Piotr Szarota – „Paryż 1938” – recenzja i ocena

opublikowano: 2020-01-03 08:00
wolna licencja
poleć artykuł:
Paryż w 1938 roku to jedno z ostatnich miejsc, gdzie żyje przekonanie o niezwyciężoności demokracji. Próby zachowania pokoju za wszelką cenę, pomieszane z wizją nadchodzącej wojny, przenikają każdy aspekt spokojnego, kawiarniano-kabaretowego życia. Wszystko to w ciągu dramatycznych dwunastu miesięcy.
REKLAMA

Piotr Szarota – „Paryż 1938” – recenzja i ocena

Piotr Szarota
„Paryż 1938”
nasza ocena:
9/10
cena:
44,91 zł
Wydawca:
Iskry
Okładka:
twarda z obwolutą
Liczba stron:
672
ISBN:
978-83-244-1047-7
EAN:
9788324410477

Piotr Szarota, profesor nadzwyczajny w Instytucie Psychologii PAN, jest specjalistą w dziedzinie psychologii kulturowej. Znany jest jako autor interdyscyplinarnych prac czerpiących z psychologii, socjologii i kulturoznawstwa. Recenzowana pozycja jest ostatnim tomem trylogii, na który składają się Wiedeń 1913 (praca była nominowana w 2014 r. do Nagrody Literackiej NIKE) oraz Londyn 1967.

Do Paryża przyjeżdżali przede wszystkim artyści. To tutaj poszukiwali natchnienia, spełnienia, uznania. Jednak zmiana sytuacji politycznej w Europie – wojna domowa w Hiszpanii, wprowadzenie tzw. ustaw norymberskich w Trzeciej Rzeszy oraz jej agresywna polityka – spowodowały, że wśród napływającej ludności zaczęli dominować uchodźcy polityczni. Wielu z nich przyjeżdżało do Francji po „wychowawczym” pobycie w więzieniu lub obozie koncentracyjnym. Często ich jedynym majątkiem było to, co mieli na sobie.

Wydarzenia w ościennych państwach, słabość kolejnych francuskich rządów oraz rosnące napięcie pomiędzy lewicą i prawicą znajdowały swoje ujście we wszystkich aspektach paryskiego życia. Polityczne spory toczyły się na łamach prasy, przy kawiarnianych stolikach, w domach mody, kinach, na teatralnych i kabaretowych scenach oraz stadionach sportowych. W dyskusje wdawali się Francuzi, uciekinierzy z Niemiec, korespondenci obserwujący wydarzenia w Hiszpanii oraz tzw. biali Rosjanie. Wydarzenia, które przynosi rok 1938 dodatkowo dzielą. Wszyscy zdają sobie sprawę, że tańczą na wulkanie.

Szarota z tych wszystkich sporów, wspomnień oraz jednostkowych doświadczeń potrafi zbudować kronikę roku 1938, która jest niczym monumentalna powieść. Główny ciężar zainteresowania autora położony jest na przeżycia ludzi. Wpisani w klimat swojej epoki, osadzeni w bastionach wyznawanych prawd i ideologii, oddychający atmosferą narastającej grozy zajmują odważnie stanowisko albo wolą jeszcze trochę przeczekać. Ostatni rok względnego spokoju dla mieszkańców Francji pokazany jest przez pryzmat znanych i cenionych. Na kartach książki będą przeplatać się Hemingway, Chanel, Freud, Panufnik, Kisielewski, Brasillach i wielu innych.

Nie sposób przemilczeć doskonałego wyczucia Piotra Szaroty. Nie tylko odtwarzając atmosferę 1938 roku opisuje co dane postacie wtedy zajmowało, ale wychodzi z ich biografiami poza narzuconą ramę czasową. Dzięki temu czytelnik może zobaczyć jak ewoluowały poglądy, a także jaką cenę miały pewne wybory. Osobiście brakowało mi tylko przy postaci Roberta Brasillacha wspomnienia, że zasądzona i wykonana po wojnie kara śmierci (jak powszechnie wiadomo Francja miała wstręt do radykalnego osądzania swojej postawy podczas wojny) mogła mieć związek z publikowaniem informacji o odpowiedzialności Sowietów za masakrę katyńską. Najsłynniejszy był tekst opublikowany w Je Suis Partout, w Polsce znany jako Widziałem doły Katynia.

Recenzowana pozycja jest godnym zakończeniem monumentalnej trylogii Piotra Szaroty. Przedstawienie obrazu społeczeństwa w sytuacji pozornego pokoju, ale już czującego oddech zagrożenia na szyi jest bardzo wartościowym i ciekawym studium. Lektura obowiązkowa.

Zainteresowała Cię nasza recenzja? Zamów książkę Piotra Szaroty – „Paryż 1938” bezpośrednio pod tym linkiem, dzięki czemu w największym stopniu wesprzesz działalność wydawcy w wybranych księgarniach internetowych:

REKLAMA
Komentarze

O autorze
Daria Czarnecka
Socjolog i historyk, laureatka Konkursu im. Władysława Pobóg-Malinowskiego na Najlepszy Debiut Historyczny Roku 2012. Bibliofil nie nadający się już do leczenia. Z zamiłowaniem i pasją zajmująca się historią II wojny światowej i militariami, dodatkowo specjalistka od ludobójstwa (w teorii, nie w praktyce) i ścigania zbrodniarzy wojennych.

Wszystkie teksty autora

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści. Za darmo.
Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2023 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone