Izrael: wystawa monet z czasów wojny żydowskiej
Kolekcja siedemdziesięciu, częściowo zwęglonych, wykonanych z brązu i miedzi monet jest zdaniem Gabrieli Bijovsky, badaczki starożytnych znalezisk numizmatycznych, jaskrawym a zarazem dramatycznym dowodem losu, jaki spotkał Jerozolimę. Monety odkopano wzdłuż zasypanej gruzami ulicy znajdującej się u stóp Wzgórza Świątynnego. Znaleziska dokonali archeolodzy z Davidson Center in Jerusalem's Old City.
Na jednej z monet, pochodzącej z 69 roku, przedstawiono palmę daktylową (częstym motywem przedstawień była również gałąź palmy, tzw. lulaw). Dla wyznawców judaizmu ma ona znaczenie religijne. Symbol palmy wskazuje na obchodzenie Święta Namiotów (Sukkot), a tym samym nawiązuje do uroczystości kultowych, które odprawiano w świątyni.
Wspomniany pokaz jest częścią większej wystawy, obejmującej wszystkie monety odnalezione w Jerozolimie przez ostatnie 30 lat. Wśród nich znajdują się nie tylko żydowskie sykle, ale i monety rzymskie oraz perskie. Dowodzi to faktu, że Jerozolima już w starożytności była miastem o charakterze międzynarodowym. Jest nim do dziś, tym bardziej, że znajduje się w niej wiele miejsc świętych dla żydów, chrześcijan i muzułmanów.
***
Żydzi zbuntowali się przeciw władzy rzymskiej w 66 roku. Mimo wielu trudności, wynikających m.in. z podziałów wewnętrznych, stawiali zaciekły opór aż do 73 roku, kiedy to padł ostatni punkt żydowskiej obrony, twierdza Masada. Jej obrońcy popełnili zbiorowe samobójstwo. Najbardziej szczegółową relację przebiegu wojny żydowsko-rzymskiej pozostawił nam historyk żydowski, któremu cesarz Wespazjan nadał obywatelstwo rzymskie, Józef Flawiusz.
Źródła:
- M. Barajas, Israeli museum displays coins from Jewish revolt, destruction of biblical Jerusalem Temple, „courant.com”, 11-XI-2009.
- C. Körting, Laubhüttenfest (AT), [w:] „wibilex.de”.
