Nagrody KARTY rozdane. Laureatem został Mirosław A. Supruniuk

Mirosław A. Supruniuk (mat. prasowe Ośrodek Karta)

Pierwszym laureatem został Mirosław A. Supruniuk, który jest archiwistą i pracuje w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Organizatorzy wydarzenia podkreślają, że zwycięzca w swojej aktywności, dokonaniach oraz w postawie kieruje się szeroko rozumianymi ideami i wartościami upowszechnianymi przez Fundację Ośrodka KARTA (FOK).

Na swoim koncie ma wiele wartościowych dokonań. W 1994 roku powołał Archiwum Emigracji, czyli pracownię archiwalno-badawczą zajmującą się ochroną materialnego i duchowego dziedzictwa emigracji polskiej XX wieku. Posiada największy w Polsce zbiór archiwaliów, prasy, książek, druków ulotnych, fotografii i nagrań dźwiękowych. Od 25 lat odszukuje w rozsianych po świecie zbiorach prywatnych i sprowadza do Polski spuścizny i pamiątki polskich emigrantów związanych z kulturą i nauką.

Mirosław A. Supruniuk (mat. prasowe)

Działania podejmowane przez Supruniuka Gustaw Herling-Grudziński nazwał ocalaniem resztek „emigracyjnej Atlantydy”. Udało mu się uratować ponad 400 zespołów archiwalnych. Od początku działalności prowadził działania wystawiennicze i edytorskie, promujące wiedzę o polskiej emigracji i jej dorobku. W roku 2005 utworzył Muzeum Uniwersyteckie, które opiekuje się kolekcją ponad 25 tys. dzieł sztuki emigrantów.

Laureat otrzymał nagrodę w wysokości 30 tysięcy zł. Jej fundatorem jest Janusz Miernicki, warszawski przedsiębiorca, od dzieciństwa związany z Mokotowem. Decyzję o nagradzaniu osób, które podobnie jak KARTA, działają na rzecz pamięci podjął w 2018 roku. Natomiast nazwę Nagrody nadano na cześć żony fundatora, Katarzyny Miernickiej, która zmarła w 2007 roku.

Wybór laureata nie był łatwy. Kapituła, którą tworzyli: Janusz Miernicki (Fundator Nagrody), prof. Barbara Engelking (przedstawicielka Rady FOK), prof. Jerzy Kochanowski (przedstawiciel Rady FOK), Anna Stankiewicz (przedstawicielka Rady FOK), Zbigniew Gluza (prezes Zarządu FOK, Przewodniczący Kapituły), dr Artur Jóźwik (dyrektor FOK, członek Zarządu FOK), Agnieszka Knyt (przedstawicielka Zespołu KARTY), Małgorzata Tworzewska-Laskowska (przedstawicielka Zespołu KARTY) oraz Alicja Wancerz-Gluza (przedstawicielka Zespołu KARTY, Sekretarz Kapituły), musiała wybrać zwycięzcę spośród 54 zgłoszonych kandydatur.

Kandydatura Mirosława A. Supruniuka została zgłoszona przez trzy osoby.

Agata Tuszyńska, argumentując tę decyzję podkreśla, że:

Zanim po 1990 roku państwo polskie zainteresowało się spuścizną emigracji, Mirosław Supruniuk robił to już od kilku lat, nie zważając na „pomoc” (brak pomocy!) instytucji państwowych. Robił to, zanim wartość kultury emigracyjnej dostrzegły Biblioteka Narodowa, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych czy Ministerstwo Nauki. Dziś działania te prowadzą inne instytucje, także Ośrodek KARTA czy IPN.

Jan Wyrowiński zaznaczył, że:

Nieobecność emigracji polskiej XX wieku w świadomości kolejnych pokoleń, w programach szkolnych, w podręcznikach akademickich, w TV, w mediach, w życiu społecznym itd. to swego rodzaju wykluczenie, jakiego po raz wtóry dostąpili po 1989 roku wychodźcy i ich dzieci. Ambicją Mirosława Supruniuka jest stworzenie bazy danych wszystkich emigrantów XIX i XX wieku, którzy z różnych powodów musieli opuścić ziemie polskie. Dlatego rozpoczął on pracę nad Kartoteką osobową polskiej emigracji. Można w tej kartotece znaleźć podstawowe informacje o około 50 tys. osób, ale to wciąż niewiele.

Z kolei Mariusz Wołos przyznaje:

Czym jest wspólnota obywatelska? Jeśli będziemy ją rozumieli jako społeczność czy grupę osób, które łączą się w jakimś celu lub które wiąże ze sobą jakiś wspólny cel, misja, np. pielęgnowania wspólnych wartości, ochrony pamięci, dbania o jakieś miejsca, utrwalania jakiegoś wydarzenia, języka, tradycji czy religii itd., to działalność Mirosława Supruniuka i założonych przez niego instytucji spełnia wszystkie wymogi służby wspólnocie obywatelskiej. I buduje jej tożsamość. Bowiem emigracja to niezwykle istotne zjawisko w historii narodu polskiego, państwa polskiego, literatury polskiej, kultury narodowej itd.

Dodatkowo, w gronie finalistów znaleźli się także:

• Justyna Biernat z Tomaszowa Mazowieckiego – fundatorka i prezeska Fundacji Pasaże Pamięci, założonej trzy lata temu.
• Grażyna Patryn z Krokowej - kustosz Muzeum Regionalnego w Krokowej, społecznik, kuratorka wystaw, animatorka działań z zakresu edukacji historycznej.
• Wojciech Olejniczak ze Zbąszynia - artysta plastyk, filmowiec, wydawca, niezależny producent filmowy a także prezes i założyciel Fundacji TRES, która realizuje działania artystyczne, edukacyjne, dokumentacyjne, bazując przede wszystkim na fotografii.