Imperium kontratakuje historią

Dmitrij Miedwiediew podjął decyzję o powołaniu Komisji Przeciwdziałania Fałszowaniu Historii Przeciwko Rosyjskim Interesom. Jak pisze brytyjski „The Independent”, planowana jest też uchwała, które ma „zakazać rehabilitacji nazizmu” w krajach byłego Związku Radzieckiego.

Kontekstem historycznym decyzji Miedwiediewa jest różna od rosyjskiej ocena II wojny światowej w krajach bałtyckich. Zdaniem Rosjan, Armia Czerwona wyzwoliła Litwę, Łotwę i Estonię spod tyranii nazistów. Twierdzą oni, że koniec II wojny światowej był wspaniałym osiągnięciem państwa radzieckiego.

Więcej na temat konfliktu o interpretację historii między Rosjanami, Łotyszami i Estończykami w książce „Źródła Nienawiści: Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych” pod redakcją Kamila Janickiego – wspólnym projekcie wydawniczym „Histmaga” i Instytutu Wydawniczego Erica. Michał Buchta jest autorem rozdziału „Karczmy zajezdne mocarstw? Kraje bałtyckie a problem mniejszości rosyjskiej” (s. 333-360).

Z perspektywy krajów bałtyckich uznaje się jednak już od dawna, że było to kolejne zniewolenie. W Rydze powstało nawet Muzeum Okupacji Łotwy – informujące o obydwu okupantach, od 1940 do 1991 roku. I niemieccy, i radzieccy żołnierze są przedstawieni jako zbrodniarze. Ci drudzy w Moskwie są uznawani za bohaterów. Dodatkowo Rosja oskarża Estonię i Łotwę o gloryfikację powstańców (tzw. leśnych braci), którzy w pewnym stopniu współpracowali z nazistami i szkolili się w niemieckim wojsku.

Komisja powołana przez prezydenta Miedwiediewa to nie pierwszy akt rosyjsko–bałtyckiego konfliktu o interpretację historii. Dwa lata temu władze państwowe Federacji Rosyjskiej ostro protestowały przeciwko przeniesieniu tallińskiego pomnika żołnierza radzieckiego z centrum miasta na cmentarz wojskowy.

„The Independent” w artykule przypomina o niedawnym skandalu z publikacją na stronie internetowej rosyjskiego Ministerstwa Obrony. Płk Siergiej N. Kowalow z Instytutu Historii Wojennej ministerstwa napisał, że Polska powinna była przyjąć żądania Hitlera, by uniknąć wojny. Autor artykułu obarczył Polskę bezpośrednią odpowiedzialnością za wybuch II wojny światowej. Ciąg wydarzeń związanych z rosyjską interpretacją wydarzeń wojny może więc oznaczać szerszy proces, w ramach którego Rosja akceptuje i inspiruje fałszowanie historii.

Zobacz też

• Rosyjskie echa rocznicy wybuchu II wojny światowej
• Temat na forum: Walka przeciwko fałszowaniu historii na szkodę interesów Rosji
• 43 Przegląd prasy historycznej, a w nim informacje o artykule Płk. Siergieja N. Kowalowa
• „Alarm in Baltic as Kremlin seizes control of Soviet past” – artykuł w The Independent