Niedługo ruszą ekshumacje ofiar zbrodni w Puźnikach. Ukraińcy podali termin
Na początku tego roku Fundacja Wolność i Demokracja – pozarządowa organizacja zajmująca się pomocą Polakom na Wschodzie oraz wspieraniem przemian demokratycznych na terenach byłego Związku Sowieckiego – otrzymała od ukraińskich władz zgodę na prace ekshumacyjne w ukraińskich Puźnikach. Zaangażowani w nie będą specjaliści ze wspomnianej fundacji, eksperci z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego oraz z IPN, a także archeolodzy ukraińscy.
Jak donosi „Rzeczpospolita”, po stronie polskiej działania będzie nadzorował prof. Andrzej Ossowski, prorektor do spraw technologii medycznych Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Prace ukraińskiego zespołu będzie natomiast koordynować Alina Kharlamowa. Prace mają rozpocząć się po Wielkanocy – 24 lub 25 kwietnia 2025 roku. Zdaniem Ołeksija Złatohorskiego z Wołyńskich Starożytności – organizacji, która koordynuje ukraińską stronę misji – prace mają potrwać mniej więcej miesiąc.
Do prac ekshumacyjnych nie zostaną dopuszczeni dziennikarze. Żaden ze specjalistów w trakcie prac ma też nie udzielać komentarzy na ich temat – na koniec misji ma odbyć się wspólna konferencja prasowa ekspertów z obu krajów.
Zbrodnia w Puźnikach
Do zbrodni, o której mowa, doszło z 12 na 13 lutego 1945 roku. Mieszkańcy tej miejscowości zostali zaatakowani przez oddział UPA „Szare Wilki” dowodzony przez Petra Chamczuka „Bystrego”. Na jego komendę ukraińscy nacjonaliści w brutalny sposób mordowali Polaków – za pomocą broni palnej, siekier, kos czy bagnetów. Według różnych szacunków w wyniku napadu zginęło od 50 do 120 Polaków – cała wioska liczyła ok. 800 mieszkańców, głównie polskojęzycznych.
Ocalali Polacy po zbrodni przenieśli się do pobliskiego Koropca i Buczacza, skąd w czerwcu i lipcu 1945 roku zostali przesiedleni na tzw. Ziemie Odzyskane. Rodziny pomordowanych domagały się jednak poszukiwań szczątków poległych. Zadania tego podjęli się archeolodzy i antropolodzy z Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów – Pomorski Uniwersytet Medyczny, przedstawiciel Instytutu Pamięci Narodowej, ukraińscy archeolodzy oraz polscy wolontariusze z Fundacji Wolność i Demokracja i Związku Harcerstwa Polskiego.
W 2023 roku w byłych Puźnikach w obwodzie tarnopolskim odnaleźli zbiorowy dół, w którym złożono ciała mieszkańców wsi pomordowanych przez UPA. Po tym zwrócili się do ukraińskich władz z prośbą o zgodę na przeprowadzenie ekshumacji.
Źródła:
www.kresy.pl, www.historia.rp.pl, www.onet.pl
