Odnaleziono zaginione okręty Franklina

Sir John Franklin (domena publiczna)

Gdy szukano człowieka, który poprowadzi Królewską Marynarkę do kolejnego sukcesu w odkrywaniu białych plam na mapie, wybór kontradmirała sir Johna Franklina był jednym z najlepszych. Ten doświadczony marynarz, który karierę zaczął w wieku 14 lat na HMS Polyphemus, był znanym żeglarzem i bohaterem wojennym, weteranem spod Trafalgaru i Kopenhagi. W czasie pokoju nie tkwił na lądzie, lecz uczestniczył w licznych wyprawach badawczych. Opływał wybrzeża Australii, ale wielokroć częściej badał północną część kontynentu amerykańskiego, uczestnicząc i przewodząc licznym wyprawom arktycznym. Gdy więc drugi sekretarz admiralicji, sir John Barrow, pierwszy baronet Barrow, szukał człowieka, który na zakończenie jego kariery odkryje przejście Północno-Zachodnie, wybór doświadczonego polarnika Franklina był najzupełniej oczywisty.

Zobacz też:

• Gwiazdka Cieszyńska - wyprawa Franklina

Gdy 18 maja 1845 roku dwa okręty Royal Navy, HMS Erebus i HMS Terror wyszły z angielskiego portu Greenhite, nikt nie przewidywał katastrofy. Ostatni raz okręty Franklina widziano pod koniec lipca 1845, gdy kapitanowie Dannett i Martin z dwóch statków wielorybniczych, odpowiednio Prince of Wales i Enterprise, zauważyli dwie uwięzione w lodach jednostki Marynarki Królewskiej. Potem słuch o Franklinie zaginął.

Dla współczesnych tragedia ekspedycji Franklina była szokiem, który dziś można by porównać prawdopodobnie z nieudanym lądowaniem na księżycu. Na ratunek kontradmirałowi i jego ludziom wyruszyło w sumie czterdzieści ekspedycji. Odnalazły one jedynie szczątki ludzkie, rzeczy osobiste i opowieści zamieszkujących tereny poszukiwań Eskimosów. Zaginęły wtedy bezpowrotnie również HMS Erebus i HMS Terror, dwaj weterani odkrywczych ekspedycji. Dopóki nie odkryto wraków, wciąż jeszcze było wiele pytań bez odpowiedzi.

HMS Erebus i HMS Terror u wybrzeży Nowej Zelandii (mal. John Wilson Carmichael, domena publiczna)

Czekać trzeba było niemal 170 lat, nim pojawiła się nadzieja na ostateczne rozwiązanie zagadki. 9 września Stephen Harper, premier Kanady, ogłosił, że ekspedycja badawcza odnalazła wrak jednego z okrętów na dnie Cieśniny Wiktorii. Jest to efekt prowadzonych od sześciu lat intensywnych badań, według BBC mających nie tylko odnaleźć wraki ekspedycji, ale także podkreślić zwierzchność Kanady nad przejściem Północno-Zachodnim.

Polecamy także:

• Fragmenty wspomnień Ernesta Shackletona z wyprawy na Antarktydę
• Wyprawa Roberta Scotta. Jak angielscy dżentelmeni walczyli o Biegun Południowy?
• Henryk Arctowski i Antoni Dobrowolski – pierwsi Polacy w Antarktyce

Na tą chwilę rząd Kanady nie poinformował jeszcze, który z dwóch okrętów został odnaleziony, podkreśla się jednak, iż wiadomość jest stuprocentowo pewna. Brytyjski archeolog, William Battersby, określa sukces Kanadyjczyków „największym odkryciem archeologicznym od czasu otwarcia grobowca Tutenchamona”.

Źródła

BBC.com

http://franklinexpedition.blogspot.com/

The Globe and Mail

Redakcja: Tomasz Leszkowicz