Ruszyły ekshumacje na Ukrainie. IPN rozpoczął prace we Lwowie
Prace ekshumacyjne we Lwowie-Zboiskach realizuje zespół specjalistów Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN przy wsparciu biegłego z zakresu medycyny sądowej z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Uczestniczy w nich także towarzystwo „Ukraińska Pamięć” – ukraiński partner IPN – oraz przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, którzy będą występowali w charakterze obserwatorów.
Rozpoczęte 4 sierpnia 2025 roku prace mają pomóc określić zarówno liczbę polskich żołnierzy pochowanych na terenie Lwowa-Zboisk, jak formacji, z których się wywozili. Po odnalezieniu szczątek zostaną one poddane badaniom antropologicznym i medyczno-sądowym oraz identyfikacji genetycznej. Następnie zostaną pochowane na polskiej kwaterze wojskowej na cmentarzu w Mościskach.
Miejsce pochówku polskich żołnierzy we Lwowie badacze IPN odkryli już w listopadzie 2019 roku. W marcu następnego roku ukraiński partner IPN złożył do Sekretarza Państwowej Międzyresortowej Komisji ds. Upamiętniania Uczestników Antyterrorystycznych Operacji Ofiar Wojny i Politycznych Represji wniosek o zgodę na ekshumację. W kwietniu Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej Ukrainy poinformowało jednak, że nie wyda zgody na prace, tłumacząc to zmianą personalną w Międzyresortowej Komisji oraz kwarantanną spowodowaną pandemią COVID-19.
Przez pięć lat nie było żadnej komunikacji w tej sprawie. 4 lutego 2025 roku IPN ponownie złożył wniosek o rozpoczęcie prac ekshumacyjnych we Lwowie-Zboiskach. W czerwcu Ministerstwo Kultury i Komunikacji Strategicznej Ukrainy poinformowało o udzieleniu zgody.
Obrona Lwowa
Od 12 do 22 września 1939 roku trwały działania zbrojne mające na celu obronę Lwowa. W dniach 16 i 17 września żołnierze Wojska Polskiego starli się z Wehrmachtem na północnych przedpolach Lwowa. W walkach wzięli udział m.in. żołnierze 10. Brygady Kawalerii Stanisława Maczka, późniejszego dowódcy 1. Dywizji Pancernej. W Zboiskach mogą być również pochowani żołnierze z innych jednostek Wojska Polskiego, choćby oddziałów dowodzonych przez gen. Kazimierza Sosnkowskiego, które szły z odsieczą.
