„Magis quam homo... Świętość i heroizm od starożytności do czasów współczesnych” - konferencja w Warszawie
(mat. prasowe) To co niezwykłe przyciągało ludzi - chciałoby się powiedzieć - zawsze. Niektórzy tej niezwykłości doświadczają w większym stopniu niż inni. Chodzi tu z jednej strony o niezwykłość objawiającą się w ponadprzeciętnej bliskości z sacrum, a więc w pewnym stopniu w wyjściu z własnej natury, z drugiej strony wręcz przeciwnie - objawiającą się w dotknięciu istoty człowieczeństwa przez dokonanie czynów najszlachetniejszych, najbardziej ludzkich. Aby opisać oba te stany używamy m.in. pojęć takich jak „świętość” i „heroizm”. Czy obie te postawy, czy też zjawiska, stoją wobec siebie w sprzeczności? Czym była, jest, będzie świętość? Czym heroizm? To są najważniejsze pytania jakie przed sobą stawiamy.
Żeby należycie zrozumieć problem konieczne jest spojrzenie nań w możliwie jak najszerszym kontekście. Ponieważ nie jest możliwe zrozumienie teraźniejszości bez należytego poznania przeszłości, istnieje głęboka potrzeba spojrzenia na zagadnienie począwszy od owego czasu kiedy wszystko się zaczęło, a więc od starożytności. Następnie przechodząc przez kolejne epoki (średniowiecze, nowożytność, wiek XIX i wiek XX) dojść wreszcie do współczesności i zmierzyć się z problemami, przed którymi stoimy dzisiaj. Problem świętości i heroizmu musimy badać z perspektywy różnych nauk, aby tym głębiej w niego wejść i aby tym lepsze wyciągnąć wnioski i nowe pytania.
Zapraszamy do wzięcia udziału w konferencji wszystkich zafascynowanych tematyką świętości i heroizmu. Obok ujęć przekrojowych zaprezentowane zostaną także studia przypadków. Dokładny program konferencji znajduje się poniżej.
Program Sesji
Dzień Pierwszy - środa, 13 marca 2019 r.
9.00 – 9.10 - otwarcie Ogólnopolskiej Interdyscyplinarnej Sesji Naukowej „Magis quam homo.” Świętość i heroizm od starożytności do czasów współczesnych
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• przywitanie Gości - dr hab. Paweł Skibiński - opiekun naukowy SKMBH
• sprawy organizacyjne – Michał Gniadek-Zieliński – prezes SKMBH
9.10 – 10.30 - I OBRADY PLENARNE, sekcja filozofii religii
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 9.10 – 9.30 - prof. dr hab. Janusz Dobieszewski (UW) - Heroizm świętości, świętość heroizmu
• 9.30 – 9.50 - Radosław Mystek (UW) - Świętość – pomiędzy kultem a idolatrią
• 9.50 – 10.10 - mgr Mikołaj Kwiatkowski (UW) – Fenomenologia świętości Rudolfa Otto
• 10.10 – 10.30 - Dyskusja
10.40 - 12.00 - II OBRADY PLENARNE, sekcja historii starożytnej
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 10.40 – 11.00 - mgr Tomasz Barański (UW) - Kult św. Menasa w Egipcie - wczoraj i dziś
• 11.00 – 11.20 – Radosław Domazet (UW) - Warunki świętości w świecie pogańskim na przykładzie Apoloniusza z Tyany
• 11.20 – 11.40 – Przemysław Wiszniewiecki (UG) - Codzienność świętości - (auto)portret esseńczyków
• 11.40 – 12.00 – Dyskusja
12.10 - 14.20 - III OBRADY PLENARNE, sekcja średniowiecza powszechnego
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
prowadzący: Izabella Korchagina
• 12.10 - 12.30 – dr hab. Jerzy Pysiak (UW) - Święty król w średniowieczu
• 12.30 - 12.50 – Jakub Bakiera (UW) - Jak święty Majolus powracał z Italii. Świętość i heroizm w obliczu śmiertelnego zagrożenia
• 12.50 - 13.10 – Błażej Culepa (UW) - Dwie drogi do świętości. Porównanie wybranych motywów drogi do świętości w Żywocie Pierwszym św. Wojciecha i Żywocie św. Anskara
• 13.10 - 13.30 – Michał Gniadek-Zieliński (UW) - Czy Wojciech i Bruno rzeczywiście szli na misje tylko po śmierć męczeńską? Glossa do pewnej konstrukcji historiograficznej
• 13.30 - 13.50 – mgr Szymon Jan Stenka (Muzeum Okręgowe w Toruniu) - Współistnienie antyku pogańskiego oraz chrześcijańskiego. Próba analizy dwóch rzeczywistości w ikonografii opartej na Biblii oraz mitologii
• 13.50 - 14.20 - Dyskusja
15.30 – 16.50 – IV OBRADY PLENARNE, sekcja historii XX wieku
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
prowadzący: Konrad Rokicki
• 15.30 - 15.50 – Kacper Gęsior (UW) - Heroiczne czyny pilotów doby I wojny światowej w stosunku do nieprzyjaciela
• 15.50 - 16.10 – Maria Czaputowicz (UW) - Kult Nieznanego Żołnierza
• 16.10 - 16.30 – Piotr Siewak (UW) - Motyw świętości w polskiej propagandzie I połowy XX wieku
• 16.30 - 16.50 - Dyskusja
17.00 - 18.20 - V OBRADY PLENARNE, sekcja historii XX wieku
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 17.00 – 17.20 – Jan Jakub Grabowski (UJ) - „Spełniliśmy tylko swój święty obowiązek niesienia pomocy”. Działalność Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskim (1941-1943)
• 17.20 – 17.40 – mgr Igor Niewiadomski (UW) - Jadwiga Długoborska - krótka historia zapomnianej bohaterki
• 17.40 – 18.00 – Łukasz Mossakowski (UW) - Abp Oskar Romero - komunista świętym?
• 18.00 - 18.20 – Dyskusja
Zakończenie obrad plenarnych dnia pierwszego
Dzień Drugi - czwartek, 14 marca 2019 r.
9.00 – 10.00 - VI OBRADY PLENARNE, sekcja historii starożytnej
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 9.00 - 9.20 – Maciej Gdaniec (UG) - Grzegorz z Nazjanzu - heroiczny głosiciel "credo nicejskiego", święty Kościoła i jednocześnie "tchórz" życiowy?
• 9.20 – 9.40 – Filip Łapiński (UW) - Euhemeryzm chrześcijański - pogańscy bogowie jako herosi prawieków
• 9.40 – 10.00 – Dyskusja
10.10 – 11.50 - VII OBRADY PLENARNE, sekcja historii nowożytnej
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 10.10 - 10.30 – prof. dr hab. Urszula Augustyniak (UW) - Problem chrześcijańskiego męczeństwa w epoce konfesjonalizacji
• 10.30 – 10.50 – Konrad Żebrowski (UW) - Udział świętych w liturgii zachodniej na podstawie ordinarium mszału Piusa V
• 10.50 – 11.10 – Maciej Witkowski (UW) - Św. Tomasz More jako prekursor postawy obywatelskiego nieposłuszeństwa
• 11.10 – 11.30 – Jędrzej Możejko (UG) - Adam Trebnic jako przykład rywalizacji wyznaniowej w Prusach Królewskich
• 11.30 - 11.50 - Dyskusja
12.00 - 13.20 - VIII OBRADY PLENARNE, sekcja historii sztuki
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 12.00 - 12.20 – mgr Anna Makarczyk (UPJPII) - Kult św. Jakuba Starszego na przykładzie nieistniejącego średniowiecznego kościoła na krakowskim Kazimierzu
• 12.20 – 12.40 – mgr Patryk Jadczak - Wybrane przejawy heroicznej świętości Katarzyny ze Sieny zobrazowane na szesnastowiecznym tryptyku ze scenami z życia Świętej pochodzącym z krakowskiego kościoła oo. Dominikanów
• 12.40 – 13.00 – mgr Paulina Piotrowska (UMK) - Obrazy srebrem pokryte… O srebrnych aplikacjach przesłaniających malarskie przedstawienia świętych na przykładzie realizacji z toruńskiego ośrodka złotniczego
• 13.00 - 13.20 – Dyskusja
14.40 - 16.40 – IX OBRADY PLENARNE, sekcja polskiego średniowiecza
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 14.40 - 15.00 – dr Anna Łozowska-Patynowska (AP w Słupsku) - „Duchowość” Wincentego Kadłubka (filozofia heroizmu i świętości) na kartach Kroniki polskiej – spojrzenie historyka i literaturoznawcy
• 15.00 - 15.20 - mgr Marcin Śrama (UAM) - Stanisław ze Szczepanowa - święty męczennik, czy,,biskup-zdrajca”?
• 15.20 - 15.40 - Marta Włodarczyk (UW) - Kinga: wojownicza księżniczka
• 15.40 - 16.00 – Tomasz Walczak (UJ) - Herb imaginacyjny św. Stanisława - zarys problemu
• 16.00 - 16.20 - Lidia Ruczewska (UMK) - Heroizm w obliczu męczeństwa… Wizerunki św. Zofii z trzema córkami w średniowiecznej ikonografii religijnej na wybranych przykładach - problematyka
• 16.20 - 16.40 - Dyskusja
16.50 - 18.30 - X OBRADY PLENARNE, sekcja historia Kościoła w XX w.
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 16.50 - 17.10 - dr hab. Paweł Skibiński (UW) - Biografistyka w badaniach historii Kościoła w XX w.
• 17.10 - 17.30 - Michał Ziółkowski (UŁ) - Ks. Michał Poradowski. Zapomniany kapłan XX wieku
• 17.30 - 17.50 – Stanisław Hadyna (URz) - Ks. Kard. Adam Kozłowiecki - afirmacja człowieczeństwa w dotkniętym totalitaryzmami XX wieku
• 17.50 - 18.10 – mgr Paweł Magiera (UPJPII) - Dorobek naukowy ks. Jana Czuja w dziedzinie teologii, czyli suplement do biografii politycznej postaci
• 18.10 - 18.30 - Dyskusja
Zakończenie obrad plenarnych dnia drugiego
Dzień Trzeci - piątek, 15 marca 2019 r.
9.00 - 10.20 - XI OBRADY PLENARNE, sekcja historii XX wieku
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 9.00 – 9.20 – Justyna Góra (UJ) - Wizerunek świętego na przykładzie XX-wiecznych propagatorów tradycji hezychastycznej
• 9.20 – 9.40 – Zuzanna Gurbin (UMK) - Życie za życie- kilka słów o świętości matek XX i XXI w.
• 9.40 – 10.00 – dr Anna Kołodziejska (KUL) - Maria Winowska dwudziestowieczna biografka kandydatów na świętych a tradycyjna hagiografia
• 10.00 – 10.20 – Dyskusja
10.30 - 11.50 - XII OBRADY PLENARNE, sekcja interdyscyplinariów
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 10.30 – 10.50 – Adrian Wesołowski (UW) - Historia i problematyka społecznego wyróżnienia
• 10.50 – 11.10 – Mateusz Wojda (UW) - Ryszard II Święty. Mechanizmy sakralizacji monarchy w „Ryszardzie II” Williama Shakespeare'a
• 11.10 – 11.30 – mgr Agata Starownik (UW) - Imitatio Christi? Święci w poezji Tadeusza Różewicza
• 11.30 – 11.50 – Dyskusja
12.00 - 13.20 - XIII OBRADY PLENARNE, sekcja historii Wysp Brytyjskich w średniowieczu
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 12.00 – 12.20 – Mateusz Tomczyk (UJ) - Cúchulainn - wojownik, bohater, półbóg - na miarę Heraklesa
• 12.20 – 12.40 – mgr Julia Helena Wilde (UW) - Święty czy heros? Walka z grzechem i potworami w iryjskim średniowiecznym żywocie św. Abbana
• 12.40 – 13.00 – mgr Tomasz Grzebyk (URz) - Kult św. Tomasza Becketa w średniowiecznej Anglii
• 13.00 – 13.20 – Dyskusja
14.20 - 16.00 - XIV OBRADY PLENARNE, sekcja historii nowożytnej
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
• 14.20 – 14.40 – mgr Andrzej Sip (UAM) - Świętość w duchowości karmelitańskiej na przykładzie „Autobiografii mistycznej” Teresy od Jezusa Marchockiej (1603-1652)
• 14.40 – 15.00 – mgr Aleksander Popielarz (UW) - Towarzystwo Żołnierki Chrześcijańskiej i jego święci patroni
• 15.00 – 15.20 – Adam Perzyński (UW) - Święty Izydor Oracz. Wybrane sposoby propagowania kultu świętego chłopa.
• 15.20 - 15.40 - mgr Waldemar Borzestowski (UG) - Honor Francji. Życie i śmierć Louisa Roberta Hippolyta de Bréhan, hrabiego de Plélo
• 15.40 - 16.00 – Dyskusja
16.10 - 17.50 - XV OBRADY PLENARNE, sekcja historii Wschodu w średniowieczu
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
prowadzący: Edward Malinowski
• 16.10 - 16.30 – Jakub Łojszczyk (UW) - Bóg i religijność a heroizm obrońcy pogranicza na przykładzie utworu o Digenisie Akritasie i Daniszmendname
• 16.30 - 16.50 – mgr Marcin Zawadzki (UKSW) - Bizantyńska cesarzowa Teodora- święta obrończyni kultu ikon
• 16.50 - 17.10 – Karolina Szymankiewicz (UW) -,,Drabina do raju” Jana Klimaka – wpływ na postrzeganie świętości oraz jego wyraz w sztuce późnobizantyńskiej
• 17.10 - 17.30 – Grzegorz Garbuz (UW) - Monaster Kijowsko-Pieczerski jako miejsce święte
• 17.30 - 17.50 – Dyskusja
18.00 - 19.20 XVI OBRADY PLENARNE, sekcja sowietologii
(budynek Pomuzealny, Sala Kolumnowa)
prowadzący: Szymon Antosik
• 18.00 - 18.20 – mgr Dorota Walczak (UW) -,,Kampania walki z relikwiami”. O jednym z mniej znanych epizodów akcji zwalczania prawosławia przez bolszewików
• 18.20 - 18.40 – Michał Kołakowski (UW) - Bohaterowie czerwonej popkultury: heroizm w sowieckich easternach
• 18.40 - 19.00 – Konrad Rokicki (UW) - Ślady heroizacji rewolucjonistów na podstawie wybranych prac i przemówień Stalina
• 19.00 - 19.20 – Dyskusja
Więcej nt. projektów SKMBH: "www.skmbh.pl":www.skmbh.pl oraz na "Facebooku":www.facebook.com/skmbhuw
