Szykuje się zmiana w hymnie Polski. Co zostanie zmodyfikowane?
Zobacz też:
Mazurek Dąbrowskiego, zwany też Pieśnią Legionów Polskich we Włoszech, powstał w 1797 roku. Autorem słów był Józef Wybicki, pisarz, polityk i szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego. 130 lat później, a dokładnie 26 lutego 1927 roku, Mazurek został oficjalnym hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej. W Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 1927 (nr 1 i 2, poz. 60, s. 58), zanotowano wówczas:
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych podaje przy niniejszem tekst literacki pieśni: „JESZCZE POLSKA NIE ZGINĘŁA” opracowany przez specjalną Komisję Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Tekst ten należy uważać za jedynie obowiązujący. Opracowanie harmoniczne zostanie ustalone i podane do wiadomości w najbliższym czasie, a tekst muzyczny ukaże się w najbliższym numerze Dz. Urzędowego Mini. Spraw Wewnętrznych.
Notę tę podpisał Minister Spraw Wewnętrznych Sławoj Składkowski.
Tekst napisany przez Józefa Wybickiego brzmi następująco:
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy.
Marsz, marsz, Dąbrowski
do Polski z ziemi włoski
za Twoim przewodem
złączem się z narodem.
Jak Czarnecki do Poznania
wracał się przez morze
dla ojczyzny ratowania
po szwedzkim rozbiorze.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę
będziem Polakami
dał nam przykład Bonaparte
jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Niemiec, Moskal nie osiędzie,
gdy jąwszy pałasza,
hasłem wszystkich zgoda będzie
i ojczyzna nasza.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Już tam ojciec do swej Basi
mówi zapłakany:
„słuchaj jeno, pono nasi
biją w tarabany”.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Na to wszystkich jedne głosy:
„Dosyć tej niewoli
mamy Racławickie Kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli”.
Ignacy Dygas - Mazurek Dąbrowskiego 1926 r.
To prawdopodobnie najstarsze nagranie polskiego hymnu.
Hymn po drobnych zmianach
Przypomnijmy, że z biegiem lat treść została nieco zmieniona, a sama pieśń skrócona. Obowiązujący do tej pory tekst hymnu brzmi następująco:
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.
Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz...
Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.
Marsz, marsz...
Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany -
Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany.
Marsz, marsz...
Szykują się kolejne zmiany związane z hymnem Polski
W środę, 6 października, Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej. Zakłada on uporządkowanie kwestii związanych z symbolami narodowymi. Ustalone zostaną odcienie poszczególnych barw narodowych, pewne modyfikacje będą dotyczyły także wyglądu orła oraz hymnu.
Zmiany związane z hymnem RP zaproponował Przemysław Rey, kurator Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie. Mazurek Dąbrowskiego przejdzie drobną korektę. Zgodnie z planami zmianie ma ulec kolejność zwrotek. Druga zostanie zamieniona z trzecią. Jak przekonuje inicjator projektu, ma to przywrócić logikę utworu napisanego w 1797 r. przez Józefa Wybickiego.
Dlaczego się na to zdecydowano? Józef Wybicki, pisząc tekst pieśni Legionów, miał na celu opisanie w niej drogi, jaką Legiony miały do przejścia, aby wyzwolić Ojczyznę. W ciągu wieków logiczność tej trasy została zachwiana. Kwestię tę obszernie wyjaśniają przedstawiciele Muzeum Hymnu Narodowego, pisząc w mediach społecznościowych:
Najbardziej widoczną (i budzącą najwięcej emocji) jest zmiana, a właściwie przywrócenie pierwotnej kolejności zwrotek. Wybicki w Pieśni Legionów Polskich we Włoszech zawarł instrukcje dla legionistów mówiącą, w jaki sposób wrócą do Polski. Zgodnie z planem Dąbrowskiego na początku mieli zostać przetransportowani na drugi brzeg Adriatyku, a stamtąd szlak wiódł w stronę Galicji i z południowo-wschodnich krańców Rzeczypospolitej. Austria atakowana w tym samym czasie przez wojska francuskie, nie byłaby w stanie walczyć na dwa fronty, co miały wykorzystać Legiony Polskie. Po dotarciu do ziem Rzeczypospolitej wojsko miało ruszyć ku północnemu-zachodowi, po drodze przeprawiając się przez Wisłę oraz Wartę. Gdyby to się udało, cała Polska zostałaby wyzwolona. Plan nie został zrealizowany i z biegiem lat zapomniano o nim.
W komunikacie Muzeum Hymnu Narodowego zaznaczono też, że w XIX wieku pieśń ta została uznana przez zaborców za wywrotową. Naturalną konsekwencją tego było zakazanie jej wykonywania i drukowania. Wpłynęło to znacząco na przekaz. Ludzka pamięć bywa ulotna. Pieśń przekazywana ustnie podlegała licznym zmianom. Najczęściej zmieniano bohatera i pod nazwisko Dąbrowskiego podstawiano nazwiska innych wojskowych. To jednak nie wszystko. Przestawiano także kolejność zwrotek.
Gdy w 1926 i 1927 kolejne ministerstwa wydawały okólniki uznające „Jeszcze Polska” nie zginęła za hymn RP, przyjęto za obowiązującą wersję z zamienionymi zwrotkami. W rezultacie po przejściu Wisły i Warty wracamy się przez morze, tylko pytanie dokąd? Stąd też pomysł na poprawienie treści, tak by najważniejsza pieśń w Polsce odzyskała swój pierwotny sens. Tym bardziej jest to dobry moment, że w przyszłym roku będziemy obchodzić 200. rocznicę śmierci i 275. rocznicę urodzin Józefa Wybickiego. Chyba warto zrobić mu taki prezent na urodziny – podkreślają przedstawiciele Muzeum Hymnu Narodowego.
Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu poinformowało, że skierowało do konsultacji publicznych projekt ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawa ma przede wszystkim dostosować symbole państwowe do wymogów nowych technologii cyfrowych oraz wprowadzić korekty od dawna postulowane przez heraldyków i muzykologów (w przypadku hymnu narodowego). Ma ona zastąpić dotychczasową regulację z 1980 roku - czytamy w komunikacie MKDNiS.
Litewskie lokomotywy wykonują polski hymn
Źródła:
- Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 1927, nr 1 i 2, poz. 60, s. 58.
- www.wiadomosci.onet.pl,
- www.money.pl
- www.gov.pl
