Cecylia Kuta (red.) „Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej” – recenzja i ocena

opublikowano: 2023-12-26, 08:13
wolna licencja
Niewiele osób, a nawet czytelników zaznajomionych z dziejami opozycji demokratycznej w PRL zdaje sobie sprawę, jak aktywne kontakty posiadała ona z dysydentami innych narodowości. Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej jest tego świetnym przykładem.
reklama

Cecylia Kuta (red.) „Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej” – recenzja i ocena

red. nauk. Cecylia Kuta
„Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej”
nasza ocena:
8/10
cena:
40,00 zł
Podajemy sugerowaną cenę detaliczną z dnia dodania produktu do naszej bazy. Użyj przycisku, aby przejść do sklepu — tam poznasz aktualną cenę produktu. Szczęśliwie zwykle jest niższa.
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej
Rok wydania:
2023
Liczba stron:
320
ISBN:
978-83-8229-790-4
EAN:
9788382297904

Instytut Pamięci Narodowej od wielu lat prowadzi badania na temat działalności opozycji politycznej w okresie PRL. Wśród nich wiele miejsca poświęcono również działalności Solidarności Walczącej. Recenzowana praca, „Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej”, wpisuje się w ten kontekst i niewątpliwie poszerza naszą wiedzę w tym obszarze. Redakcji tomu podjęła się prof. Cecylia Kuta.

Solidarność Walcząca jest znana jako bodaj najbardziej bezkompromisowa ze znanych formacji opozycyjnych. Aktywność i zaangażowanie liderów oraz członków doprowadziła do podjęcia szeregu inicjatyw, w które włączali się zwykli ludzie. Organizacja jest najbardziej znana z organizowania masowych protestów ulicznych, odrzucenia jakiegokolwiek kompromisu z władzami komunistycznymi. Biorąc pod uwagę kierunek przyjęty przez środowiska solidarnościowe, przez ostatnie trzy z górą dekady znajdowała się na marginesie rozważań, a jej działacze byli traktowani jako radykałowie (co samo w sobie utrudniało spokojne i merytoryczne snucie naukowej opowieści, a także popularyzację jej historii i dokonań). Niezależnie od tego ukazało się już sporo publikacji poświęconych temu zagadnieniu. Ogromna w tym rola również Instytutu Pamięci Narodowej.

Autonomiczny Wydział Wschodni SW był specjalną komórką zajmującą się kontaktami z ruchami dysydenckimi w republikach sowieckich. Członkowie grupy zajmowali się zbieraniem danych, kolportażem podziemnych druków, a także nawiązywanie kontaktów z Polakami mieszkającymi w granicach Związku Sowieckiego. Działali stosunkowo krótko, bo w latach 1988-1992. Przyznam, że nie miałem większego pojęcia na temat istnienia i funkcjonowania Wydziału. Oczywiście znane są powszechnie kontakty polskiej opozycji z kolegami innych narodowości w Bloku Wschodnim. Tym bardziej intrygujące są dzieje tej komórki w ramach Solidarności Walczącej.

Wydawać by się mogło, że działalność tej komórki dałaby się opisać w solidnym artykule. Tymczasem badania nad opozycją przyniosły skutek w postaci całkiem obszernego tomu. Treść podzielono na dwie części. W pierwszej, „Studiach” znalazło się siedem artykułów autorstwa Łukasza Sołtysika, Artura Adamskiego, Grzegorza Waligóry, Przemysława Zwiernika, Janusza Borowca, Adama Gliksmana i Łukasza Wolaka. Teksty dwóch pierwszych tekstów mają charakter wprowadzający do tematyki i dotyczą działalności SW w wymiarze ogólnym.

W części drugiej zamieszczono cztery krótkie teksty wspomnieniowe autorstwa Rafała Brzeskiego, Aleksandra Rusieckiego, Adasa Jakubauskasa i Gulnary Abdułajewej. Można żałować, że nie otrzymaliśmy bardziej szczegółowych relacji, a także tego, że udało się pozyskać wspomnienia jedynie dwojga współpracowników Autonomicznego Wydziału Wschodniego.

Cieszy, że Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej powoli idzie w stronę publikowania książek bardziej nowoczesnych pod względem wizualnym. Więcej światła, wyróżnienia kolorystyczne, większa czcionka i inny papier – to wszystko sprawia, że lektura jest zdecydowanie przyjemniejsza. Zwłaszcza, że mówimy o publikacjach dotykających trudnych i, powiedzmy sobie szczerze, mało popularnych zagadnień. Dlatego też warstwa zewnętrzna jest tak istotna – dzięki formie nawet przyciężkawe nieco treści są bardziej strawne dla czytelników. Sądzę, że to powinien być kierunek, jaki w następnych latach przyjmie IPN przy publikowaniu swoich książek.

Otrzymaliśmy zaskakująco świeżą i nowatorską publikację poświęconą jednemu z mniej znanych aspektów działalności Solidarności Walczącej. Warto więc zgłębiać historię tej organizacji, jak również polskiej drogi do wolności, a także poznawać różne nurty w łonie opozycji.

Zainteresowała Cię nasza recenzja? Zamów książkę „Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej” bezpośrednio pod tym linkiem, dzięki czemu w największym stopniu wesprzesz działalność wydawcy lub w wybranych księgarniach internetowych:

reklama
Komentarze
o autorze
Marek Chrzanowski
Z wykształcenia historyk, z pasji politolog. Miłośnik książek i kultury francuskiej.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone