Watykan w... Portugalii? Czy Pius XII rozważał przeniesienie Stolicy Apostolskiej?

opublikowano: 2009-04-25 00:35
wszystkie prawa zastrzeżone
poleć artykuł:
Kontrowersje związane z możliwą beatyfikacją Piusa XII pobudzają kościelne (i nie tylko) badania biografii papieża czasów wojny. Nowy wątek pojawił się za sprawą niemieckiego jezuity Petera Gumpela. Odnalazł on dokumenty wskazujące, że papież przygotował na wypadek porwania go przez Niemców plan natychmiastowego przeniesienia Watykanu i wyboru nowej głowy Kościoła. Gdzie miałaby powstać nowa Stolica Apostolska? Zdaniem Gumpela prawdopodobnie w Portugalii.
REKLAMA

W lipcu 1943 roku Adolf Hitler nakazał jednemu ze swych adiutantów jak najszybsze pojmanie papieża. Generał SS Karl Otto Wolff otrzymał rozkaz zajęcia Watykanu, zabezpieczenia skarbów i archiwów oraz przewiezienia papieża, wraz z członkami Kurii do Niemiec, tak by nie mogli wpaść w ręce zbliżających się od południa aliantów. Plan ten nie został zrealizowany – przyczyną mógł być brak czasu (już 3 września Włochy podpisały zawieszenie broni) lub zmiana decyzji fuhrera. Nie ulega wątpliwości, że Pius XII był świadomy zagrożenia. Jest wysoce prawdopodobne, że wiedział nawet o samym rozkazie aresztowania, ale mogące to potwierdzić dokumenty nie zostały dotąd odtajnione. Opisane plany Hitlera od dawna nie były tajemnicą, ale dopiero teraz dotarto do dokumentów świadczących o istnieniu „strategii obronnej” Watykanu.

Zdaniem Petera Gumpela papież przygotował Kurię na wypadek jego pojmania. Z jednej strony stanowczo odmawiał opuszczenia Rzymu, mówiąc: jeśli zechcą mnie aresztować, będą musieli siłą wywieźć mnie z Watykanu. Z drugiej jednak wydał dyspozycje, na wypadek gdyby Hitler zrealizował plan destrukcji Stolicy Apostolskiej. Pius XII miał powiedzieć swoim doradcom, że osoba która pod przymusem opuści Watykan to już nie będzie Pius XII, ale Eugenio Pacelli. Tym samym w momencie pojmania miała nastąpić natychmiastowa abdykacja następcy św. Piotra. Zadaniem biskupów byłoby jak najszybsze przeniesienie się w bezpieczne miejsce – zapewne do jednego z neutralnych krajów, które już wcześniej zapraszały papieża do schronienia się na ich terytorium. Gumpel twierdzi, że najpoważniej rozważano utworzenie nowego Watykanu w Portugalii. Azyl głowie Kościoła katolickiego oferowały też Hiszpania i Stany Zjednoczone. W tym nowym miejscu biskupi mieliby wybrać spośród siebie papieża, który legalnie zastąpiłby więzionego w Niemczech Piusa XII.

Planu ostatecznie nie wprowadzono w życie, ale sam papież mówił swoim doradcom, już po wkroczeniu aliantów do Rzymu, że aresztowanie uważał za nieuchronne.

Żródło: Telegraph

Zobacz też

REKLAMA
Komentarze

O autorze
Kamil Janicki
Historyk, były redaktor naczelny „Histmag.org” (lipiec 2008 – maj 2010), obecnie prowadzi biuro tłumaczeń, usług wydawniczych i internetowych. Zawodowo zajmuje się książką historyczną, a także publicystyką historyczną. Jest redaktorem i tłumaczem kilkudziesięciu książek, głównym autorem i redaktorem naukowym książki „Źródła nienawiści. Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych” (2009) a także autorem około 700 artykułów – dziennikarskich, popularnonaukowych i naukowych, publikowanych zarówno w internecie, jak i drukiem (również za granicą).

Wszystkie teksty autora

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści. Za darmo.
Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2023 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone