Przemysław Benken – „Wojenna odyseja Zbigniewa Piaseckiego ps. Czekolada” – recenzja i ocena
Przemysław Benken – „Wojenna odyseja Zbigniewa Piaseckiego ps. Czekolada” – recenzja i ocena
Książka Przemysława Benkena pt.,,Wojenna odyseja Zbigniewa Piaseckiego ps. Czekolada” została wydana przez szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Swoją pracę autor poświęcił losom jednego z,,zwykłych” uczestników II wojny światowej, co jest stanowi o szczególnej wartości recenzowanego dzieła. Zbigniew Piasecki ps.,,Różycki” i następnie ps.,,Czekolada” urodził się w 1927 roku. Jest synem żołnierza WP, a jako człowiek wychowany na Wołyniu był świadkiem wkraczania Armii Czerwonej do Polski po 17 września 1939 r.. Jego ojciec uczestniczył w kampanii obronnej 1939 roku, trafił do sowieckiej niewoli, został przetransportowany do obozu w Kozielsku i następnie zamordowany w 1940 roku. Młody Różycki po przedostaniu się na terytorium Generalnego Gubernatorstwa zaangażował się w działalność Szarych Szeregów, a następnie AK, uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Po kapitulacji powstania uniknął niewoli i zdołał się przedostać w Góry Świętokrzyskie.
Dwukrotnie aresztowany zdołał zbiec z obozu przejściowego do pracy na terenie Niemiec, wyzwolenia doczekał w częstochowskim więzieniu odbity przez żołnierzy AK w styczniu 1945 roku. Z początkiem lat pięćdziesiątych osiadł w Szczecinie. W okresie PRL-u Zbigniew Piasecki musiał ukrywać informacje o swej przeszłości, choć i tak stał się przedmiotem zainteresowania ze strony aparatu bezpieczeństwa. Dopiero po 1990 roku mógł bezpiecznie mówić o własnych przeżyciach. Zajął się pracą społeczną oraz działalnością na rzecz propagowania tragicznych doświadczeń polskiego narodu w czasie wojny – szczególnie wiele energii poświęcił upamiętnianiu mordu katyńskiego oraz powstania warszawskiego.
Narracja książki została oparta w pierwszym rzędzie na relacji Zbigniewa Piaseckiego, a także dokumentom z archiwum IPN, CAW, Archiwum Państwowemu w Lublinie, Muzeum Powstania Warszawskiego, szerokiej palecie literatury naukowej i publicystycznej. Niewątpliwie zaletą tej publikacji jest to, że autor losy bohatera wplótł charakterystyczne elementy z historii II wojny światowej jak chociażby opis poszczególnych wydarzeń czy biogramy osób powiązanych z Zbigniewem Piaseckim lub ważnych postaci historycznych.
Warto pochwalić szatę graficzną książki, dzięki czemu obok tekstu zasadniczego w wygodny dla czytelnika sposób wyeksponowano treści dodatkowe. Dzięki temu zabiegowi czytelnik nie posiadającej rozbudowanej wiedzy historycznej może rozumieć, do jakich wydarzeń czy postaci odnosi się autor w toku narracji. W książce umieszczono także wiele fotografii archiwalnych co jeszcze bardziej może pobudzić wyobraźnie czytelnika.
Historię Zbigniewa Piaseckiego autor przedstawił w czterech rozdziałach, odpowiadających czterem etap życia głównego bohatera: młodość i pierwsze lata wojny; powstanie; zakończenie bojów w Warszawie i dalsze próby walki z okupantem; lata powojenne. Praca nie jest obszerna, jednak pełne dynamizmu i barwne losy żołnierza, niespodziewane zwroty akcji czynią lekturę kompletną i satysfakcjonującą. Perspektywa jednostkowa przyjęta przez autora niewątpliwie ukazuje dramatyzm i złożoność ludzkich doświadczeń w obliczu wojny.
Książka Przemysława Benkena pt.,,Wojenna odyseja Zbigniewa Piaseckiego ps. Czekolada” zasługuje na lekturę. Nie tylko dlatego, że możemy poznać zwykłe losy jednego z milionów uczestników II wojny światowej, ale również dlatego, możemy dzięki tak przyjętej kompozycji i narracji dostrzec, w jak wielkim stopniu losy jednostki wpisują się w historię świata i wzajemnie na siebie oddziaływają.
