Prawdziwe skarby prosto z Libii
Ptolemais to miasto-port w Cyrenajce założone na przełomie VII-VI w. p.n.e. przez Greków z pobliskiej kolonii Barka. W I w. p.n.e. miasto dostało się w ręce Rzymian. W początkach XX w. wykopaliska na terenie miasta prowadzili Włosi i Brytyjczycy, a od 2001 r. archeolodzy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Najważniejszym sukcesem Polaków było odkrycie bogatej rezydencji z III w. n.e. zwanej Domem Leukaktiosa lub „Willą z widokiem”. W trakcie polskich wykopalisk odkryto także kilka tysięcy obiektów ruchomych: liczną ceramikę, lampki, blisko 30 rzeźb i inskrypcji, przedmioty szklane, terakotowe, kościane oraz ponad 1400 monet. Polacy planują przebadać cały kwartał zabudowy miejskiej. W swoich pracach wykorzystują metody geofizyczne, zdjęcia satelitarne oraz lotnicze.
We wrześniu 2006 r. odkryto w sąsiedztwie Domu Leukaktiosa skarb monet rzymskich z I-III w. n.e. liczący prawie 600 egzemplarzy i ważący 12,5 kg. Jest to w chwili obecnej największe tego typu znalezisko w Cyrenajce. Miejsce odnalezienie wskazuje, że skarb musiał należeć do drobnego rzemieślnika zajmującego się metalurgią. Przewaga nominału jednosestercowego sugeruje, że taką opłatę pobierał Rzymianin za swoje wyroby. W 2007 r. monety poddano konserwacji.
Wystawa Skarby z Ptolemais zorganizowana jest przez Instytut Archeologii UW oraz Zamek Królewski w Warszawie. Główną część wystawy stanowią gipsowe odlewy znalezionych monet oraz kilka udostępnionych przez władze libijskie oryginalnych monet srebrnych i brązowych z odkrytego dwa lata temu skarbu. Oprócz tego na wystawie prezentowane jest kolejne 80 oryginalnych monet antycznych ze zbiorów Muzeum w Ptolemais, Muzeum Narodowego w Warszawie oraz zbiorów prywatnych. Uzupełnieniem wystawy jest kopia rzeźby Kybele znalezionej obok monet. Wystawie towarzyszy katalog, w którym oprócz zaprezentowanych zabytków przedstawiono historię Ptolemais, dzieje wykopalisk na obszarze miasta oraz charakterystykę ponad 40 lat obecności polskiej w Libii - polska firma budowlana Budimex odbudowywała w latach 60-tych zniszczone podczas trzęsienia ziemi miasto Barka.
Wystawa czynna jest od wtorku do soboty w godz. 10:00-16:00, w niedziele w godz. 11:00-16:00, w poniedziałki - nieczynna. Ostatnie wejście o godz. 15:00. Bilet normalny 12 zł, bilet ulgowy 6 zł. Wystawę oglądać można do 15 stycznia 2009 r.
