22 lipca 1948 r. powstał Związek Młodzieży Polskiej
Zobacz też: Związek Młodzieży Polskiej: „przewodnia siła młodzieży” i „pierwszy pomocnik partii” - rozmowa z prof. Markiem Wierzbickim
Do utworzenia ZMP doszło na Zjeździe Zjednoczeniowym odbywającym się w dniach 20-22 lipca 1948 r. we Wrocławiu. Związek powstał z połączenia czterech organizacji młodzieżowych: Związku Walki Młodych, Związku Młodzieży Wiejskiej RP "Wici", Organizacji Młodzieży TUR oraz Związku Młodzieży Demokratycznej. Początkowo organizacja liczyła ok. 0,5 mln członków (co stanowiło 17% młodzieży w wieku 16-25 lat), jednak do roku 1955 liczba ta zwiększyła się czterokrotnie i osiągnęła 2 mln.
Związek Młodzieży Polskiej wzorowano na komunistycznym Komsomolcu. Został całkowicie podporządkowany partii, jego główną misją było wychowywanie młodzieży w duchu „patriotyzmu” (oczywiście zgodnego z programem PPR a później PZPR). Nieoficjalnym celem związku stało się też likwidowanie lub podporządkowanie sobie wszystkich działających w Polsce organizacji młodzieżowych.
Dla młodych ludzi była to w wielu przypadkach szansa na awans społeczny, możliwość działania czy też po prostu wyrażenie własnych przekonań ideologicznych. ZMP organizował kolonie, obozy, angażował się też w prace społeczne „dla dobra ogółu” takie jak czynny udział w realizacji planu sześcioletniego.
Związek Młodzieży Polskiej był narzędziem, które służyło partii do realizacji swoich planów na wielu płaszczyznach. Jednak po śmierci Stalina i wydarzeniach z 1956 r. rozpoczął się rozpad organizacji. Oficjalne rozwiązanie nastąpiło w styczniu 1957 r., a w miejscu związku powstały inne organizacje młodzieżowe: Związek Harcerstwa Polskiego, Związek Młodzieży Socjalistycznej i Związek Młodzieży Wiejskiej.
Na podstawie:
http://www.naukawpolsce.pl 〈=PL&_CheckSum=-687840304
Jerzy Surdykowski, Oni z ZMP, „Rzeczpospolita”, 14.06.2006 (241)
Marek Wierzbicki, Związek Młodzieży Polskiej i jego członkowie, Warszawa 2006
