Moskiewskie obchody zakończenia II wojny światowej w Europie

Tegoroczne obchody Dnia Zwycięstwa były szczególnie uroczyste. Do tradycyjnej defilady zaproszono przedstawicieli największych armii biorących udział w II wojnie światowej, m.in. Brytyjczyków, Amerykanów, Francuzów. W paradzie udział wzięli także Polacy, którzy maszerowali tuż za oddziałami byłych państw Związku Radzieckiego, co powszechnie uznano za wielkie wyróżnienie.

Defilada odbywała się w tradycyjnym rycie wykształconym jeszcze w czasach sowieckich, a symbolika radziecka mieszała się ze współczesną rosyjską. W uroczystym przemówieniu prezydent Federacji Rosyjskiej Dimitrij Miedwiediew wielokrotnie podkreślał wagę Związku Radzieckiego w pokonaniu nazizmu. Związek Radziecki wziął na siebie główne uderzenie faszyzmu. – Niemcy rzucili 3/4 swoich wojsk. Chcieli spalić nasz kraj. Spotkali się z oporem, który nie miał sobie równych – mówił prezydent. Dziękował również kombatantom za ich trud i odwagę, zaznaczając, że to oni mieli największy wkład w rozbicie armii niemieckiej, dzięki czemu można było – jak sam stwierdził - położyć kres ideologii, która zniszczyła fundamenty cywilizacji.

9 maja to niewątpliwe jedno z najważniejszych rosyjskich świąt. Pomimo klarownego nawiązania do tradycji Związku Radzieckiego, stanowi dla Rosjan powód do niezwykłej dumy związanej z mitem tzw. Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Jasno wyraził to w cytowanym przemówieniu prezydent Miedwiediew. Również wśród elit rosyjskich przeważa pogląd o niezwykłej wadze tego dnia. Andrej Maksimow, rosyjski reżyser i dramaturg, stwierdził w wywiadzie dla gazety „Argumenty i fakty”, że Dzień Zwycięstwa jest dniem, który dał nam wolność [...] warto mówić o nim coraz więcej.

W historiografii rosyjskiej dzień ten uważany jest za ostateczne zwycięstwo nad nazizmem, mimo iż pierwsza kapitulacja III Rzeszy nastąpiła już 7 maja w kwaterze głównej Alianckich Sił Ekspedycyjnych generała Eisenhowera w Reims we Francji (została formalnie ratyfikowana następnego dnia). Na żądanie Stalina, dla którego akt kapitulacji Niemiec miał szczególne propagandowe znaczenie, 8 maja w Berlinie podpisano drugi akt kapitulacji. W związku z tym, że odbyła się ona późnym wieczorem, kiedy w Moskwie był już 9 maja, święto zwycięstwa obchodzone jest właśnie tego dnia.

Pokonanie III Rzeszy nie oznaczało jednak końca walk nawet dla Związku Radzieckiego. Wkrótce rozpoczęła się ofensywa skierowana przeciwko wojskom japońskim w Mandżurii. II wojna światowa zakończyła się zatem dopiero we wrześniu 1945 roku, kiedy Japonia została zmuszona do kapitulacji (do czego przyczyniło się przede wszystkim zrzucenie przez USA bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki). Zapoczątkowany wówczas spór o Wyspy Kurylskie sprawił, że Rosja i Japonia do tej pory nie podpisały traktatu pokojowego.



Wokół obchodów 65. rocznicy zakończenia II wojny światowej w Europie:
- Apel o nowe otwarcie w stosunkach polsko-rosyjskich
- Awantura o apel w sprawie nowego otwarcia polsko-rosyjskiego
- Ryszard Terlecki: 9 maja to sowieckie święto
- Miedwiediew wręczył Komorowskiemu 67 tomów akt śledztwa katyńskiego
- Rusofil vs. Rusofob – niezwykły pojedynek w Muzeum Witolda Gombrowicza
- Poznaniacy odpowiedzieli na apel
- Znicze na Cmentarzu Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich