Noc Muzeów 2025 – Bytom: program, lista muzeów

Noc Muzeów 2025 jest świetną okazją, by w nietypowy sposób odwiedzić liczne muzea, galerie i inne instytucje kultury – większość z nich czynna jest wtedy do późnych godzin wieczornych i nocnych, a dla zwiedzających dostępne są wyjątkowe atrakcje. Ideą tego wydarzenia jest to, że wstęp do poszczególnych placówek jest darmowy, choć może być konieczna wcześniejsza rezerwacja.

Zobacz także:

Noc Muzeów 2025: termin

W 2025 roku Międzynarodowy Dzień Muzeów przypada w sobotę 17 maja, tego też dnia odbędzie się Noc Muzeów.

Noc Muzeów 2025 w Bytomiu: Program

Gmach główny przy pl. Jana III Sobieskiego 2

Przed budynkiem

• 18.00 Otwarcie Nocy Muzeów 2025

• 18.15–18.45 Pokaz szermierki historycznej, prowadzi: Śląska Akademia Fechtunku „Finta”

DESW, czyli dawne europejskie sztuki walki, to próba odtworzenia przede wszystkim technik walki bronią białą zaczerpniętych z traktatów szermierczych i przekazów historycznych, ale też ducha dawnych czasów. Uczestnicy pokazu zaprezentują dynamiczne pojedynki, ukazujące zarówno widowiskowość, jak i skuteczność dawnych metod walki. W trakcie pokazu zobaczycie techniki walki szablą i rapierem. Przedstawione zostaną również klasyczne metody pojedynkowe oraz techniki obrony i ataku, stosowane w starciach historycznych.

Parter

• 20.30–22.30, gra terenowa Duchy Przeszłości, prowadzi: Cecylia Jańczuk

Czy jesteście gotowi, by odkryć tajemnice przeszłości i pomóc zagubionym duszom odnaleźć spokój? Po zmroku muzeum budzi się do życia w sposób, o jakim nikt nie mówi głośno. Legenda głosi, że w naszym „Pałacyku” błąka się duch białej damy. Nie może ona zaznać spokoju, dopóki tajemnica jej losu nie zostanie odkryta. Nie jest jednak sama – inne duchy, uwięzione między światami, strzegą jej sekretów i tylko ci, którzy wykażą się sprytem i odwagą, zdołają rozwikłać zagadkę. Duchy związane z eksponatami, uwięzione w czasie z powodu nierozwiązanych sekretów sprzed wieków, wciąż krążą po wystawach. Waszym zadaniem będzie odkrycie ich historii i uwolnienie ich. Zapraszamy do udziału w niezwykłej grze terenowej, w której muzeum stanie się areną dla tajemniczych duchów.

Piętro pierwsze

wystawa czasowa Bytomskie puzzle. Archeologia miasta

• 18.00–23.30 Kącik dla dzieci, prowadzą: Małgorzata Kapczyńska i Dorota Podyma

• 18.30–19.15 Bytomskie duchy – podania i legendy z historii miasta, prowadzi: dr Agata Bryłka-Jesionek

Bytom to wymarzone miasto dla duchów i zjaw. To tutaj nocną porą tych, którzy zbłądzili wśród zaułków, odprowadza do domu Świetlik, czyli tajemniczy jegomość z cygarem w ustach. Spacerując po mieście, trzeba jednak uważać na szarego człowieczka, który ma w zwyczaju siadywać na kamieniu przy ul. Piekarskiej i płatać przechodniom figle. Jest w Bytomiu i zbójca zwany Dyngosem, który nie chce wyjawić, gdzie nad Bytomką ukrył swój skarb… O tym, kogo wśród naszych duchów i zjaw należy się obawiać, a kogo darzyć szacunkiem i zaufaniem, usłyszycie podczas Nocy Muzeów.

• 19.30–20.15 Zmory, zjawy i białe damy – czyli kto na zamkach straszy? prowadzi: Jarosław Święcicki

• 22.00–23.00 / Bytom średniowieczny / prowadzi: Dorota Podyma

Jakie podziemne tajemnice skrywa Bytom i dlaczego był nazywany srebrnym miastem? Co ciekawego udało się odkryć archeologom podczas wykopalisk i penetracji podziemi? Na te i inne pytania związane ze średniowiecznym Bytomiem znajdziecie odpowiedź podczas specjalnego, wieczornego oprowadzania po wystawie.

wystawa stała Przyroda Górnego Śląska

• 20.30–21.30  Duchy lasu, prowadzą: dr Waldemar Żyła i dr Wojciech Szczepański

Wiele gatunków zwierząt znamy tak naprawdę tylko ze zdjęć i opowieści. Chodząc po lesie, znajdujemy ślady ich bytności, ich samych jednak nie spotykamy. Niczym duchy przemieszczają knieje niezauważalnie dla zwykłego śmiertelnika. Swoją aktywność rozpoczynają wtedy, kiedy my kładziemy się spać. O kim mowa? Jak to robią, że są tak trudne do zaobserwowania? Jak się komunikują w ciemności? To pytania, na które postaramy się odpowiedzieć.

sala 112

• 18.30–19.30, 20.00–21.00 i 21.30–22.30  Zwierzyniec z metalu / prowadzą: Agata Knapik, Anna Foks i Helena Kisielewska / przedsprzedaż biletów, obowiązują zapisy w Dziale Edukacji (32 281 82 94, w. 127), liczba miejsc ograniczona: 15 osób na wybraną godzinę, wstęp: 10 zł

To warsztaty plastyczne dla dzieci mające na celu zapoznanie najmłodszych odbiorców z fascynującym zjawiskiem – żeliwnym odlewnictwem artystycznym XIX stulecia. Przy pomocy różnych technik plastycznych uczestnicy zajęć będą mogli ożywić całą masę zaklętych w XIX-wiecznych odlewach zwierząt. Dostojne lwy, wesołe delfiny czy sympatyczne jeże to tylko niektóre spośród stworzeń, które posłużyły do wykonania wielu niezwykłych w formie i przeznaczeniu przedmiotów używanych w XIX wieku.

Piętro trzecie

Galeria Malarstwa Polskiego

• 18.15–18.45 i 20.15–20.45  Historie sztuki, prowadzą: Agnieszka Bartków i Weronika Trojan

Zapraszamy na spotkanie z twórczością wielu wybitnych artystów utrwalających w swoich pracach wizerunki znanych osobistości, przyjaciół, a także przypadkowo spotkanych ludzi, których osobowość stawała się pretekstem do realizacji wyjątkowych dzieł. Zapisane w obrazach miejsca oraz historie przywołują nie tylko echa przeszłości, obrazują również czasy artystom współczesne, sygnalizują zmiany zachodzące w obszarze sztuk plastycznych, a także w symboliczny sposób stają się przesłaniem na przyszłość. Wnikliwa obserwacja dzieła sztuki w połączeniu z wiedzą odnoszącą się do kontekstu jego powstania, przepleciona wątkami biograficznymi i wspólną rozmową dotyczącą subiektywnego odbioru prezentowanych prac z pewnością będzie inspirującą podróżą po historii polskiego malarstwa XIX wieku i pierwszej połowy XX stulecia.

• 18.45–23.00 Historie sztuki – warsztaty i zabawy w przestrzeni galerii

Młodszych uczestników, ale i starszych zwiedzających, zapraszamy do wzięcia udziału w licznych quizach, jakie będą miały miejsce w przestrzeni wystawy. Zaproponujemy malarską krzyżówkę, do której hasła skrywają płótna eksponowanych obrazów. Spróbujemy ułożyć puzzle, równie skomplikowane jak kompozycja jednej z prezentowanych rzeźb. A spostrzegawczym gościom być może uda się uzupełnić brakujące fragmenty prac na specjalnie przygotowanych planszach. Zapraszamy również do wzięcia udziału w konkursie na najpiękniejszy wiersz inspirowany naszym malarstwem – być może stworzone przez Was utwory również przejdą do historii!

• wystawa czasowa Alchemia epoki przemysłu. XIX-wieczne odlewnictwo artystyczne ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu / wstęp: bilet normalny – 8 zł, bilet ulgowy – 4 zł, bilet upoważnia także do wejścia na wystawę specjalną Zwierzęta przeklęte. Wąż

• 19.00–19.30 oraz 21.00–21.30  Historia zaklęta w ozdobach. O XIX-wiecznej biżuterii żeliwnej, prowadzi: Helena Kisielewska

Nie każda XIX-wieczna odlewnia – czy państwowa, czy prywatna – mogła poszczycić się produkcją ozdób biżuteryjnych. Królewska Odlewnia Żelaza w Gliwicach była jednym z nielicznych miejsc na Górnym Śląsku i nie tylko, które od 1807 roku obok przęseł mostów, żeliwnych pieców czy brytfann oferowały także biżuterię produkowaną z żeliwa! Czas największego zainteresowania ozdobami powstałymi z tego surowca przypada na lata 20. i 30. XIX wieku. Biżuteria żeliwna jest nie tylko wyrazem niezwykłego kunsztu XIX-wiecznych projektantów i odlewników, ale również świadectwem mód inicjowanych przez różne osoby jak choćby pruska królowa Luiza, która rezygnując z drogocennych ozdób, z dumą nosiła żeliwne ozdoby. Przykład owej biżuterii może służyć także jako znaczące źródło wiedzy na temat tendencji panujących w sztuce w pierwszej połowie XIX wieku.

Piętro czwarte

wystawa specjalna Zwierzęta przeklęte. Wąż, wstęp: bilet normalny – 8 zł, bilet ulgowy – 4 zł / bilet upoważnia także do wejścia na wystawę czasową Alchemia epoki przemysłu…

• 20.00–21.00 Opowieści o wężach, prowadzą: dr Roland Dobosz i Adam Larysz

Zapraszamy serdecznie na wystawę, na której podejmiemy próbę „odczarowania” i „oswojenia” niezwykłego stworzenia, jakim jest wąż. Wąż jako zwierzę od wieków fascynował człowieka. To jeden z najbardziej charakterystycznych i najpopularniejszych symboli w kulturach świata. Może symbolizować spryt i przebiegłość, mądrość i nieśmiertelność, jak i reprezentować świat magii, chaosu, zagrożenia i śmierci. Na wystawie zobaczycie modele wszystkich węży występujących w Polsce oraz ciekawe okazy tych gadów zbierane przez syberyjskich zesłańców.

• 21.30–22.30  Mityczne węże, prowadzi: Iwona Mohl

Wijący się gad to jeden z najbardziej charakterystycznych i najpopularniejszych symboli w kulturach świata, wywołujący zarówno pozytywne, jak i negatywne skojarzenia. Podczas oprowadzania poznacie mityczne węże z różnych stron świata oraz postacie, które miały okazję napotkać je na swej drodze.

Centrum Edukacji, wejście od ul. Piłsudskiego  

Muzealny wieczór z filmem historycznym, prowadzi: dr hab. Joanna Lusek / karnet na 4 filmy / od 29 kwietnia bilety do nabycia w kasie głównej muzeum, wstęp: bilet normalny – 8 zł, bilet ulgowy – 4 zł

Zapraszamy na Muzealny wieczór z filmem historycznym! Każdy człowiek jest ważny, pozostawia po sobie ślad. Czasami jest on trwały, a dokonania danej osoby lub kilku osób pozostają w ludzkiej pamięci, czasami jednak się zacierają. Film zaś to specyficzna forma przekazu, która pozwala nam poprzez obraz i komentarz na nowo odczytać te postacie i ich losy w sposób wielowymiarowy – poprzez wątki z życia prywatnego, zawodowego czy szeroko rozumianej służby dla ojczyzny, na tle historii miasta, regionu, a nawet znacznie dalej. Film pozwala poczuć ducha i materię. Proponujemy następujące odsłony filmowe:

• 18.15–19.00, pokaz 3 filmów z serii Zasłużeni Bytomianie – Górnoślązacy – Europejczycy, zrealizowanych przez MGB wspólnie z TSKN Bytom z okazji przypadającego w 2024 roku jubileuszu 770-lecia miasta Bytomia: Franz Gramer – nauczyciel i kronikarz (2023), Martha Moers – w służbie człowiekowi i psychologii (2024) i Marie Bretschneider – popularyzatorka kultury ludowej (2024)

• 19.15–20.00, pokaz 2 filmów dedykowanych społeczności ewangelickiej w Bytomiu z okazji przypadającej w 2025 roku 110. rocznicy śmierci Heinricha Schulza-Beuthena: Śladami bytomskich ewangelików (2017) i Heinrich Schulz-Beuthen. Chłopiec z Bytomia (2015)

• 20.15–21.00 pokaz filmu zrealizowanego z okazji przypadającego w 2024 roku jubileuszu 770-lecia miasta Bytomia Rytm miasta. Między architekturą a naturą (2024)

• 21.30–22.30 pokaz filmu Brzemię dedykowanego „ochotnikowi do Auschwitz” rotm. Witoldowi Pileckiemu

Gmach przy ul. Wojciecha Korfantego 34

Parter

ekspozycja dermoplastów Sowy – duchy nocy

• 19.30–20.00 oraz 21.30–22.00 Opowieści o sowach / prowadzi: dr Jacek Betleja

Sowy od wieków fascynują człowieka – pojawiały się już w prastarych opowieściach i legendach, a ich wizerunki można dojrzeć na ozdobach, dekoracjach budynków, obrazach… Ale czy na pewno znamy te zwierzęta? Sowy to ptaki o nocnej aktywności – duchy nocy, nocne zjawy, które niechętnie zdradzają nam prawdę o swoim życiu. Do tego odzywają się demonicznymi głosami, które potęgują ich tajemniczość i wzbudzają skrajne emocje. Czy sowy rzeczywiście dobrze widzą, czy raczej dobrze słyszą? Jak przystosowały się do nocnego życia? Czym są szlary? Na te i inne pytania odpowiemy na specjalnym pokazie – muzealnej ekspozycji zorganizowanej tylko na tegoroczną Noc Muzeów.

• 18.00–23.30 Kącik ramiarski / prowadzą: Katarzyna Waloszek i Grzegorz Serwoński

W przestrzeni tej zaprezentowane zostaną zagadnienia z zakresu konserwacji ram oraz tajniki warsztatowe tradycyjnych metod ich przygotowania. Pokażemy również praktyczne wskazówki dotyczące oprawy obrazów. Będziemy pracować nad obiektami na wystawę i przygotujemy nowe ramy. Znajdziecie tu również kącik dla dzieci, w którym będzie można „coś” odcisnąć czy pomalować.

• 18.00–23.30  Etnograficzna podróż do przyszłości / prowadzą: Anna Grabińska-Szczęśniak, Anna Jurczyk i dr Daria Misiak

Etnograficzne atelier – miejsce, w którym pod okiem etnografów ubierzecie rozbarski strój ludowy i zapozujecie do zdjęć w naszym muzealnym atelier. Specjalnie na tę noc przygotowaliśmy wnętrze w starym stylu i sprzęt, który pozwoli uwiecznić tę chwilę na fotografii. W niewielkiej galerii zaprezentujemy również fotografie archiwalne z naszych zbiorów, na których będziecie mogli obejrzeć różne typy strojów w całej swej okazałości.

Sentymentalny Bytom – prezentacja unikatowych zdjęć z Bytomia ukazujących architektoniczne, krajobrazowe i obyczajowe przemiany miasta od początku XX wieku. Wśród przedstawianych widoków miasta będą zarówno sentymentalne krajobrazy, jak i sceny rodzinne. Zdjęcia pochodzą ze zbiorów etnograficznych muzeum, stanowią unikatowy i niepublikowany dotąd zbiór.

sala Kolumnowa

• 18.15–18.45, 19.00–19.30 i 19.45–20.15  Sowy – łowcy w ciemnościach / spotkanie z udziałem zwierząt, prowadzi: Grupa Sokolnicza Rabiec / przedsprzedaż biletów, obowiązują zapisy w Dziale Edukacji (32 281 82 94, w. 127), liczba miejsc ograniczona: 40 osób na wybraną godzinę, wstęp: bilet normalny – 25 zł, bilet ulgowy – 20 zł

Sowy od starożytności cieszą się ogromną sympatią wśród ludzi. Ich bezszelestny lot szybujący, umiejętność obracania głowy o 270 stopni, przepięknie barwne pióra czy doskonały słuch i wzrok przebijający ciemności nocy – to zjawiska warte zobaczenia na własne oczy. Proponujemy więc bliskie spotkania z naszymi rodzimymi gatunkami sów, które ogromnie trudno jest zaobserwować w środowisku naturalnym ze względu na ich rzadkość występowania i okryte tajemnicą życie w ciemnościach nocy. Zaczniemy od najmniejszej, ale jakże sympatycznej pójdźki, potem zaprezentujemy puszczyka, płomykówkę, uszatkę i w końcu ogromnego puchacza. Przedstawiamy ptaki w bezpośredniej bliskości tak, że można im zajrzeć w mądre oczy oraz dotknąć ich delikatnych piór i ostrych szponów. Możliwość zaś zobaczenia ich w swobodnym locie pozostawia niezatarte wrażenia.

wystawa stała Ślad pokoleń. Od synagogi do Żydowskiego Domu Modlitwy w Bytomiu

• 19.30–20.00 Śladami nieobecnych, prowadzi: Magdalena Pospieszałowska

Podczas spotkania przedstawiona zostanie najnowsza (powojenna) historia Żydów w Polsce. Omówimy kontekst historyczny migracji, które miały miejsce po II wojnie światowej, warunki, w jakich organizowała się społeczność żydowska w powojennym Bytomiu, oraz przyczyny i przebieg kolejnych fal emigracji. Zapoznacie się także z wyposażeniem synagogalnym i pamiątkami, które pozostały po bytomskim Domu Modlitwy, oraz z archiwaliami dotyczącymi powojennej społeczności żydowskiej w Bytomiu.

Piętro pierwsze

wystawa czasowa Życie zaklęte w kamieniu. Od bakterii do dinozaurów

• 20.00–21.00 Ślady i tropy – kto je zostawił? prowadzi: Marek Ryś

W paleontologii nie zawsze jesteśmy w stanie ocenić, jak wyglądało wymarłe zwierzę na podstawie jego szkieletu – czy kompletnego, czy częściowego. Bardzo często zresztą on wcale się nie zachowuje, za to na skutek zbiegu różnych okoliczności zachowują się ślady, jakie wymarłe stworzenie pozostawiło. Takie skamieniałe tropy nazywamy ichnoskamieniałościami, zaś zidentyfikowane na ich podstawie gatunki i rodzaje zwierząt – ichnogatunkami i ichnorodzajami. Co ciekawe, inaczej określane są ślady spoczynku, inaczej rozgrzebywania piasku, a inaczej ślady pełzania… O takich właśnie nieznanych gatunkach, które pozostawiły po sobie ślady, a także o innych zwierzętach zidentyfikowanych na podstawie śladowych szczątków i o ich obyczajach, które z takich śladów potrafimy odczytać, będzie można się dowiedzieć w czasie tegorocznej Nocy Muzeów.

Sala G.G. Gorczyckiego

• 19.00–20.00 Pokaz i warsztaty tańca dawnego, prowadzi: Cecylia Jańczuk

W kulturze dworskiej taniec zajmował wysoką pozycję. Rozwinął się wraz z typową dla odrodzenia potrzebą estetyzowania ruchu ludzkiego ciała. Był sposobem na zaprezentowanie siebie i swoich umiejętności, ale nie tylko, gdyż niektóre jego rodzaje były po prostu formą zabawy, a czasem nawet flirtu towarzyskiego. Kontredanse, które zaprezentujemy w trakcie pokazu, to tańce cieszące się szczególną popularnością na dworach angielskich i francuskich w XVII i XVIII wieku. Dzięki wielu zachowanym materiałom źródłowym (w szczególności XVII-wiecznej publikacji Johna Playforda The English dancing master) jesteśmy w stanie odtworzyć je z zachowaniem historycznej poprawności. A jeżeli zainteresuje Was pokaz tańców historycznych i chcielibyście zgłębić jego tajniki, zapraszamy do wzięcia udziału w warsztatach. W czasie ich trwania pod okiem muzealnego Zespołu Tańca Dawnego nauczycie się kilku tańców, które są na tyle proste, że nawet zupełnie początkujący nie będą mieli problemu, żeby je odtworzyć.

Miechowicka Noc Muzeów

SCHRON MIECHOWICE

ul. Kasztanowa

• zwiedzanie SCHRONU,
• ekspozycja SALA GÓRNICZA
• makieta schronów bojowych Obszaru Warownego Śląsk 
• grochówka

Wydarzenia w Pałacu w Miechowicach

• 16.00 SPACER HISTORYCZNY NA GÓRĘ GRYCA z Teresą Ebis - Bies Bytomski (1,5h)

• 16.30 - PODNIEBNE HEKLOWANIE - warsztaty szydełkowe dla dzieci z kółkiem Szydełkowym w Pałacu w Miechowicach (2h)

• 17.00 - O MAGII CIEMNEGO NIEBA spotkanie z Marzeną Rogozińską (1h)

• 18.00 - O NIEZWYKŁYCH ZJAWISKACH POGODOWYCH - spotkanie z Damianem Dąbrowskim (1h)

• 19.30 - PODNIEBNE HEKLOWANIE - warsztaty szydełkowe dla dzieci z kółkiem Szydełkowym w Pałacu w Miechowicach (2h)

• 21.00 - NOCNY SPACER PRZYRODNICZO-SENSORYCZNY "Poczuj nocą park" - Wojciech Zarzycki, Mikołaj Siemaszko (1h)

• OBSERWACJA MIECHOWICKIEGO NIEBA PRZEZ TELESKOP - Krzysztof Różycki (2h)

WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE W PARAFII EWANGELICKO-AUGSBURSKIEJ:

• 16.00 - KONCERT ORGANOWY NA DOBRY POCZĄTEK Robert Kromolan (30 min.)

• 16.30 STREFA DZIECI Warsztaty kreatywne: Upcycling. Gwiazdy, rakiety, konstelacje.... (3h)

• 17.00 - MINI KONCERT w kościele - uczniowie PSM w Bytomiu (15 min.)

• 17.00 - zwiedzanie zabytkowego terenu Ostoi Pokoju z przewodnikiem (1h)

• 18.00 - MINI KONCERT w kościele - uczniowie PSM w Bytomiu (15 min.)

• 19.00 - MINI KONCERT w kościele - Uczniowie PSM w Bytomiu (15 min.)

• 19.00 Wieczorynka - historia Godly Play „Zagubiona owieczka" (30 min.)

• 20.00 - zwiedzanie zabytkowego terenu Ostoi Pokoju z przewodnikiem (1h)

• MINI KONCERT w kościele - Uczniowie PSM w Bytomiu (15 min.)

• 21.00 - KONCERT ORGANOWY NA DOBRANOC Robert Kromolan (30 min.)

Uwaga! Nasz portal nie jest organizatorem/koordynatorem Nocy Muzeów – taką rolę najczęściej pełnią odpowiednie działy urzędów miast/ instytucji.

Źródło:

www.muzeum.bytom.pl,

www.muzeum.bytom.pl

Polecamy e-book Mariusza Gadomskiego – „Kryminalne Wilno”

Książka dostępna również jako audiobook!