Cyril Azouvi, Julien Peltier – „1942. Przełomowy rok II wojny światowej w infografikach, rysunkach, fotografiach” – recenzja i ocena
Cyril Azouvi, Julien Peltier – „1942. Przełomowy rok II wojny światowej w infografikach, rysunkach, fotografiach” – recenzja i ocena
Wydawnictwo Rebis oddaje w ręce polskiego czytelnika kolejną książkę francuskich autorów opartą na ilustracjach i infografikach. Należy tu podkreślić świetne wyczucie wydawcy, bowiem książka trzyma dobry poziom. Naturalnie nie wyczerpuje ona temat, nie wprowadza nowych ustaleń. Nie taki jest zresztą jej cel. To przede wszystkim znakomite wprowadzenie do tematu, bowiem największą zaletą recenzowanej pracy jest syntetyczny i całościowy opis wydarzeń z 1942 roku.
Autorami opracowania są Cyril Azouvi, dziennikarz miesięcznika popularnonaukowego „Ça m’intéresse” i publicysta, autor książek z dziedziny literatury faktu i Julien Peltier, data designer i historyk, z wykształcenia grafik, który regularnie współpracuje z wieloma czasopismami, m.in. z „Guerres & Histoire”. To także współautor wysoko ocenianej Infographie de la Révolution française (2021). Wszystko to znajduje swoje odbicie w ciekawej treści i szacie graficznej omawianej książki.
Praca została podzielona na dziewięć rozdziałów obejmujących wszystkie teatry działań wojennych. Czytelnik znajdzie się na Pacyfiku, Afryce, Europie, czy laboratorium naukowców pracujących nad bombą atomową w ramach projektu „Manhattan”. Bardzo ciekawym fragmentem jest rozdział poświęcony kampanii bombardowania miast niemieckich – słusznie zatytułowany „Miasta jako cel”.
Autorzy, co godne podziwu, włączyli w pracy treść również zagadnienie Holokaustu, rozważają jego aspekty ekonomiczne. W omawianym roku niemiecki terror rozwinął się bowiem na skalę przemysłową. Przejmowaniu inicjatywy przez aliantów towarzyszyły marzenia przywódców anglo-amerykańskich pragnących stworzyć nowy system stosunków międzynarodowych oparty na Organizacji Narodów Zjednoczonych. Aczkolwiek dramat ludności w Europie Środkowej i Wschodniej pozostawał jak gdyby na dalszym planie.
Tym, co wyróżnia „1942. Przełomowy rok II wojny światowej w infografikach, rysunkach, fotografiach”, to właśnie tytułowe infografiki. Jest ich kilkadziesiąt. Każda z nich jest przejrzysta, czytelna i wartościowa pod względem merytorycznym. Czytelnik znajdzie w nich szereg informacji od choćby udziału kobiet w radzieckim wysiłku zbrojnym, przez nazistowski system obozów koncentracyjnych, działania w Afryce Północnej, aż po plan pierwszego reaktora atomowego Chicago-Pile-1. Trzeba się zgodzić z historykiem Olivierem Wieviorką, który napisał wstęp do pracy, iż w przejrzysty sposób ukazują szereg złożonych zagadnień. Treść urozmaicają również liczne mapy oraz fotografie – a nawet ją dynamizują. Żadna z ilustracji nie budzi wrażenia przypadkowej.
Sam tekst jest również ciekawy. Napisany żywym, przystępnym językiem (warto tu docenić pracę tłumacza, Jerzego Moderskiego). Lekturę uzupełniają ponadto krótkie biogramy osób pojawiających się w tekście. Można się wprawdzie przyczepić, że autorzy pisząc o ruchu oporu skupili się głównie na Francji, ale w sumie to zrozumiałe – Francuzi niechętnie oddają palmę pierwszeństwa innym nacjom. Nie ma słowa (!) o Polskim Państwie Podziemnym, które przecież stanowiło fenomen w skali świata. Jest natomiast zamach na Heydricha czy partyzantka na Bałkanach. Dość powiedzieć, że właśnie w owym przełomowym 1942 roku decyzją gen. Władysława Sikorskiego Związek Walki Zbrojnej został przekształcony w Armię Krajową. Szkoda, że ta wiedza nie przedrze się do świadomości francuskich i holenderskich czytelników, bo praca Azouviego i Peltiera ukazała się dotychczas na tamtejszych rynkach.
Otrzymaliśmy pracę kompletną, która będzie gratką nie tylko dla kolekcjonerów. Przyda się również jako pomoc dydaktyczna i porządkująca dotychczasową wiedzę. Warto więc sięgnąć po tę książkę! Mam nadzieję, że wydawnictwo Rebis zdecyduje się na wydanie książki Cyrila Azouviego poświęconej rewolucji francuskiej.
