Fryderyk Nietzsche i jego stosunek do Wagnera

opublikowano: 2014-04-11 18:09
wolna licencja
poleć artykuł:
Fryderyk Nietzsche to jeden z najsłynniejszych filozofów niemieckich XIX wieku. Autor wielu znaczących dzieł filozoficznych, w tym pierwszej i bardzo ważnej pt. „Narodziny tragedii” z 1871r., w przedmowie której zwraca się do popularnego kompozytora Ryszarda Wagnera. Od razu widoczny jest emocjonalny stosunek myśliciela do artysty.
REKLAMA
Fryderyk Nietzsche w 1872 r. (domena publiczna).

Do pierwszego spotkania obu mężczyzn doszło w 1868 r. w Lipsku. Obaj byli zafascynowani filozofią A. Schopenhauera i muzyką, łączyła ich także krytyczna postawa wobec czasów i społeczeństwa. Nietzsche uważał, że Wagner w swojej twórczości uchwycił charakterystyczny dla Niemców paradoks prostoty, a zarazem przenikliwości – kontrast ten oddawało zestawienie takich utworów jak tragiczny i pesymistyczny „Tristan i Izolda” z wesołymi i optymistycznymi „Śpiewakami norymberskimi”. Filozof był pod wrażeniem lekkości, taneczności, a także komizmu przepełniającego muzykę Wagnera. Uważał go za artystę „doskonale dionizyjskiego”, który tworząc swoje dramaty muzyczne wskrzesił tragedię grecką.

Zachwyt Nietzschego nie trwał wiecznie. O ile filozof dążył do poskromienia i nadania kształtu temu, co dionizyjskie, kompozytor miał jedynie na celu rzucenia się w prąd owej dionizyjskości. W skutek tego Nietzsche w dość krótkim czasie stał się zapalczywym przeciwnikiem Wagnera. Początkowo uważał go za jedną z tzw. „potęg kulturalnych” („Kulturgewalten”), z czasem zaczął go krytykować z powodu zaangażowania politycznego i bliskiej relacji z królem Ludwikiem II Bawarskim.

Fryderyk Nietzsche – zobacz też:

Nietzsche, jako zwolennik czystego klasycyzmu Grecji, krytykował wagnerowskie umiłowanie do cudowności, romantyzmu i niemieckiego patriotyzmu. Jego dzieło teatru religijnego pt. „Parsifal” uznał za „zdradę” i przejście na stronę „wroga”. Religijność bijąca z owej sztuki została przez Nietzschego uznana za fałszywą i pretensjonalną. Zarzucał on Wagnerowi również lekceważenie wewnętrznych uczuć i właściwego stylu, a także przesadne moralizowanie. Nawet w okresie bliskim śmierci filozofa (dokładniej 5 lat przed jego zgonem) stworzył dwa pisma krytykujące kompozytora – „Sprawa Wagnera” i „Nietzsche kontra Wagner”.

Źródła: Z. Jachimecki, Wagner, Wydawnictwo PWM, Kraków 1982,; F. Nietzsche, Narodziny Tragedji, Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, Warszawa 1924; B. Pociej, Wagner, Wydawnictwo PWM, Kraków 2004.

Redakcja: Tomasz Leszkowicz

Dziękujemy, że z nami jesteś! Chcesz, aby Histmag rozwijał się, wyglądał lepiej i dostarczał więcej ciekawych treści? Możesz nam w tym pomóc! Kliknij tu i dowiedz się, jak to zrobić!

REKLAMA
Komentarze

O autorze
Dagmara Naczk
Studentka Niemcoznawstwa na Uniwersytecie Gdańskim, zajmuje się głównie tematyką dziejów Niemiec w XIX/XX wieku oraz wierzeniami ludów germańskich. Z zamiłowania muzyk, perkusistka zespołu Disweather.

Wszystkie teksty autora

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści. Za darmo.
Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2023 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone