Auguste Mariette – egiptolog brawurowy
Artykuł inspirowany czasopismem „Gwiazdka Cieszyńska, pismo naukowe i zabawne”
„Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla nauki, przemysłu i zabawy”Ner. 22. – Cieszyn dnia 9 Czerwca. – Rok 1860. 11 lutego 1821 roku w Boulogne-sur-Mer w północnej Francji na świat przyszedł Auguste Mariette. W młodości pracował jako rysownik i projektant, a swoje zarobki uzupełniał dorabiając jako nauczyciel, a także pisząc artykuły w lokalnych czasopismach. Egiptologią zainteresował się, gdy porządkował notatki swojego zmarłego kuzyna Nestora L'Hote’a, który był przyjacielem i współpracownikiem znanego i szanowanego archeologa, Jean-Françoisa Champolliona.
Mariette w 1861 r. (domena publiczna). Pasja Mariette’a szybko przerodziła się w jego zawód. Doceniony za katalogowanie zbiorów w lokalnym muzeum, w 1850 roku wysłany został do Egiptu. Celem jego wyprawy miało być poszukiwanie i zakup rękopisów koptyjskich, syryjskich, arabskich i etiopskich, które miały trafić do muzeum w Luwrze. Nie posiadając dużego doświadczenia, nie odniósł wielkich sukcesów. Nie chcąc jednak wracać z pustymi rękami, marnując tym samym zapewne pierwszą i ostatnią swoją podróż do Egiptu, zaczął odwiedzać świątynie i zaprzyjaźnił się z plemionami Beduinów. Kontakty z nimi okazały się bardzo korzystne, ponieważ to właśnie oni zaprowadzili Mariette’a do Sakkary. Początkowo nie przejawiał zbytniego optymizmu, widząc jedynie pustkowie i wydmy. Wspólnie z zatrudnioną ekipą kopaczy natrafił jednak na sfinksa, który doprowadził go do ruin podziemnego grobowca świętych byków Apisów. Przedzierając się przez piasek i wykorzystując materiały wybuchowe do usunięcia gruzów blokujących wejścia do katakumb, wszedł do grobowca pełnego rzeźb, tabliczek z brązu i innych skarbów. Tak zwane Serapeum, pochodzące z XIV/XV w. p.n.e., obejmowało długie podziemne korytarze z niszami, w których znajdowały się 24 sarkofagi. Niestety tylko jeden był nienaruszony i zawierał szczątki Chaemuaseta, syna Ramzesa II, Wielkiego Kapłana Sem boga Ptaha.
Auguste Mariette – zobacz też:
- 100 lat temu odkryto popiersie Nefertiti
- Andrzej Niwiński: polscy egiptolodzy to światowa Liga Mistrzów!
- Egipski make-up zapobiegał chorobom oczu?
Oskarżony przez rywali i władze egipskie o kradzież i zniszczenia, Mariette zaczął zakopywać swoje znaleziska na pustyni, aby ukryć je przed konkurentami. Jednak dzięki wsparciu francuskiego rządu i Luwru udało się osiągnąć porozumienie, zgodnie z którym doszło do podziału znalezisk: połowa dla Francji, połowa dla Egiptu. W sumie, po powrocie do Paryża, Mariette przekazał Muzeum w Luwrze 230 skrzyń artefaktów i skarbów, a sam objął stanowisko asystenta konserwatora. Niezadowolony jednak z czysto akademickiej posady, powrócił do Egiptu, gdzie powierzono mu utworzone specjalnie dla niego stanowisko konserwatora zabytków egipskich. W 1858 roku przyczynił się również do powstania Muzeum w Bulak, które w późniejszych czasach przekształciło się w Muzeum Egipskie.
W Egipcie kontynuował prace wykopaliskowe (w samym 1860 roku utworzył ich aż 35). Odkrywał i badał między innymi piramidy w Memfis, Meidum, Abydos i Tebach, kompleksy świątyń w Denderze, Luksorze, Karnak, świątynię Horusa w Edfu, Tanis (stolicę Późnego Okresu), a nawet ruiny Jebel Barkal w Sudanie.
Auguste Mariette (pierwszy od lewej na krześle) i cesarz Brazylii Pedro II (pierwszy od prawej) w Gizie w 1871 r. (domena publiczna). Auguste Mariette zmarł w Kairze 19 stycznia 1881 roku i został pochowany w sarkofagu, który wystawiono w Muzeum Egipskim w Kairze. Za swoje zasługi uzyskał tytuły beja i paszy, a w Europie przyznano mu wiele nagród i odznaczeń.
Redakcja: Tomasz Leszkowicz
