2 października 1851 r. urodził się Marszałek Polski Ferdynand Foch
Zobacz też: Jak Ferdynand Foch został Marszałkiem Polski?
Ferdynand Foch urodził się 2 października 1851 r. w miejscowości Tarbes w Pirenejach. Był synem urzędnika wychowanym w głębokiej wierze katolickiej i przywiązaniu do tradycji napoleońskich. W 1870 r. wstąpił ochotniczo do wojska francuskiego, jednak jego pułk nie wziął udział w wojnie z Prusami. Pozostał w wojsku, w latach 70. pełniąc służbę w artylerii. W 1887 r. ukończył studia w Akademii Sztabu Generalnego, z którą był związany przez większość swojej przedwojennej kariery. Jako wykładowca Akademii zajmował się m.in. historią wojskowości francuskiej. Był uznanym teoretykiem, nauczycielem młodych oficerów i autorem prac książkowych. W 1901 r., został przeniesiony z uczelni wojskowej do służby liniowej. Jako głęboko wierzącego katolika posądzono go o klerykalizm, co w laickiej III Republice było dość ciężkim zarzutem. W latach 1905-1911 powrócił na Akademię jako jej komendant. W ostatnich latach przed I wojną światową pełnił funkcje dowódcy (kolejno) dywizji i korpusu armijnego.
jpg Ferdynand Foch (1851-1929) - Marszałek Francji, Wielkiej Brytanii i Polski. W pierwszym okresie Wielkiej Wojny jako dowódca 9. Armii brał udział w bitwie nad Marną, która powstrzymała ofensywę niemiecką na Paryż. Oddziały gen. Focha odegrały w tym starciu ważną rolę. Od jesieni 1914 r. był związany z Naczelnym Dowódcą armii francuskiej gen. Josephem Joffre, dowodząc na północnym odcinku frontu i współdziałając z Brytyjczykami. Brał udział m.in. w bitwie pod Ypres i nad Sommą. Po dymisji gen. Joffre w grudniu 1916 r. przeniesiony do działań sztabowych.
W maju 1917 r. Ferdynand Foch został mianowany szefem francuskiego Sztabu Generalnego, w pierwszych miesiącach 1918 r. otrzymał dodatkowo funkcję przewodniczącego Rady Wojennej Sprzymierzonych oraz koordynatora działań na całym froncie zachodnim. Odegrał dużą rolę w powstrzymaniu tzw. ofensyw Ludendorffa wiosną i wczesnym latem ostatniego roku wojny. Kluczowym starciem tej operacji była druga bitwa nad Marną (lipiec-sierpień 1918), podczas której udało się powstrzymać niemieckie atak na Paryż. 6 sierpnia został awansowany na Marszałka Francji, a we wrześniu rozpoczął kontrofensywę sprzymierzonych która doprowadziła do końca wojny.
Szczytem kariery marsz. Focha był 11 listopada 1918 r., gdy jako dowódca sił sprzymierzonych przyjął w wagonie kolejowym w lasku pod Compiègne kapitulację Niemiec.
W czasie rozmów pokojowych z Niemcami był zwolennikiem maksymalnego osłabienia pokonanego przeciwnika. Pokój wersalski nazwał rozejmem na 20 lat. Współorganizował interwencję przeciwko Rosji Radzieckiej. W 1919 r. otrzymał tytuł Marszałka Polnego Wielkiej Brytanii.
Ferdynand Foch był mocno związany z Polską. Zdecydowanie naciskał na uznanie oddziałów powstańców wielkopolskich za część armii sprzymierzonej. Podpisany 16 lutego 1919 r. w Trewirze układ przedłużający zawieszenie broni między Ententą a Niemcami wstrzymywał również działania w Wielkopolsce. Miało to duży wpływ na pomyślny wynik powstania. 13 kwietnia 1923 r. został mianowany Marszałkiem Polski. Dwa dni później odznaczono go także Krzyżem Wielkim Orderu Wojennego Virtuti Militari i Orderem Orła Białego. Był doktorem honoris causa Politechniki Lwowskiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Poznańskiego.
jpg Konny pomnik marsz. Focha w Paryżu (autor: TCY , opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0). Zmarł 20 marca 1929 r. w Paryżu. Pochowany został w paryskim Kościele Inwalidów. Posiada swoje ulice m.in. w Paryżu i Nicei, a w Polsce w Warszawie, Krakowie, Bydgoszczy, Gdańsku i Grudziądzu. Pomniki marszałka znajdują się Paryżu, Cassel, Tarbes, Londynie i Compiègne. Jego imieniem nazwano także lotniskowiec Francuskiej Marynarki Wojennej (obecnie w służbie brazylijskiej jako São Paulo).
