Amadeusz Majtka – „Polskie skarby i tajemnice” – recenzja i ocena

opublikowano: 2021-07-09 11:17
wolna licencja
poleć artykuł:
Sezon wakacyjny to okres, gdy w mediach zaczynają królować informacje o sensacyjnie brzmiących odkryciach w postaci złotego pociągu czy bursztynowej komnaty. Naprzeciw wszelkim ogórkowym plotkom wychodzi Amadeusz Majtka, który w swojej publikacji przybliża nam tajemnice o zapomnianych miejscach rozsianych po całej Polsce i drzemiących w nich autentycznych skarbach.
REKLAMA

Amadeusz Majtka – „Polskie skarby i tajemnice” – recenzja i ocena

Amadeusz Majtka
„Polskie skarby i tajemnice”
nasza ocena:
7/10
cena:
Wydawca:
Zona Zero
Rok wydania:
2021
Okładka:
miękka ze skrzydełkami
Liczba stron:
312
Premiera:
25.06.2021
ISBN:
978-83-66814-04-2
EAN:
9788366814042

Szacuje się, że w Polsce mamy jakieś sto tysięcy „Indianów Jonesów”, którzy aktywnie zajmują się eksploracją terenów w celu wykrycia spektakularnych „fantów”, pozwalających zaistnieć im na polu odkrywczej sławy. Trudno powiedzieć, ilu z nich to zwykli hochsztaplerzy czy pasjonaci z prawdziwego jak Amadeusz Majtka – współpracującego z Discovery Channel przy realizacji programu „Wyprawa w nieznanie”.

Na wstępie warto zaznaczyć, że „Polskie skarby i tajemnice” nie są książką, po której możemy spodziewać niezliczonych opowieści i anegdotek. Nie jest to również przewodnik po najważniejszych polskich zabytkach – mimo, iż w każdym rozdziale dostajemy krótką informację o tym, co warto zobaczyć w najróżniejszych miastach Polski. Amadeusz Majtka przede wszystkim skupia się na pozostałościach z okresu II wojny światowej, które w dużej mierze nie są ujęte w szeroko dostępnych informatorach turystycznych.

Przez pierwsze kilkadziesiąt stron, autor próbuje własnymi siłami ustalić, gdzie mogą znajdować zaginione dzieła sztuki, które niegdyś były w posiadaniu Potockich i Radziwiłłów. Weryfikuje ślady osób związanych z nazistowską akcją grabieży europejskich dzieł sztuki, które nosiły dość sugestywną nazwę „Sicherung” (zabezpieczenie). Na tle opisu „złodziejskiej szajki” poznajemy kilku „koneserów sztuki” jak Cornelius Gurlitt – którego kolekcję wyceniano na 1 mld euro czy Pietera Nicolaasa Mentena, legitymującego się życiorysem idealnie skrojonym pod gotowy scenariusz filmowy. Należy podkreślić, że przez całą książkę w kontekście utraconych dóbr kultury przez Polskę będą przewijać się poszlaki na temat najcenniejszego z nich, czyli „Portretu młodzieńca” pędzla Rafaela Santi. Wprawdzie większość dzieł sztuki zrabowanych w czasie II wojny światowej znajduje się w rękach osób kochających malarskie precjoza, to jednak z czasem można natrafić na wskazówki poszukiwanych obrazów i naprawdę nie potrzeba zmysłu Indiany Jonesa – „wystarczy po prostu systematycznie monitorować aukcje oraz weryfikować informacje od życzliwych ludzi” – wyjaśnia Amadeusz Majtka.

Na kolejnych kartach lektury otrzymujemy subiektywne zestawienie niezliczonej liczby obiektów, miejsc czy ruin, które autor opisuje pod kątem każdego z województw. Najlepiej zbadanym regionem w naszym państwie jest Dolny Śląsk i to tutaj znajduje się rekordowa ilość sklasyfikowanych zabytków, gdyż przez wieki ścierały się na tych ziemiach różne wpływy i interesy. Pomimo tego, dolnośląskie nieustannie cieszy się ogromną popularnością wśród poszukiwaczy skarbów. Smaczkiem są tutaj interesujące historie, jak na przykład ta o pewnej firmie budowlanej z Poznania, która prowadząc prace remontowe w Błotnicy – na tyłach jednego z budynków odkryła obiekt z czasów II wojny światowej. Wszelkimi sposobami próbowali przebić się przez betonowy krąg i tydzień zajęło najsilniejszemu z fachowców, aby zrobić kilkucentymetrowy otwór. Jak potoczyła się dalsza opowieść? To każdy chętny może dowiedzieć po sięgnięciu „Polskich skarbów i tajemnic”.

REKLAMA

Amadeusz Majtka potrafi zainteresować ciekawymi faktami. Wystarczy wspomnieć o fakcie, że w okolicach Świdwina pięć tysięcy lat temu istniało miast, a w Szczecinie znajduje się największy schron w Polsce, mogący pomieścić dwa tysiące osób.

Oczywiście w książce nie mogło zabraknąć tematów związanych z Bałtykiem, na dnie którego zalega kilku tysięcy wraków – z czego tylko dziesięć procent zostało dokładnie sklasyfikowanych. Sporo znajdziemy informacji o wrakach mniej lub bardziej znanych statków, jak Wilhelm Gustolff, Graf Zeppelin, General von Steuben, Franken czy legendarnym parowcu Karlsruhe, który miał transportować bursztynową komnatę. Ponadto autor odkrywa zagadki związane z niemieckim lotniskiem w Olsztynie, rosyjskim poligonem w Białymstoku czy gdańskimi fortami. Pokazuje też związek opisywanych skarbów z prominentnymi postaciami III Rzeszy, jak Otto Skorzeny czy Albert Forster. Na marginesie przewija się mało znana persona z gdańskiej bezpieki – Edward Forst, który miał zajmować się po wojnie spieniężaniem zrabowanych przez Niemców kosztowności należących do więźniów obozu koncentracyjnego KL Stutthof.

Kolekcjonerzy znaczków pocztowych z wypiekami na twarzy przeczytają historię złotego klasera, zaś miłośnicy odległych dziejów także znajdą coś dla siebie – Majtka nie pomija odkryć dotyczących śladów starożytnej metropolii na obszarze Borów Tucholskich. Wiele podejmowanych tematów przez autora jest okraszona cytatami ekspertów badających odnajdywane obiekty, a dodatkiem są liczne fotografie wskazujące dokładność opisywanych miejsc.

Publikacja „Polskie skarby i tajemnice” powstała nie tylko dla pasjonatów eksploracji i poszukiwania zaginionych dóbr kultury, ale również z myślą o tych, którzy pragną poczuć ducha historii w miejscach na co dzień mało uczęszczanych. Lektura przede wszystkim potwierdza, że nawet poza uczęszczanymi szlakami mogą znajdować się cenne zabytki warte przypomnienia turystom z całego świata – czego właśnie przykładem jest powyższa książka.

Zainteresowała Cię nasza recenzja? Zamów książkę Amadeusza Majtki „Polskie skarby i tajemnice” bezpośrednio pod tym linkiem, dzięki czemu w największym stopniu wesprzesz działalność wydawcy lub w wybranych księgarniach internetowych:

REKLAMA
Komentarze

O autorze
Maciej Gach
Politolog, współpracownik Radia Gdańsk. Jego zainteresowania koncentrują się wokół funkcjonowania systemów politycznych i partyjnych w Europie oraz zagadnień związanych z najnowszą historią Polski po 1945 roku. Zapalony miłośnik biegania.

Wszystkie teksty autora

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści. Za darmo.
Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2023 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone