Przegląd informacji archeologicznych (październik 2011)
Zdecydowanie najciekawsze odkrycie archeologiczne, o którym dowiedzieliśmy się w październiku, miało miejsce w Afryce Południowej w 2008 r. (tak długi czas między odkryciem a oficjalną publikacją nie jest niczym wyjątkowym). W jaskini Blombos archeolodzy znaleźli dwa zestawy do produkcji opartej na ochrze mikstury mające aż 100 tys. lat. Zestawy złożone z muszli, kawałków kości, węgla drzewnego, ochry i kamieni są dowodem, że już w tak odległych czasach ludzie potrafili opracować metodę produkcji jakiejś substancji, a następnie tej metody przestrzegać. To kolejny dowód na to, że mieli taki sam potencjał intelektualny, jak my. Więcej informacji.
==
==
Inne ważne odkrycie ogłoszone w ostatnich tygodniach jest dziełem genetyków, a największą wagę będzie miało dla historyków. Otóż w oparciu o próbki uzyskane z XIV-wiecznego cmentarza w Londynie genetycy zsekwencjonowali kod genetyczny pałeczki Yersinia pestis, która wywołuje dżumę. Okazało się, że jej średniowieczna wersja jest w zasadzie identyczna ze współczesnymi, które nie mordują ludzi tak łatwo i szybko, jak XIV-wieczna zaraza. To przybliża nas do ustalenia, dlaczego tamta epidemia przyniosła Europie tak ogromne straty. Więcej informacji.
Yersinia pestis powiększona 200 razy (fot. CDC/Larry Stauffer, Oregon State Public Health Laboratory) A oto pozostałe najciekawsze odkrycia października:
Nietknięty pochówek łodziowy skandynawskiego wojownika znaleźli brytyjscy archeolodzy w odległym zakątku Szkocji. Zmarłego pochowano w niewielkiej łodzi (5 m długości i 1,5 m szerokości), po której zostało jedynie 200 żelaznych nitów (przy niektórych zachowały się resztki drewna). Oprócz nich archeolodzy znaleźli również topór, miecz z dekorowaną rękojeścią, nóż, grot włóczni, umbo tarczy (położono ją na piersi zmarłego), brązowy pierścień, kawałek brązu, który może być częścią rogu do picia, osełkę i ceramikę. Więcej informacji.
W Starej Zagorze w środkowej Bułgarii archeolodzy natrafili na piękną mozaikę z końca II w. n.e. lub początków III w. n.e.. Ukazuje ona dwie kobiety i mężczyznę należących do orszaku Dionizosa. Jak podkreślają bułgarscy badacze, sylwetki tańczących kobiet są dziełem wielkiego mistrza. Więcej informacji.
Fragmenty umocnień drewnianych lub drewniano-ziemnych otaczających Sandomierz we wczesnym średniowieczu odkryto podczas prac ziemnych prowadzonych w związku z wymianą sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na ulicy Długosza przy wschodniej skarpie Wzgórza Miejskiego. Więcej informacji.
Drewniane pale – elementy wczesnośredniowiecznych umocnień obronnych wokół Sandomierza (fot. M. Bajka) Okrągłą platformę ceremonialną z kamiennymi rzeźbami głów węży znaleźli archeolodzy z meksykańskiego Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) wśród ruin Templo Mayor, najważniejszej świątyni azteckiego imperium, która stała w centrum współczesnego miasta Meksyk. Więcej informacji.
Ocieplenie klimatu ma swoje dobre strony. Topniejący lodowiec w Parku Narodowym Breheimen w Norwegii „oddał” tego lata wełniany płaszcz męski z około 300 r. n.e. To najstarsze ubranie jakie kiedykolwiek znaleziono w tym kraju. Więcej informacji.
W Modenie we Włoszech archeolodzy znaleźli grób z dwoma szkieletami sprzed 1500 lat trzymającymi się za ręce. Jeszcze bardziej poruszające było to, że głowa kobiety obrócona była w kierunku mężczyzny. Zdaniem badaczy on również patrzył w oczy ukochanej, ale prawdopodobnie podczas powodzi żywioł obrócił jego głowę (wskazuje na to ułożenie kręgosłupa). Więcej informacji.
Pozostałości dużej i bogatej osady z okresu wpływów rzymskich i wędrówek ludów (I–VII w.) odkryli archeolodzy w okolicach Mikołajek (woj. warmińsko-mazurskie). W jej pozostałościach znaleźli m.in. pracownie metalurgiczne wraz z formami odlewniczymi. „To odkrycie unikatowe” – podkreślają badacze. Więcej informacji.
Szczątki co najmniej kilkudziesięciu osób znaleźli poznańscy archeolodzy pod kościołem Najświętszej Marii Panny na tamtejszym Ostrowie Tumskim. Jak oceniła prof. Hanna Kóćka-Krenz, są to prawdopodobnie szczątki kanoników katedralnych, które wydobyto z wnętrza pobliskiej katedry, np. podczas remontów, i wspólnie pochowano w jednym miejscu. Więcej informacji.
Cmentarzysko sprzed 2,5 tysiąca lat, z wczesnej epoki żelaza, odkryli archeolodzy w czasie wykopalisk na obszarze Starego Miasta w Kostrzynie nad Odrą (Lubuskie). Fragmenty naczyń ceramicznych i przepalone ludzkie kości znaleziono na Rawelinie Wilhelm August w Twierdzy Kostrzyn. Więcej informacji.
Redakcja: Roman Sidorski
