/7.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/7_600x380_thb_364043.jpg;Somosierra, oddziały republikańskie poddają się frankistom (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/8.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/8_600x401_thb_931925.jpg;W republikańskim okopie. Bitwa o Irún ("CC0 1.0 Universal (CC0 1.0) Przekazanie do Domeny Publicznej":https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/9.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/9_600x425_thb_64170.jpg;Walczące strony otrzymywały wsparcie różnego typu z innych państw. Republikanie otrzymywali pomoc m.in. od ZSRR czy Francji, z kolei nacjonaliści od III Rzeszy i Włoch. Na zdjęciu widać członków niemieckiego Legionu Condor przy samolocie Heinkel He 111 E (fot. Bundesarchiv, Bild 183-C0214-0007-013 / "CC-BY-SA": Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Niemcy).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/10.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/10_600x387_thb_68003.jpg;Po obu stronach walczyli ochotnicy z wielu państw świata. Po stronie republikańskiej sformowano Brygady Międzynarodowe - jedna z nich, im. Jarosława Dąbrowskiego, składała się w przeważającej większości z Polaków. Na zdjęciu widoczni właśnie _Dąbrowszczacy_ (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/11.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/11_600x406_thb_3277258.jpg;Z hiszpańską wojną domową wiążą się niestety także pojęcia związane ze zbrodniami wojennymi, dokonywanymi zarówno przez republikanów, jak i nacjonalistów. _Biały terror_ (nacjonalistyczny) pochłonął między 58 a 400 tys. ofiar. Rozmiary _czerwonego terroru_ (republikańskiego) ocenia się na 38-72 tys. ofiar. Szacunki w tych sprawach są przedmiotem licznych dyskusji historyków. Na zdjęciu masowy grób republikanów rozstrzelanych przez żołnierzy Franco (fot. Mario Modesto Mata, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/12.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/12_600x380_thb_70167.jpg;Wśród wielu ugrupowań walczących po stronie republikańskiej silne były postawy antyklerykalne. Ofiarami _czerwonego terroru_ stały się tysiące przedstawicieli Kościoła katolickiego. Na zdjęciu antyreligijna demonstracja w Madrycie w 1936 r. (fot. Bundesarchiv, Bild 146-1972-056-26 / "CC-BY-SA 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/de/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/13.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/13_600x439_thb_67302.jpg;Ruiny baskijskiej Guerniki po bombardowaniu. Miasto zostało zapamiętane przez świat m.in. dzięki obrazowi _Guernica_, który namalował Pablo Picasso (fot. Bundesarchiv, Bild 183-H25224 / nieznany / "CC-BY-SA 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/de/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/14.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/14_444x600_thb_110915.jpg;Niewinne. Madryckie dziewczynki kryją się przed bombardowaniem stolicy Hiszpanii (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/15.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/15_600x462_thb_426405.jpg;Republikanie szturmują wrogie pozycje (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/17.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/17_600x427_thb_171458.jpg;Przebieg walk w hiszpańskiej wojnie domowej. Sierpień-wrzesień 1936 (fot. PACO,  Addicted04, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/18.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/18_600x499_thb_143269.jpg;Październik 1937 (fot. PACO, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/19.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/19_600x500_thb_142019.jpg;Listopad 1938 (fot. PACO, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/20.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/20_464x600_thb_57919.jpg;Oświadczenie gen. Francisco Franco o zakończeniu wojny domowej. Konflikt zakończył się oficjalnie 1 kwietnia 1939 roku (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/16.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/16_600x411_thb_312068.jpg;Generał Franco odwiedza San Sebastian po zakończeniu wojny (fot. Pascual Marín, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).

[GALLERY]https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/1.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/1_600x434_thb_369039.jpg;Lata 30. były pod względami politycznymi bardzo burzliwe dla Hiszpanii. W 1931 roku dotychczasowe Królestwo stało się Drugą Republiką, jednak ten stan rzeczy nie trwał długo. W lipcu 1936 roku wybuchła wojna domowa, w której zmierzyły się ze sobą dwie strony, najczęściej określane jako republikanie i nacjonaliści, choć są to sformułowania nieoddające pełnego wachlarza poglądów i motywacji, jakie przyświecały uczestnikom konfliktu. Na zdjęciu wiec członków Falangi (a więc strony nacjonalistycznej) w Saragossie, w październiku 1936 r. (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/2.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/2_463x600_thb_2565090.jpg; No pasarán (Nie przejdą). Hasło, pierwszy raz użyte przez Dolores Ibárruri Gómez, stało się najbardziej znanym republikańskim zawołaniem. W 1939 roku, gdy nacjonaliści zdobyli Madryt, ich przywódca generał Franco dokonał swoistej odpowiedzi mówiąc Hemos pasado (Przeszliśmy) ("CC0 1.0 Universal (CC0 1.0) Przekazanie do Domeny Publicznej":https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/3.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/3_600x452_thb_758239.jpg;Demonstracja poparcia dla generała Francisco Franco w Salamance. Wojskowy planował wystąpienie przeciwko dotychczasowemu rządowi republiki wspólnie z Jose Sanjurjo i Emilio Molą. Obaj, rok po roku (1936 i 1937), zginęli w katastrofach lotniczych. Z trójki inicjatorów jedynie Franco dotrwał więc końca wojny ("CC0 1.0 Universal (CC0 1.0) Przekazanie do Domeny Publicznej":https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/4.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/4_600x475_thb_100980.jpg;W dobrych humorach. Marynarze z pancernika Jaime I słuchają koncertu swoich kolegów. Załoga uniemożliwiła swego czasu przejęcie jednostki przez wojska Franco, ale sam pancernik czekał dość marny koniec: w czerwcu 1937 roku na pokładzie miała miejsce eksplozja, która koniec końców uczyniła Jaime I niezdatnym do użytku (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/5a.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/5a_600x464_thb_3460207.jpg;Nacjonaliści szturmują Madryt (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/6.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/6_447x600_thb_278846.jpg;Oblężenie alkazaru (twierdzy) w Toledo (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/7.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/7_600x380_thb_364043.jpg;Somosierra, oddziały republikańskie poddają się frankistom (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/8.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/8_600x401_thb_931925.jpg;W republikańskim okopie. Bitwa o Irún ("CC0 1.0 Universal (CC0 1.0) Przekazanie do Domeny Publicznej":https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/9.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/9_600x425_thb_64170.jpg;Walczące strony otrzymywały wsparcie różnego typu z innych państw. Republikanie otrzymywali pomoc m.in. od ZSRR czy Francji, z kolei nacjonaliści od III Rzeszy i Włoch. Na zdjęciu widać członków niemieckiego Legionu Condor przy samolocie Heinkel He 111 E (fot. Bundesarchiv, Bild 183-C0214-0007-013 / "CC-BY-SA": Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Niemcy).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/10.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/10_600x387_thb_68003.jpg;Po obu stronach walczyli ochotnicy z wielu państw świata. Po stronie republikańskiej sformowano Brygady Międzynarodowe - jedna z nich, im. Jarosława Dąbrowskiego, składała się w przeważającej większości z Polaków. Na zdjęciu widoczni właśnie Dąbrowszczacy (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/11.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/11_600x406_thb_3277258.jpg;Z hiszpańską wojną domową wiążą się niestety także pojęcia związane ze zbrodniami wojennymi, dokonywanymi zarówno przez republikanów, jak i nacjonalistów. Biały terror (nacjonalistyczny) pochłonął między 58 a 400 tys. ofiar. Rozmiary czerwonego terroru (republikańskiego) ocenia się na 38-72 tys. ofiar. Szacunki w tych sprawach są przedmiotem licznych dyskusji historyków. Na zdjęciu masowy grób republikanów rozstrzelanych przez żołnierzy Franco (fot. Mario Modesto Mata, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/12.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/12_600x380_thb_70167.jpg;Wśród wielu ugrupowań walczących po stronie republikańskiej silne były postawy antyklerykalne. Ofiarami czerwonego terroru stały się tysiące przedstawicieli Kościoła katolickiego. Na zdjęciu antyreligijna demonstracja w Madrycie w 1936 r. (fot. Bundesarchiv, Bild 146-1972-056-26 / "CC-BY-SA 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/de/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/13.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/13_600x439_thb_67302.jpg;Ruiny baskijskiej Guerniki po bombardowaniu. Miasto zostało zapamiętane przez świat m.in. dzięki obrazowi Guernica, który namalował Pablo Picasso (fot. Bundesarchiv, Bild 183-H25224 / nieznany / "CC-BY-SA 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/de/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/14.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/14_444x600_thb_110915.jpg;Niewinne. Madryckie dziewczynki kryją się przed bombardowaniem stolicy Hiszpanii (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/15.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/15_600x462_thb_426405.jpg;Republikanie szturmują wrogie pozycje (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/17.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/17_600x427_thb_171458.jpg;Przebieg walk w hiszpańskiej wojnie domowej. Sierpień-wrzesień 1936 (fot. PACO, Addicted04, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/18.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/18_600x499_thb_143269.jpg;Październik 1937 (fot. PACO, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/19.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/19_600x500_thb_142019.jpg;Listopad 1938 (fot. PACO, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/20.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/20_464x600_thb_57919.jpg;Oświadczenie gen. Francisco Franco o zakończeniu wojny domowej. Konflikt zakończył się oficjalnie 1 kwietnia 1939 roku (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/hiszpanska/16.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/16_600x411_thb_312068.jpg;Generał Franco odwiedza San Sebastian po zakończeniu wojny (fot. Pascual Marín, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl).

<a href="https://sklep.histmag.org/">Kupuj świetne e-booki historyczne i wspieraj ulubiony portal!</a>

Regularnie do sklepu Histmaga trafiają nowe, ciekawe e-booki. Dochód z ich sprzedaży wspiera działalność pierwszego polskiego portalu historycznego. Po to, by zawsze był ktoś, kto mówi, jak było!

Sprawdź dostępne tytuły pod adresem: <a href="https://sklep.histmag.org/">https://sklep.histmag.org/</a>

Hiszpańska wojna domowa w fotografii [Galeria]

Kupuj świetne e-booki historyczne i wspieraj ulubiony portal!

Zamów newsletter