Jak Rosjanie pierwsi (nie) wylądowali na Księżycu
Podczas gdy amerykański lądownik Eagle (Orzeł) zbliżał się w lipcu 1969 roku do powierzchni Księżyca, podobną operację wykonywała też radziecka sonda Łuna 15, której zadaniem było wyprzedzić astronautów z Apollo 11, dzięki czemu radziecka propaganda mogłaby ogłosić, że to Związek Radziecki jako pierwszy pozyskał próbki księżycowej ziemi.
W czasie gdy na orbicie ziemskiego satelity rozgrywały się dramatyczne wydarzenia, w radioastronomicznym Obserwatorium Jodrell Bank należącym do Uniwersytetu w Manchesterze śledzono zarówno Apollo 11, jak i Łunę 15. Powodów do obaw nie brakowało. Łuna weszła na orbitę Księżyca 17 lipca, a więc dwa dni przed Apollo 11. Później jednak to Amerykanie byli szybsi i 20 lipca wylądowali na Księżycu. Na tym jednak emocje się nie skończyły. Astronauci startujący z powierzchni satelity nie mieli żadnego planu awaryjnego na wypadek niepowodzenia tego etapu swojej misji. Tymczasem 21 lipca Łuna zaczęła podchodzić do lądowania, powodując, że próba powrotu na orbitę Księżyca stawała się dla Amerykanów jeszcze bardziej ryzykowna; tymczasem ich niepowodzenie ucieszyłoby oczywiście moskiewskie władze. Ostatecznie jednak łączność z Łuną uległa w decydującym momencie zerwaniu i radziecka sonda rozbiła się na księżycowych skałach, a Apollo 11 bezpiecznie wrócił na Ziemię.
Z okazji zbliżającej się 40 rocznicy lądowania człowieka na Księżycu, opublikowano schowane dotąd w archiwum nagrania z połowy lipca 1969 roku, na których słychać Sir Bernarda Lovella, założyciela Obserwatorium, który relacjonuje przebieg wypadków, podczas gdy w tle słychać głosy amerykańskich astronautów.
Tuż po tym, jak sygnały z Łuny przestały docierać do pilotujących ją naukowców, dyrektor Obserwatorium odebrał telefon od Rosjan, którzy prosili o udostępnienie im nagrań z brytyjskiego radioteleskopu. Lovell chciał nadać je pocztą dyplomatyczną, ale okazało się, że rosyjski wysłannik leciał już po nie do Manchesteru...
W pewnym sensie to Rosjanie byli jednak pierwsi na Księżycu. W 1966 roku na jego powierzchni wylądowała bowiem bezawaryjnie sonda Łuna 9 i przesłała stamtąd pierwsze w historii ludzkości zdjęcia wykonane na innym niż Ziemia ciele niebieskim.
Źródło: