Gdańskie obchody XXX-lecia „Solidarności”
Kolebką „Solidarności” jest Stocznia Gdańska, w której 14 sierpnia 1980 r. wybuchł strajk robotników żądających przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, podwyżki płac w wysokości 1 tys. złotych oraz przyznania dodatku drożyźnianego. W ciągu następnych dni do protestu dołączyły kolejne zakłady z całej Polski. Zgłaszane postulaty nie dotyczyły już jednak wyłącznie spraw płacowych i etatowych, a zaczęły akcentować kwestie polityczne i solidarnościowe. Skala protestu doprowadziła do podpisania porozumienia sygnowanego przez przewodniczącego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego Lecha Wałęsę i wicepremiera Mieczysława Jagielskiego (31 sierpnia 1980 r.). Jagielski, w imieniu rządu, zobowiązał się zrealizować zasadniczą część postulatów zgłaszanych przez załogi.
Dźwigi portowe Stoczni Gdańskiej (fot. kkic , na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0) Wyjątkowa rola Gdańska w Sierpniu ’80 sprawiła, że to właśnie w tym mieście najbardziej spektakularnie obchodzi się 30 urodziny „Solidarności”. Z tej okazji już 14 sierpnia Europejskie Centrum Solidarności zaprezentowało film dokumentalny Pawła Zbierskiego Była w moim życiu „Solidarność”. W rocznicę zakoczenia strajków (31 sierpnia) ECS zorganizował natomiast widowisko plenerowe w reżyserii Roberta Wilsona zatytułowane Twój anioł Wolność ma na imię.
O przełomowym okresie w polskiej historii pamiętają także sportowcy. 15 sierpnia, jak co roku, odbył się legendarny już „Maraton Solidarności”. W jego XVI edycji udział wzięło 511 zawodników z 15 państw. Zwyciężył reprezentant Kenii Edwin Kiprono Kipchumba. Pamięć o „Solidarności” rozsławiają również piłkarze gdańskiej Lechii, którzy od początku sezonu 2010/2011 występują z logiem XXX-lecia „S” na swoich meczowych koszulkach.
Jubileuszowe konferencje i wystawy to podczas tegorocznych obchodów domena gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej oraz Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Przy współudziale obu instytucji 24 sierpnia nastąpi uroczyste otwarcie historycznej Sali BHP oraz inauguracja wystawy Co nam dała „Solidarność” – „Solidarność” oczami młodych. Z kolei na 16 sierpnia otwarto blok wystaw Księża Męczennicy (Bazylika św. Brygidy w Gdańsku), poświęconej ks. Jerzemu Popiełuszce, ks. Władysławowi Gurgaczowi, ks. Stanisławowi Suchowolcowi i ks. Sylwestrowi Zychowi. Podsumowaniem dotychczasowych badań nad regionalną historią „Solidarności” będzie natomiast konferencja naukowa zorganizowana przez IPN oraz Wydział Historyczny UG ([Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” na Pomorzu i Kujawach w latach 1980–1989]). Odbędzie się ona w dniach 27–28 sierpnia na Wydziale Historycznym UG, a wezmą w niej udział m.in. prof. Marek Andrzejewski, dr hab. Grzegorz Berendt, prof. Antoni Dudek, dr hab. Mirosław Golon, prof. Wojciech Polak i ks. Jarosław Wąsowicz. Ponadto cały sierpień odbywać się będą promocje wielu wydawnictw poświęconych historii „Solidarności”, w tym m.in. Gdański Sierpień ’80, Sierpień ’80 w Gdyni, Zarys historii NSZZ „Solidarność” Regionu Elbląskiego 1989–1989 czy Encyklopedia „Solidarności” (tom I).
Obrady okrągłego stołu Doskonałym uatrakcyjnieniem obchodów będzie cykl imprez kulturalnych „Solidarity of Arts”, w ramach którego zobaczymy m.in. wręczenie nagród kulturalnych Prezydenta Miasta Gdańska – Neptuny 2010, widowisko jazzowe Możdżer+ oraz premierę symfonii VIVO Pawła Mykietyna – koncert pod patronatem Lecha Wałęsy. Na zakończenie jubileuszowego lata „S” w Trójmieście odbędzie się uroczysty Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” (30 sierpnia godz. 10.00, Sala Widowiskowo-Sportowa w Gdyni) oraz msza święta pod przewodnictwem metropolity gdańskiego Jego Ekscelencji ks. abp. Leszka Głódzia (31 sierpnia, Plac Solidarności w Gdańsku, godz. 12.00).
- Szczegółowy program obchodów XXX-lecia „Solidarności” w Trójmieście
- Program konferencji Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” na Pomorzu i Kujawach w latach 1980–1989
Redakcja: Roman Sidorski
