Victor Sebestyen – „Lenin. Dyktator” – recenzja i ocena

opublikowano: 2018-06-17, 08:00
wolna licencja
W jaki sposób car, Brytyjczycy i Niemcy przysłużyli się rewolucji Lenina? Jaką rolę odegrał Józef Piłsudski w śmierci brata Lenina? Victor Sebestyen odpowiada na te pytania stawiając jeszcze ciekawsze.
reklama
Victor Sebestyen
„Lenin. Dyktator”
nasza ocena:
10/10
cena:
79,00 zł
Podajemy sugerowaną cenę detaliczną z dnia dodania produktu do naszej bazy. Użyj przycisku, aby przejść do sklepu — tam poznasz aktualną cenę produktu. Szczęśliwie zwykle jest niższa.
Tytuł oryginalny:
Lenin the Dictator. An Intimate Portrait
Tłumaczenie:
Sebastian Szymański
Okładka:
twarda
Liczba stron:
624
Format:
165 mm x 240 mm
ISBN:
978-83-8123-261-6

Kontrowersyjne postaci historyczne budzą zainteresowanie i skrajne emocje, stąd przedstawienie ich losów stanowi wyzwanie, jeśli nie chcemy uciekać się do sensacyjnego tonu i uproszczonych analiz. Zadanie to jest tym trudniejsze, im bardziej spolaryzowane są opinie o danej postaci. Wieloaspektowe i rzetelne analizy wymagają czasu, odpowiedniego warsztatu i umiejętności atrakcyjnego ukazania opisywanej historii. Biografia Lenina Victora Sebestyena dowodzi, że autor wręcz w ekwilibrystyczny sposób potrafi stopniować napięcie, a książkę czyta się jak beletrystykę z najwyższej półki.

Sebestyen, brytyjski dziennikarz i autor książek związanych z historią bloku wschodniego, weryfikuje wiele mitów narosłych wokół postaci Lenina, ujawnia rolę caratu w ukształtowaniu jego bezkompromisowej postawy oraz kreśli obraz socjalistycznego podziemia w Rosji przełomu wieków. Nie zapomina przy tym o czytelniku: posługuje się żywym i plastycznym językiem.

Jeżeli sięgając po tę książkę czytelnik liczy na klasyczną biografię, to się zawiedzie. Sebestyen zaczyna z wysokiego C – od puczu, który przyniósł Leninowi władzę. Następnie zwalnia tempo, aby ukazać wydarzenia i decyzje, które go do tej chwili doprowadziły. Zaburzenie chronologicznego następstwa zdarzeń wzbudza zaciekawienie, a kolejne wydarzenia z życia dyktatora stopniowo odkrywają jego odmienne oblicza: idealisty, męża, kochanka, emigranta, teoretyka marksizmu, aż wreszcie przywódcy bolszewików.

W anglojęzycznym oryginale książka nosi podtytuł „Portret intymny” i nie da się ukryć, że dominują w niej opisy osobistych relacji Uljanowa z rodziną, współpracownikami, czy też politycznymi przeciwnikami. Nie jest to jednak wadą. Często opinie Lenina na temat danych wydarzeń uwidaczniają się najwyraźniej w jego osobistej korespondencji łączącej zarówno elementy prywatnych wyznań i politycznych deklaracji. Obraz dyktatora zaczyna się zmieniać wraz z postępami zaplanowanej przez niego rewolucji. Na sile przybierają jego autorytarne zapędy, oszukuje swoich zwolenników, nie liczy się z ludzkim życiem. Choć cechy te widoczne są i na wcześniejszych etapach jego życia, to dopiero władza nadaje im przerażającego charakteru.

reklama

Paradoks bolszewickiej rewolucji z października 1917 roku polega na restauracji wielu elementów caratu, które zniosła rewolucja z lutego. Bolszewicy jednak nie popełniali błędów cara traktując swoich przeciwników (rzeczywistych, czy wyimaginowanych) z całą surowością, skazując ich na zesłanie lub śmierć. Sebestyenowi te analogie nie umykają. Co więcej, rozszerza je na współczesną Rosję porównując Władimira Putina i warunki życia dzisiejszych Rosjan do tych z początków XX wieku. Na ile uprawnione są takie porównania pozostaje w ocenie czytelnika, jednak budzą pewne zastrzeżenia w trakcie lektury. W tych właśnie momentach można dostrzec subiektywne zapatrywania autora, pomimo to sposób w jaki to robi („mimochodem”) nie podważa oceny całości pracy.

Biografia dyktatora bez munduru, mieszkającego w dwupokojowym mieszkaniu i odwiedzającego nałogowo biblioteki, daje możliwość wielowymiarowego poznania świata rodzącego się socjalizmu w Rosji. Autor nie skupia się tylko na tytułowym bohaterze, ale przedstawia cały korowód postaci, które w jego życiu odegrały znaczącą rolę, czasami same o tym nie wiedząc. Ubóstwiony w Rosji, znienawidzony w większości krajów demokratycznych Lenin do dziś budzi emocje i ciekawość. Sebestyenowi udało się jednak uniknąć uprzedzeń i stereotypów przedstawiając go jako człowieka, którego poczynania doprowadziły miliony ludzi do zguby.

Książka Victora Sebestyena zainteresuje miłośników ponadprzeciętnych biografii, czytelników lubujących się w historii Rosji oraz literaturze faktu. Jednak każdy, kto po nią sięgnie może liczyć na wciągającą lekturę niepozbawioną zaskakujących momentów. Gorąco polecam!

reklama
Komentarze
o autorze
Jerzy Klimczak
Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetu Gdańskiego na kierunku socjologia. Obecnie doktorant Socjologicznych Studiów Doktoranckich Uniwersytetu Gdańskiego, w ramach których przygotowuje dysertację związaną z transformacją ustrojową w Polsce. W swych badaniach łączy perspektywy socjologii i historii. Autor artykułów naukowych dotyczących społecznych wymiarów sportu, doświadczeń granicznych, zjawiska marginalizacji społecznej oraz transformacji ustrojowej. Pola zainteresowań: antropologia społeczna, teorie postkolonialne, marginalizacja społeczna, historia społeczna.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone