Pomnik Katyński w USA: usunięty, czy czasowo przeniesiony?

Pomnik Katyński w Jersey City jest zlokalizowany w pobliżu ujścia rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego. Od kilku tygodni krążyły informacje, że w związku z przebudowami ma on zostać usunięty, co wzbudzało zaniepokojenie lokalnej Polonii. W poniedziałek na swoim profilu na Twitterze burmistrz miasta ogłosił, że pomnik zostanie tymczasowo przeniesiony do Departamentu Prac Publicznych w czasie, gdy będą trwały prace budowlane:

Miejscowa Polonia protestuje przede wszystkim przeciw temu, że decyzja ta nie została z nią w żaden sposób skonsultowana. Zachodzi również obawa, że pomnik nie wróci już na swoje pierwotne miejsce, do czego odniósł się ambasador RP w Stanach Zjednoczonych Piotr Wilczek. Dyplomata w swoim oświadczeniu m.in. prosił o „produktywny dialog, który doprowadziłby do rozwiązania nieuwzględniającego trwałego przeniesienia pomnika”:

Oświadczenie w tej sprawie wydał również dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej:

Z wielkim niepokojem przyjąłem komunikat burmistrza Jersey City Stevena Fulopa o zamiarze usunięcia i przeniesienia Pomnika Katyńskiego w inne miejsce.

Odsłonięty w maju 1991 r. na prestiżowym Exchange Place w Jersey City Pomnik Katyński autorstwa mistrza Andrzeja Pityńskiego stał się trwałym świadectwem polskości w Ameryce i prawdy o sowieckiej zbrodni popełnionej na Polakach.

Monument skrępowanego polskiego oficera z wbitym w plecy sowieckim bagnetem, łącznie z okalającymi go pamiątkowymi tablicami poświęconymi zagłodzonym syberyjskim zesłańcom i ofiarom zamachu terrorystycznego 11 września 2001 r., ma również swój wymiar uniwersalny.

Nieprzypadkowo Pomnik Katyński w Jersey City jest dziełem uchodźcy. Powstał z wysiłku polskich imigrantów i weteranów II wojny światowej, którzy walcząc z niemieckim i sowieckim totalitaryzmem, właśnie na ziemi amerykańskiej szukali wolności i schronienia.

Instytut Pamięci Narodowej kategorycznie sprzeciwia się usunięciu Pomnika Katyńskiego z Exchange Place w Jersey City, w związku z czym postanowiłem przedstawić swoje stanowisko mieszkańcom i władzom Jersey City.

Stanowisko prezesa IPN w języku angielskim można zobaczyć pod tym linkiem.

Z kolei Mike DeMarco, szef firmy zajmującej się przeniesieniem pomnika i pracami na nabrzeżu rzeki Hudson stwierdził, że według niego pomnik jest „makabryczny”, a koncept Rosjan wbijających nóż w plecy jest „niepoprawny politycznie”. W opinii DeMarco Pomnik Katyński nie powinien znajdować się w tak eksponowanym miejscu jak dotychczas.

Prezes Komitetu Katyńskiego Krzysztof Nowak jest dobrej myśli co do przyszłości monumentu – stwierdził on, że „prawo stoi po naszej stronie”. Ponieważ władze miasta nie chcą rozmawiać z przedstawicielami polonijnymi, w sprawę został zaangażowany prawnik.

Pomnik Katyński w Jersey City jest pierwszym monumentem katyńskim w USA wzniesionym na otwartej przestrzeni miejskiej. Mierzy on ok. 12 metrów. W 2004 r. w cokół została wmurowana tablica upamiętniająca ofiary zamachów z 11 września 2001 r.

Źródła: oficjalna strona IPN 1, oficjalna strona IPN 2, wprost.pl, wiadomosci.onet.pl

Zdjęcie pomnika: Eleanor Lang, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported.

Polecamy e-booka „Z Miodowej na Bracką”: