Procesy niektórych skazanych trwały tylko kilka minut. To czarna karta w historii USA

Na mocy serii traktatów zawartych z rządem Stanów Zjednoczonych Dakotowie Santee zamieszkujący teren Minnesoty zostali zmuszeni do oddania rozległych obszarów i przeniesienia się do małego rezerwatu, skupionego nad rzeką Minnesota. Nieurodzaj w 1861 r., po którym nastąpiła sroga zima oraz nieudane polowania spowodowane uszczupleniem populacji dzikiej zwierzyny doprowadziły do głodu i chorób wśród rdzennej ludności.

Latem 1862 r. napięcia między rdzennymi Dakotami a osadnikami i urzędnikami federalnymi osiągnęły punkt krytyczny. W nocy 18 sierpnia grupy Dakotów pod dowództwem Małego Kruka przepuściły atak na federalny ośrodek administracji rezerwatu. Rozpoczęło się powstanie Dakotów znane również jako wojna Małego Kruka. 23 września 1862 r. armia ochotniczej piechoty, artylerii i milicji obywatelskiej dowodzona przez pułkownika Henry'ego H. Sibleya ostatecznie pokonała Małego Kruka w bitwie pod Wood Lake. Wódz i jego zwolennicy uciekli na Terytorium Dakoty i do Kanady. Pozostali skapitulowali 26 września w Camp Release.

Błyskawiczne procesy

W ciągu pięciu tygodni wojny zginęło 358 osadników, 77 żołnierzy i 36 ochotników z milicji. Do niewoli Dakotów dostało się również setki osób „mieszanej krwi”, a tysiące osadników uciekło z Minnesoty w obawie o życie. Całkowita liczba ofiar wśród Dakotów jest nieznana, ale ok. 150 zginęło w walce i ok. 2000 poddało się lub zostało wziętych do niewoli.

28 września 1862 r., dwa dni po kapitulacji Dakotów w Camp Release, komisja oficerów powołana przez Henry'ego Sibleya rozpoczęła proces wojowników oskarżonych o udział w wojnie. Procesy odbywały się w atmosferze skrajnej wrogości wobec oskarżonych i wyłącznie w języku angielskim. Nikt nie wyjaśnił Dakotom przebiegu postępowania i nie zapewnił prawnych obrońców. Co ważniejsze ani komisja, ani organy rewizyjne nie uznały, że mają do czynienia ze skutkami wojny toczonej z suwerennym państwem i że oskarżeni powinni być traktowani zgodnie z tym statusem. Wojownicy Dakotów sądzeni byli więc jak kryminaliści. Komisja Stanleya znacznie przekroczyła swoje uprawnienia, od czego uwagę rządu federalnego skutecznie odwracała wojna secesyjna.

Do 5 listopada osądzono 392 mężczyzn, z czego aż 42 w ciągu jednego dnia. Niektóre procesy nie trwały nawet 5 minut. Ostatecznie ​​303 więźniów zostało uznanych za winnych morderstw oraz gwałtów i skazanych na karę śmierci. 7 listopada komisja ogłosiła wyniki rozpraw i wysłała akta procesowe do Waszyngtonu.

Decyzja Abraham Lincolna

W tym samym czasie Henry Benjamin Whipple, biskup episkopalny Minnesoty i orędownik rdzennych Amerykanów, udał się do stolicy, by przekonać Abrahama Lincolna do złagodzenia kary. Po drugiej stronie barykady znalazł się m.in. gubernator stanu Minnesota Alexander Ramsey, który ostrzegł prezydenta, że jeśli wszyscy skazani nie zostaną straceni, zemsta osadników zastąpi federalny wyrok.

Po przestudiowaniu akt procesów z pomocą prawników rządowych, 11 grudnia Lincoln ogłosił decyzję przed Senatem:

Chcąc nie okazać tyle łaski, by wywołać kolejną falę przemocy, ani też tyle surowości, by nie przejawić prawdziwego okrucieństwa, nakazałem dokładne zbadanie akt procesowych, aby w pierwszej kolejności nakazać egzekucję tych, którzy zostali uznani za winnych gwałtu na kobietach. Wbrew moim oczekiwaniom, znaleziono tylko dwie takie osoby. Zleciłem dalsze badanie i klasyfikację wszystkich, którym udowodniono udział w masakrach, w odróżnieniu od udziału w bitwach. Grupa ta liczyła czterdzieści osób, w tym dwie skazane za gwałt na kobietach.

Egzekucja w Mankato

Ostatecznie na liście, którą Lincoln przesłał Sibleyowi znalazło się 39 nazwisk, lecz w ostatniej chwili ułaskawiono jednego ze skazanych. Rano 26 grudnia w Mankato w stanie Minnesota 38 więźniów zostało zaprowadzonych na specjalnie zbudowaną platformę, gdzie mieli zostać powieszeni. Szacuje się, że na ulicach miasteczka i w okolicach zgromadziło się około 4000 widzów.

Z obawy przed zamieszkami, które mogli wywołać mieszkańcy Minnesoty rozgniewani decyzją prezydenta o powieszeniu „tylko” 38 ludzi, egzekucji pilnowało 2000 żołnierzy. Pułkownik Stephen Miller, odpowiedzialny za utrzymanie porządku w dniach poprzedzających egzekucję, ogłosił stan wojenny oraz zakazał sprzedaży i spożywania alkoholu w promieniu dziesięciu mil od miasta. Kapitan William Duley, który stracił kilku członków rodziny w ataku Dakotów, przeciął linę. Doszło do największej jednodniowej egzekucji w historii Stanów Zjednoczonych.

Dla dobra medycyny

Ciała zwisały na szubienicach przez półgodziny, a następnie zostały odcięte i przetransportowane do płytkiego masowego grobu na mieliźnie przy rzece Minnesota. Skazanym niedane było spocząć w pokoju. Pomimo obecności licznych strażników na miejscu pochówku, już pierwszej nocy wszystkie ciała zostały odkopane i zabrane przez lekarzy do badań i testów. Jednym z lekarzy był Wiliam W. Mayo, założyciel działającej do dzisiaj prywatnej kliniki akademickiej Mayo Clinic, który zabrał m.in. szczątki wodza Stojącego na Chmurach. Oczyszczony i polakierowany szkielet skazanego umieszczono w prywatnym gabinecie Mayo.

W 1998 r. zgodnie z Ustawą o ochronie i repatriacji grobów rdzennych Amerykanów Mayo Clinic zwróciła szczątki Stojącego na Chmurach i innych Dakotów plemieniu. Ufundowała również stypendium dla rdzennego studenta w ramach przeprosin.

Polecamy e-book Kacpra Nowaka – „Konkwista. W imię Boga, złota i Hiszpanii”

Bibliografia

Źródła

·       Lincoln Abraham, Message to the Senate Responding to the Resolution Regarding Indian Barbarities in the State of Minnesota, The American Presidency Project.

Literatura

·       Anderson G.C., Massacre in Minnesota: The Dakota War of 1862, the Most Violent Ethnic Conflict in American History, Oklahoma University Press 2019.

·       Brown D. A., Bury My Heart at Wounded Knee: An Indian History of the American West, Holt, Rinehart & Winston, New York 1971.

·       Meyer R. W., History of the Santee Sioux; United States Indian Policy on Trial, University of Nebraska, Lincoln 1993.

·       The Largest Mass Execution in US History, Death Penalty Information Center.

·       The U.S.-Dakota War of 1862, Minnesota Historical Society.