Mao Zedong – człowiek, który „umuzykalniał naród”

opublikowano: 2014-09-09 09:25— aktualizowano: 2020-09-08 22:49
wolna licencja
poleć artykuł:
9 września 1976 roku w Pekinie zmarł Mao Zedong. Ten chiński przywódca był nie tylko jednym z największych zbrodniarzy w dziejach. Słynął również z… kwiecistego języka.
REKLAMA

Mao Zedong był niekwestionowanym przywódcą chińskiego komunizmu. Po pokonaniu wojsk nacjonalistycznych dowodzonych przez Czang Kaj-szeka, 1 października 1949 w Pekinie Mao ogłosił powstanie Chińskiej Republiki Ludowej. Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych prowadzone przez niego kampanie politycznej mobilizacji Chińczyków doprowadziły do śmierci trudnej do oszacowania liczby ludzi – można podejrzewać dziesiątki milionów ofiar.

Mao Zedong ogłasza utworzenie Chińskiej Republiki Ludowej, 1 października 1949 roku (fot. domena publiczna)

Tragicznej polityce Mao towarzyszył niezwykle kwiecisty język, który stosował tak w wystąpieniach publicznych jak i w poufnych rozmowach. Wiosną 1958 r. w Pekinie była polska delegacja gospodarcza na czele której stał Piotr Jaroszewicz. W odpowiedzi na dręczące ich problemy, Polacy usłyszeli niekonwencjonalne recepty chińskiego przywódcy:

Mówicie, że macie duże kłopoty. Czy rzeczywiście? Za 10 000 lat dopiero będziecie mieli kłopoty. Będzie was 280 milionów. To dopiero będą problemy. Ludzie będą stali w ogonkach, kiedy zechcą wyjść na miasto. A mieszkania? Ile ich będzie potrzeba? Mówicie tak dużo o demokracji; w małym narodzie łatwo ją wprowadzić. Ale w wielkim? Dużo mówicie o stopie życiowej. Podobno u was jest ona wyższa aniżeli w ZSRR, a w Czechosłowacji jeszcze wyższa niż u was., a w NRD jeszcze wyższa niż w Czechosłowacji. Powinniście w tym zagadnieniu wzorować się na Wschodzie, a nie na Zachodzie. Człowiek potrzebuje 2000 kalorii dziennie; jak ma mniej to źle. Jak więcej, to też źle, ponieważ zaczyna tyć. A w ogóle to czy stopa życiowa jest najważniejsza w socjalizmie? W socjalizmie najważniejszy jest problem poziomu kulturalnego mas. Powinniście umuzykalniać naród.

Mao Zedong – zobacz też:

W połowie lat sześćdziesiątych wśród chińskich przywódców trwała bezpardonowa walka o władzę. Po klęsce polityki „wielkiego skoku” z lat 1958-1962, który miał przynieść niespotykane przyspieszenie ekonomiczne, pozycja Mao osłabła. Niedługo potem przeszedł on jednak do kontrataku, proklamując „rewolucję kulturalną”. Jednym z jej elementów było sławienie osobistych przymiotów chińskiego przywódcy. W sierpniu 1966 r. Mieczysław Rakowski zapisał w swoim dzienniku:

Mao, aby udowodnić, że nie jest chory, dwa tygodnie temu przepłynął 15 km po Jangcy (Wielkiej Rzece) w czasie lepszym od wszystkich rekordów pływackich świata. W związku z tym Federacja Pływaków poprosiła go, aby wziął udział w światowych zawodach.

Kilka miesięcy później ten sam Rakowski odnotowywał postępujące szaleństwo Chińczyków:

Wiceprzewodniczący Komisji Wojskowej KC, Je Czien-ing oświadczył na wiecu, że „Przewodniczący Mao Tse-tung, który jest obecnie wodzem rewolucji światowej, będzie żył co najmniej sto lat. W ciągu 25 lat, jakie mu jeszcze pozostały, ziemia zmieni oblicze i pod jego kierunkiem powstanie nowy świat”.
Mao Zedong na uroczystości z okazji 71. urodzin Stalina (fot. domena publiczna)

W końcu, w lutym 1967 r. Rakowski odnotowywał, że według chińskich mediów myśli Mao mają właściwości lecznicze:

Z prasy chińskiej: podano wiadomość o doskonałych wynikach osiąganych dzięki głośnemu czytaniu myśli Mao pacjentom jednego z zakładów psychiatrycznych. Początkowo – pisze dziennik – pacjenci zachowywali się niewłaściwie podczas lektury, śmiejąc się głośno i wydając nieodpowiednie dźwięki. Ale dziś sami zabrali się do studiowania myśli wielkiego Mao i deklamują głośno ustępy z jego pism. Jeden z chorych, szczególnie niespokojny, który stale hałasuje i śpiewa, gdy nachodzi godzina studiowania dzieł Mao Tse-tunga, nagle się uspokaja.

Tym groteskowym obrazkom z życia Chin z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych towarzyszył dramat setek milionów Chińczyków, którzy musieli żyć w warunkach, które zgotował im „wielki sternik” Mao Zedong. Jego śmierć, 9 września 1976 r. wielu przyjęło z westchnieniem ulgi.

Cytaty pochodzą z Dzienników politycznych Mieczysława F. Rakowskiego

Polecamy e-book Mateusza Kuryły – „Powaby totalitaryzmu. Zarys historii intelektualnej komunizmu i faszyzmu”

Mateusz Kuryła
„Powaby totalitaryzmu. Zarys historii intelektualnej komunizmu i faszyzmu”
cena:
Wydawca:
PROMOHISTORIA [Histmag.org]
Liczba stron:
116
Format ebooków:
PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)
ISBN:
978-83-65156-23-5
REKLAMA
Komentarze

O autorze
Michał Przeperski
(ur. 1986), doktor historii, pracownik Instytutu Historii Nauki PAN. Od stycznia 2012 do czerwca 2014 redaktor naczelny Histmaga. Specjalizuje się w dziejach Europy Środkowej w XX wieku, historii dziennikarstwa i badaniach nad transformacją ustrojową. Autor m.in. książek „Gorące lata trzydzieste. Wydarzenia, które wstrząsnęły Rzeczpospolitą” (2014) i „Nieznośny ciężar braterstwa. Konflikty polsko-czeskie w XX wieku” (2016). Laureat nagrody „Nowych Książek” dla najlepszej książki roku (2017), drugiej nagrody w VII edycji Konkursu im. Inki Brodzkiej-Wald na najlepsze prace doktorskie z dziedziny humanistyki (2019). Silas Palmer Research Fellow w Stanford University (2015), laureat Stypendium im. Krystyny Kersten (2015), stypendysta Funduszu Wyszehradzkiego w Open Society Archives w Budapeszcie (2019). Kontakt: [email protected]

Wszystkie teksty autora

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści. Za darmo.
Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2023 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone