John Lennon: „Życie to coś, co upływa, kiedy ty jesteś zajęty snuciem planów na przyszłość”
John Lennon w 1969 r. (fot. Roy Kerwood, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 2.5). John Lennon, piosenkarz i kompozytor, urodził się 9 października 1940 r. w Liverpoolu, w okresie niemieckich nalotów bombowych podczas II wojny światowej. Kiedy miał 4 lata, jego rodzice znaleźli się w separacji, a on zamieszkał z ciotką Mimi. Ojciec Lennona był marynarzem, który rzadko widywał się z małym dzieckiem, nie był również obecny przy jego narodzinach. Matka chłopca, Julia, wyszła za mąż ponownie, często odwiedzając swojego syna. Nauczyła ona Johna gry na banjo i pianinie oraz kupiła mu jego pierwszą gitarę. Kobieta zmarła tragicznie w lipcu 1958 r., kiedy została potrącona ze skutkiem śmiertelnym przez nie będącego na służbie policjanta – było to jedno z najbardziej traumatycznych przeżyć w życiu przyszłej gwiazdy.
Będąc chłopcem Lennon dał się poznać jako człowiek skory do żartów, mający zdolność do pakowania się w kłopoty. W młodości przejawiał talenty artystyczne, które objawiały się w jego rysunkach groteskowych, zdeformowanych postaci. Dyrektor szkoły do której uczęszczał John, dostrzegając jego talent i idące z nim w parze złe oceny, zasugerował mu wybranie szkoły artystycznej zamiast normalnego college'u.
W sierpniu 1962 r. John Lennon poślubił Cynthię Powell, z którą miał syna Juliana, nazwanego tak na cześć matki muzyka. Cynthii zabroniono kontaktów z mediami podczas Beatlemanii, a w 1968 r. para rozwiodła się. Lennon ożenił się powtórnie 20 marca 1969 r. z japońską artystką awangardową Yoko Ono.
John Lennon i początki The Beatles
Fascynację rockiem u 16-letniego Lennona wzbudził Elvis Presley, inspirując go do założenia własnej kapeli, nazwanej od jego szkoły Quarry Men. Paula McCartneya poznał 6 czerwca 1957 r. podczas obchodów kościelnych – po niedługim czasie zaprosił go do zespołu, by dać początek jednemu z najwybitniejszych kompozytorskich duetów w historii muzyki. W 1958 r. McCartney przedstawił Lennonowi George'a Harrisona, który (wraz z kolegą Lennona ze szkoły Stuartem Sutcliffem) dołączył do zespołu, a perkusistą formującej się kapeli został Pete Best. Pierwszym nagraniem zespołu był That'll be the Day autorstwa Buddy Holly'ego – to jego grupa, The Crickets, namówiła kapelę na zmianę nazwy. W późniejszych latach Lennon żartował, iż w wieku 12 lat doświadczył wizji człowieka na płonącym cieście, który rzekł: od teraz jesteście Rzuczkami przez „rz”.
The Beatles zostało odkryte przez Briana Epsteina w 1961 r. w Liverpoolu, gdzie często grali w Cavern Club. Epstein, będąc ich nowym managerem, zabezpieczył ich kontrakt z EMI. Z nowym perkusistą Ringo Starrem (właściwie Richardem Starkeyem) i producentem Georgem Martinem zespół wypuścił swój pierwszy singiel pt. Love Me Do w październiku 1962 r. Na brytyjskich listach przebojów osiągnął on 17. miejsce.
Kolejnym wielkim hitem okazał się Please Please Me, który wspiął się na szczyty muzycznych notowań. Wraz z nagraniem przebojów takich jak She Loves You i I Want To Hold Your Hand The Beatles stali się najpopularniejszym zespołem Wielkiej Brytanii.
Beatlesi (od prawej): lennon, Harrison, McCartney, z tyłu Ringo Star (fot. Nationaal Archief, Den Haag, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Netherlands). Beatlemania
W 1964 r. Beatlesi zostali pierwszym brytyjskim zespołem, który osiągnął sukces w Stanach Zjednoczonych, a ich popularność rozpoczęła się wraz z występem w The Ed Sullivan Show 9 lutego. Beatlemania rozpoczęła tzw. brytyjską inwazję zespołów rockowych (m. in. Rolling Stonesów) na Stany Zjednoczone. Po występie u Sullivana, kwartet z Liverpoolu powrócił na Wyspy by wziąć udział w dwóch filmach – A Hard Day's Night z 1964 r. i Help!, wydanym rok później.
W czerwcu owego roku królowa Elżbieta II odznaczyła zespół Orderem Imperium Brytyjskiego, natomiast w sierpniu po występie na stadionie Shea w Nowym Jorku w ramach światowego tournée Beatlesi ustanowili rekord ówczesnego największego koncertu w historii – świadkami show było 55 tys. ludzi.
Zespół przybywa do Stanów Zjednoczonych w 1964 r. (domena publiczna). Po powrocie na Wyspy w 1965 r. kapela nagrała przełomowy album Rubber Soul na którym odeszli od formuły popowych piosenek o tematyce miłosnej. Rok później Beatlemania zaczęła zanikać – po konflikcie z rodziną prezydencką na Filipinach pojawiły się groźby śmierci, a słowa Lennona o „Beatlesach popularniejszych od Jezusa” zaowocowały płonącymi płytami kwartetu w całym tzw. pasie biblijnym Ameryki. Zespół zakończył trasę koncertową, wcześniej niż planowali, 29 sierpnia 1966 r. w San Francisco.
Po dłuższej przerwie Beatlesi wrócili do studia w celu poszerzenia swojego eksperymentalnego brzmienia, tworząc muzykę nagrywaną na egzotycznych instrumentach, której motorem napędowym były narkotyczne wizje i abstrakcje. Pierwszym singlem owego projektu były Penny Lane i Strawberry Fields Forever z albumu Sgt. Pepper Lonely Hearts Club Band z 1967 r., przez wielu uważany za jeden z najlepszych projektów rockowych w historii.
Lubisz czytać artykuły w naszym portalu? Wesprzyj nas finansowo i pomóż rozwinąć nasz serwis!
Kres Beatlesów
27 sierpnia 1967 r., wskutek przypadkowego przedawkowania środków nasennych, umarł Brian Epstein, a zespół pod przewodnictwem McCartneya nagrał film Magical Mystery Tour, który został bardzo mocny skrytykowany przez recenzentów. Soundtrack produkcji zawierał utwór I Am Walrus – jeden z najbardziej enigmatycznych tekstów Lennona.
Magical Mystery Tour nie osiągnęło spodziewanego sukcesu komercyjnego, a muzycy poświęcili się hinduskiej medytacji transcendentalnej Mahesza Prasad Warmy, mieszkając przez dwa miesiące w Indiach. Założone przez zespół Apple Corps Ltd. borykało się z fatalnym zarządzaniem. W lipcu 1968 r., podczas premiery filmu Yellow Submarine, grupa po raz ostatni doświadczyła rozhisteryzowanego tłumu, kojarzonego z nimi zaledwie 5 lat wcześniej. W październiku zespół wydał album The Beatles, nazywany często Białym Albumem, który ujawnił rozbieżność muzycznych stanowisk wewnątrz kapeli.
W owym okresie związek Lennona z Ono poważnie odbijał się na relacjach wewnątrz grupy. Małżeństwo wypracowało formę pacyfistycznego oporu poprzez leżenie w łóżku podczas nagrań i wywiadów, a nagrany przez nie singiel Give Peace a Chance, stworzony w ramach The Plastic Ono Band stał się hymnem całej maści pacyfistów.
Lennon i Yoko Ono w czasie nagrywania w łóżku piosenki Give Peace a Chance (fot. Roy Kerwood, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 2.5). Lennon opuścił Beatlesów w 1969 r., tuż po ukończeniu prac nad Abbey Road. Informacja ta została ogłoszona przez McCartneya dopiero w kwietniu następnego roku, tuż przed premierą nagranego wcześniej Let It Be.
Kariera solowa
Solowym debiutem muzyka była płyta John Lennon/Plastic Ono Band, pełna minimalistycznego dźwięku, której następcą był Imagine, najbardziej znany utwór Lennona, osiągający również gigantyczny sukces komercyjny. „Rolling Stone” umieściło go na 3. miejscu najlepszych piosenek w historii.
Pacyfizm nie jest jednak jedyną agendą umieszczoną na Imagine – muzyk zawarł też na niej przytyk do McCartneya pod tytułem How Do You Sleep ? Mimo iż kompozytorom udało się zakopać topór wojenny, nigdy już nie pracowali razem.
We wrześniu 1971 r. Lennon wraz z Ono przeprowadza się do Ameryki, gdzie administracja prezydenta Nixona wciąż grozi im deportacją, pozornie z powodu wyroku o marihuanę z Anglii z 1968 r. Prawdziwym powodem jest jednak zaangażowanie muzyka w wojnę w Wietnamie, co znalazło potwierdzenie w dokumentach po ustąpieniu Nixona.
John Lennon i Yoko Ono (fot. Jack Mitchell, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International). W 1973 r. między nim a Yoko Ono dochodzi do separacji, a Lennon spotyka się z kochanką May Pang. Kolejne trzy lata będą dla niego bardzo urodzajne na gruncie artystycznym – wyda wówczas trzy płyty, współpracując m.in. z Davidem Bowie czy Eltonem Johnem. W 1974 r. muzyk wraca do Ono, która wydaje na świat ich jedyne dziecko – syna Seana. Krótko po swych 35 urodzinach John Lennon wycofuje się ze świata muzyki, skupiając się na byciu ojcem i mężem.
Śmierć i dziedzictwo
W 1980 r. Lennon wrócił do grania z albumem Double Fantasy, który promowany był przez singiel (Just Like) Starting Over. Zaledwie kilka tygodni po premierze albumu Lennon został kilkukrotnie postrzelony przed swym mieszkaniem w Nowym Jorku. Zmarł 8 grudnia w szpitalu im. Roosevelta w Nowym Jorku w wieku 40 lat.
Miejsce w którym zastrzelono Lennona (domena publiczna). Śmierć kompozytora wciąż odgrywa istotną rolę w popkulturze a jego dokonania gromadzą wokół siebie kolejne pokolenia fanów. Muzyk został umieszczony w Galerii Sławy Twórców Piosenek w 1987 r. oraz Galerii Sławy Rocka w 1994 r.
Bibliografia:
- John Lennon [w:] Biography.com [dostęp: 7.12.2015 r.] <[http://www.biography.com/people/john-lennon-9379045]>
Redakcja: Tomasz Leszkowicz
