Gwiazdka Cieszyńska - Iwan Paskiewicz
Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 6. – Cieszyn d. 9. Lutego. – R. 1856.
Iwan Fiodorowicz Paskiewicz urodził się 19 maja 1782 roku w Połtawie na Ukrainie. Już od młodego wieku przygotowywany był do służby wojskowej. W 1800 roku ukończył Korpus Paziów – najbardziej prestiżową szkołę wojskową w Imperium Rosyjskim, przeznaczoną jedynie dla arystokracji i szlachty. Pierwszy raz w działaniach wojskowych wziął udział w 1805 roku, gdy wraz z armią wysłany został do pomocy Austrii przeciwko Francji. Uczestniczył wtedy w bitwie pod Austerlitz (2 grudnia 1895 roku). W latach 1807–1812 zaangażowany był w kampanii przeciwko Turcji. Następnie uczestniczył w walkach koalicji antyfrancuskiej, m.in. w bitwie narodów pod Lipskiem.
W 1826 roku wybuchła ostatnia z cyklu wojen rosyjsko–perskich. Paskiewicz początkowo objął w niej stanowisko zastępcy dowódcy, a następnie sam został naczelnym dowódcą wojsk rosyjskich na Kaukazie. W 1827 roku zwyciężył w bitwie pod Jelizawietpolem (dzisiejsza Gandża), następnie pomaszerował na Eczmiadzyn, Nachiczewan i Erywań. Zmusił tym samym perskiego władcę – Abbasa Mirzę – do zawarcia pokoju. W uznaniu zasług car nadał Paskiewiczowi tytuł hrabiego erywańskiego, nagrodził go sumą miliona rubli i podarował zdobiony diamentami miecz.
Iwan Paskiewicz Tymczasem w 1830 roku w Królestwie Polskim wybuchło powstanie listopadowe. Zadanie jego stłumienia otrzymał pierwotnie feldmarszałek Iwan Dybicz, który zmarł na cholerę 10 czerwca 1831 roku. Dowództwo po nim przejął Iwan Paskiewicz, który po szturmie i zajęciu Warszawy doprowadził powstanie do upadku. W nagrodę otrzymał tytuł księcia warszawskiego, a w latach 1832–1856 sprawował funkcję carskiego namiestnika w Królestzwie Polskim. Okres jego rządów, nazywany „nocą Paskiewiczowską”, charakteryzował się ograniczeniem autonomii Królestwa Polskiego, represjami politycnymi, sankcjami gospodarczymi i rusyfikacją.
Iwan Paskiewicz zmarł 1 lutego 1856 roku. Pochowany został w rodzinnym mauzoleum w Pałacu Rumiancewów i Paskiewiczów w Homlu na Białorusi. 3 lipca 1870 roku przed Pałacem Namiestnikowskim (dzisiejszym Pałacem Prezydenckim) w Warszawie odsłonięto pomnik Paskiewicza (w ceremonii uczestniczył sam car Aleksander II, który osobiście wybrał lokalizację dla pomnika). Monument, wykonany przez Mikołaja Pienienowa i Aleksandra von Bocka, przedstawiał feldmarszałka Paskiewicza w mundurze, z odkrytą głową i płaszczem na ramionach. W 1917 roku usunięto go i przetopiono. Jedynym zachowanym fragmentem jest pochodząca z cokołu płyta, przedstawiająca scenę szturmu Woli, a obecnie znajdująca się w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
