Paryż: miasto średniowiecznych kościołów

opublikowano: 2011-09-27, 19:38
wolna licencja
Paryż zachwyca mnogością zabytków z różnych epok historycznych, jednak niezaprzeczalnym jądrem tego miasta jest średniowieczne centrum, a w nim romańskie i gotyckie świątynie, symbole potęgi władzy królewskiej i duchownej.
reklama

Analiza geografii sakralnej miasta średniowiecznego stanowi jeden ze sposobów opisu średniowiecznej rzeczywistości oraz sposobu postrzegania świata przez ówczesnych ludzi. Pokazuje w jaki sposób miejsca sakralne „organizowały przestrzeń” w średniowiecznych miastach, jakie było znaczenie lokalizacji poszczególnych świątyń, w jaki sposób w miejskiej przestrzeni znajdowały odbicie wzajemne relacje pomiędzy władzą duchowną a świecką czy też jaką rolę pełniło umieszczanie relikwii konkretnych świętych w różnych rejonach miasta.

Paryż jest idealnym miejscem na prowadzenie tego typu badań. Na wyspie Cité znajdowały się centra władzy duchownej i królewskiej o szczególnym znaczeniu sakralnym: katedra Notre-Dame oraz pałac królewski ze słynną Sainte Chapelle - świątynią, w której Ludwik Święty umieścił relikwie Pasji. Po mieście rozrzucone były liczne kościoły i klasztory. Niedaleko za jego granicami leżało opactwo Saint-Denis, nekropolia królów Francji i jedno z najważniejszych miejsc w ideologii władzy dynastii Kapetyngów. Klasztor pełnił olbrzymią rolę w rozwoju zjawiska określanego przez francuskich historyków mianem religion royale, religii królewskiej, podobnie jak w znacznie późniejszej epoce kaplica pałacowa w Wersalu.

Katedra Notre-Dame na wyspie Cité (widok na fasadę zachodnią; przełom XII i XIII w.). – zdjęcia w tym tekście opublikowano na licencji CC BY-SA 3.0, według zasad opisanych pod artykułem
Fragment centralnego portalu fasady zachodniej ze sceną Sądu Ostatecznego (przełom XII i XIII w.).
Święty Piotr – detal z centralnego portalu fasady zachodniej (przełom XII i XIII w.).
Fasada kaplicy Świętej Korony ([ Sainte-Chapelle ]), pełniącej funkcję prywatnej kaplicy królów Francji i zarazem wspaniałego relikwiarza dla Korony Cierniowej Chrystusa – najświętszej relikwii królestwa (II poł. XIII w.).
reklama
Detal witraża przedstawiającego historie sprowadzenia do Paryża relikwii Korony Cierniowej (II poł. XIII w. – rekonstrukcja w II poł. XIX w.).
Wnętrze górnej kaplicy (II poł XIII w. – rekonstrukcja II poł XIX w.; widok na rozetę ponad głównym wejściem).
Kościół św. Piotra na Montmartre (poł. XII wieku; widok na fasadę).
Wnętrze kościoła (poł. XII w.; rekonstrukcja – poł. XIX w.).
Prawa kaplica przyprezbiterialna (II poł. XII w.; rekonstrukcja – poł. XIX w.).
reklama
Kościół św. Eustachego (przełom XV i XVI w.; widok od strony południowej).
Kościół św. Szczepana na Górze ([ St-Étienne-du-Mont ]), w którym przechowywany jest palec św. Genowefy, patronki Paryża (budowa od końca XV do początku XVII wieku; widok na fasadę od strony Panteonu).
Wnętrze kościoła ze słynną przegrodą (lektorium) oddzielającą nawę od prezbiterium (koniec I poł. XVI w.).
Wnętrze kościoła św. Germana Paryskiego ([ St-Germain-Des-Prés ]), najstarszego kościoła w Paryżu (XI w.; niektóre elementy wystroju z końca VI w.).
Podparyska bazylika św. Dionizego ([ Saint-Denis ]) pierwszego patrona Francji (widok na fasadę zachodnią – połowa XII w.).
reklama
Portal centralny fasady zachodniej z Chrystusem Pantokratorem (poł. XII w.).
Wnętrze bazyliki (XIV w.; widok na nawę główną od strony prezbiterium).
Widok na słynny chór bazyliki – najstarszy w Europie zabytek sztuki gotyckiej ufundowany przez opata Sugera (połowa XII w.).
Detal z wnętrza romańskiej krypty (początek XII w.).

Topografia sakralna średniowiecznego Paryża była przedmiotem badań uczestników projektu Sekcji Mediewistycznej Studenckiego Koła Naukowego Historyków UW pt. Paryż: Geografia sakralna miasta średniowiecznego realizowanego we współpracy z prof. Wojciechem Fałkowskim.

Tekst: Maksymilian Sas. Fotografia: Rafał Ojrzyński.

Zobacz też:

Redakcja: Tomasz Leszkowicz

reklama
Komentarze
o autorze
Maksymilian Sas
Student Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, w roku akademickim 2009/2010 Prezes Studenckiego Koła Naukowego Historyków UW. Naukowo zajmuje się historią średniowiecza.
Rafał Ojrzyński
Absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Naukowo zajmuje się historią średniowiecza.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone