Polska

Wampir z Düssseldorfu: śladami zbrodniarza Marginesy historii

Był Kuba Rozpruwacz, był też i Wampir z Düssseldorfu, który w latach trzydziestych rozpalał emocje nie tylko w Niemczech, ale i w Polsce.

Wywiady

Polacy byli dumnym narodem szczycącym się swoją wolnością i prawami

Czy możemy być dumni z systemu politycznego panującego w I Rzeczypospolitej? Czy był on unikalny na tle europejskim? Jakie szkodliwe mity wciąż funkcjonują na temat tego okresu? I czego możemy się nauczyć od naszych przodków? O tym wszystkim, ale nie tylko, rozmawiam z Jakubem Witczakiem, autorem książki „Sarmacki republikanizm”.

Maciej Zaremba

Pałac Brühla, Pałac Becka

18 grudnia 1944 r. niemieckie oddziały Technische Nothilfe odpowiedzialne za burzenie Warszawy po upadku powstania wysadziły w powietrze jeden z jej najpiękniejszych zabytków – stojący przy Placu Piłsudskiego Pałac Brühla.

Michał Nitychoruk

Trzy sygnały, serca bicie. Historia OSP Kudowa-Zdrój

Ma 70 lat, 37-letni samochód i bagaż różnorodnych doświadczeń na karku… O kogo chodzi? O Ochotniczą Straż Pożarną w Kudowie-Zdroju.

Justyna Szablewska

Powstaje fabularyzowany film dokumentalny o chrystianizacji Polski

„Krzyż i korona” to film, który przybliży wydarzenia związane z okolicznościami przyjęcia chrztu przez kształtujące się państwo polskie. Znajdą się w nim inscenizacje z udziałem odtwórców historycznych oraz wirtualne rekonstrukcje najstarszych obiektów sakralnych.

Ocalone od zapomnienia. Pamiątki Wojska Polskiego z Kresów Wschodnich II RP – recenzja i ocena wystawy

Wschodnie rubieże dawnej Rzeczypospolitej – temat wracający ciągle w niezliczonych publikacjach, wystawach i prelekcjach. Czy w natłoku tych treści można dalej znaleźć coś ciekawego, inspirującego, co potrafi wzruszyć i przenieść nas w klimat tych ziem oraz ich obyczajów? Okazuje się, że tak – robi to wystawa „Ocalone od zapomnienia. Pamiątki Wojska Polskiego z Kresów Wschodnich II RP”. Można ją zobaczyć w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu jeszcze do 20 grudnia. Wydarzenie pod patronatem Histmag.org.

Kamil Kartasiński

Zapowiedzi imprez historycznych (17.12.2015)

Zapraszamy do lektury kolejnego przeglądu najciekawszych nadchodzących wydarzeń historycznych wybranych subiektywnie przez redakcję portalu Histmag.org. W najbliższym czasie warto wybrać się na ciekawe historyczne imprezy w Warszawie, Krakowie i Bytomiu.

Sowieci we Lwowie - jesień 1939 r.

Życie polskie we Lwowie po wkroczeniu wojsk sowieckich zupełnie zmieniło swój wymiar. Wiele osób przyjmowała nową wiarę - komunizm. Ale nie wszyscy...

Ola Hnatiuk

Napoleon Bonaparte w polskiej sztuce XIX-wiecznej

Napoleon Bonaparte dla wielu żyjących pod zaborami Polaków był symbolem nadziei na odzyskanie niepodległości i szansę na samostanowienie, stając się inspiracją dla artystów parających się każdym rodzajem sztuki.

Krzysztof Gońda

Srebro - import który stworzył Polskę

Wiemy, że Polska nie powstałaby gdyby nie energiczne plemię Polan. A jaki wpływ na powstanie Polski miał import srebra?

Przemysław Urbańczyk

Aleksander Zawadzki – od weterana wojny z bolszewikami do „prezydenta” PRL

Aleksander Zawadzki w 1918 roku zaciągnął się do formowanego naprędce Wojska Polskiego i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Niedługo później związał się z ruchem komunistycznym. W latach 1952-1964 przewodniczył Radzie Państwa PRL. Co skłoniło go do tak radykalnej zmiany przekonań?

Konrad Ruzik

Oskar Schindler – historia prawdziwa

Oskar Schindler i uratowani przez niego Żydzi zainspirowali książkę australijskiego powieściopisarza Thomasa Keneally'ego. Na jej podstawie Steven Spielberg wyreżyserował swój oscarowy film. Ile w nim prawdy?

David M. Crowe

Krystyna Chiger, Daniel Paisner – „Dziewczynka w zielonym sweterku” - recenzja i ocena

Ponad rok pod ziemią. W kanałach, bez światła, ciepła, świeżego powietrza. Zdani tylko i wyłącznie na dobrą wolę kanalarzy i szczęście. Nie jest to powieść sensacyjna, przygodowa czy kryminalna. To autobiografia Krystyny Chiger – Żydówki, która w taki sposób z rodziną przetrwała wojnę.

Anna Szczykutowicz

Siemowit IV – niedoszły król Polski

Siemowit IV, książę mazowiecki, ostatecznie zgodził się zrezygnować z pretensji do polskiej korony, uznając sukcesję Jadwigi Andegaweńskiej. Jednak naprawdę niewiele dzieliło go od zostania monarchą.

Monika Juzepczuk

(Nie)porozumienie z PRL

Porozumienie okrągłostołowe wciąż budzi kontrowersje. W postawie liberalnego skrzydła opozycji, które przez lata demonizowało Polskę Ludową, a następnie wychwalało osiągnięty z jej włodarzami kompromis, nie można dostrzec logiki. Jakie mogą przyczyny tego braku spójności?

Mateusz Kuryła

Wizyta w przedwojennej knajpie Marginesy historii

Co może było zjeść w knajpie w centrum Warszawy w 1933 roku?

Jak się żyło 4 tysiące lat temu?

Najnowsze badania osady obronnej z epoki brązu w Bruszczewie (woj. wielkopolskie) umożliwią bardzo szczegółowy wgląd w życie codzienne jej mieszkańców.

Grzegorz Wąsowski – „Szkice o Żołnierzach Wyklętych i współczesnej Polsce” – recenzja i ocena

Autor jest apologetą – chociaż nie bezkrytycznym – działalności podziemia niepodległościowego. Na łamach książki podziemie jest malowane w barwach heroicznych. Znajdziemy tu opisy działań zbrojnych, dyscypliny panującej w oddziałach, powszechnej religijności. Czy warto sięgnąć po książkę Wąsowskiego?

Grzegorz Wołk

Polska na Saharze? XIX-wieczne pomysły na nową ojczyznę

W XIX wieku Polacy nie mieli swojego państwa. Jedni usiłowali odzyskać ojczyznę poprzez powstania, drudzy wzmacniali narodowego ducha pracą organiczną. Jeszcze inni snuli wizje „Nowej Polski”. Ale gdzie miała się ona znajdować?

Mateusz Będkowski

Zapowiedzi imprez historycznych (10.12.2015)

Cmentarz Wojskowy w Białymstoku – nekropolia grobów niewygodnych (fotorelacja)

Polska to raj dla miłośników cmentarzy. Dwie wojny światowe w połączeniu z wcześniejszymi wydarzeniami rozgrywającymi się na terenach będących dziś w naszych granicach zapewniły obfitość nekropolii wzniesionych w różnym czasie i stylu. Znajdują się wśród nich również te silnie wpływające na postrzeganie naszej historii.

Łukasz Męczykowski

David G. Williamson – „Polski Ruch Oporu 1939-1947” – recenzja i ocena

Historia drugiej wojny światowej wciąż pozostaje ciekawym i do końca niezbadanym tematem książek historycznych. Co prawda nasza historiografia wykazuje większe zainteresowanie dziejami powojennymi, ale sytuacja na zachodzie wygląda zgoła inaczej. Wystarczy odwiedzić jakąkolwiek angielską księgarnię by przekonać się, że dział poświęcony drugiej wojnie światowej zajmuje poczesne miejsce w ofercie wydawniczej. Temat wciąż pobudza wyobraźnię, interesuje czytelnika i - co równie ważne - pozwala odkrywać mało znane epizody wojny.

Grzegorz Wołk

Jakub Witczak – „Sarmacki Republikanizm” – recenzja i ocena

I Rzeczpospolita i jej ustrój fascynują i inspirują do dziś. Polski model państwa – zupełnie unikalny na tle ówczesnej Europy – na pewno zasługuje na pogłębioną refleksję. Co oferuje w tej mierze książka Jakuba Witczaka?

Staropolskie podatki - początek końca Rzeczpospolitej?

Dziś politycy prześcigają się w pomysłach na nowe rozwiązania podatkowe. A jak wyglądało płacenie staropolskich podatków?

Jakub Witczak

Krokiem chwiejnym przez przedwojenną Warszawę

Każdy czytał o eskapadach przedwojennych elit po nocnych lokalach stolicy. Wieniawa, Fiszer, Tuwim, Ważyk, dancingi i podłe speluny – zastanówmy się, jak mogła wyglądać trasa radosnej wędrówki, kogo można by spotkać i z kim się napić.

Multimedia

W poszukiwaniu świętych miejsc Słowian Video

Identyfikowanie świętych miejsc Słowian nie jest zadaniem łatwym – zwykle wiąże się to z wieloma wątpliwościami i domysłami. Są jednak w Polsce takie miejsca, co do których na podstawie wielu przesłanek można przypuszczać, że były dla Słowian święte. Oto trzy z nich: Palenica, Lipnica Murowana i Głupianka.

Przygodowa.TV

Maciej Dęboróg-Bylczyński

David M. Crowe - „Oskar Schindler. Prawdziwa historia” - recenzja i ocena

Gdy w roku 1996 ukazały się w Polsce „Pamiętniki” Emilie Schindler – wydawcy – Jan M. Fijor i Grażyna Fijor opatrzyli je polskim podtytułem „żona Oskara Schindlera oskarża Spielberga”...

Rezydencję księcia Rusi odkryto w Chełmie

Podczas wykopalisk na Górze Katedralnej w Chełmie archeolodzy odkryli unikatową, książęcą rezydencję z XIII w. Jej architektoniczny styl nawiązuje do budowli z Węgier i... zamków wznoszonych przez krzyżowców na Bliskim Wschodzie.

Andrzej Duda: korzenie

Prezydent Andrzej Duda jest ważnym aktorem wydarzeń politycznych w naszym kraju. Przyjrzyjmy się jego korzeniom i środowisku z którego wyrósł.

Sławomir Kmiecik

Spotkanie z żywą historią – Dni Otwarte w Ośrodku KARTA

W Ośrodku KARTA rozpoczęły się Mikołajkowe Dni Otwarte, w trakcie których można nie tylko wybrać coś dla siebie z szerokiej oferty książek na zorganizowanym specjalnie na tę okazję kiermaszu, lecz także zwiedzić Ośrodek i spotkać się z jego twórcami. Co jeszcze organizatorzy przygotowali dla zwiedzających?

Agnieszka Woch

Z dziejów polskiego pijaństwa

Wódkę pijemy od wieków i od wieków się upijamy. Komu zawdzięczamy nasze wódczane obyczaje? Czy własnemu temperamentowi czy raczej (rzekomym) rozpijaczom z obcych krain?

Ludwik Stomma

Multimedia

Bolesław Kędzierzawy – drugi syn Bolesława Krzywoustego Video

Wygnał swojego najstarszego brata i jako drugi zasiadł na tronie senioralnym. Kim był Bolesław IV Kędzierzawy? Zapraszamy do obejrzenia video na ten temat.

Historia Na Szybko

Bolesław Wieniawa –Długoszowski – niedoszły prezydent RP

Bolesław Wieniawa –Długoszowski był nie tylko ulubionym kawalerzystą Marszałka Piłsudskiego. Niewiele brakowało, a zostałby również Prezydentem RP.

Mariusz Urbanek

Arael Zurli – „Wojciech Kossak. Malarz polskiej chwały” – recenzja i ocena

Obrazy Wojciecha Kossaka kojarzymy w większości z reprodukcji w podręcznikach szkolnych do historii. Jednak pewnie wielu z nas nie zdaje sobie sprawy, jak za tymi zapadającymi w pamięć scenami stoi równie barwna figura samego malarza. Warto odkryć tę postać dzięki biografii pióra Araela Zurli.

Piotr Burak

Polska Siła Zbrojna (Polnische Wehrmacht): pierwsza Armia Niepodległości

Najbardziej znanymi polskimi formacjami czasów I wojny światowej są Legiony Polskie i Błękitna Armia Józef Hallera. Jednak to Polska Siła Zbrojna, czyli tzw. Polnische Wehrmacht, prawie nieznana i mało liczebna, powinna nosić miano pierwszej armii niepodległej Polski.

Krzysztof Bobryk

Zapowiedzi imprez historycznych (03.12.2015)

Szalom Zaglembie – wspólne dziedzictwo Zagłębia Dąbrowskiego

Kiedy po zakończonym seansie w jednym z sosnowieckich kin obsługa otwiera w końcu drzwi wyjściowe, widownia ląduje na tyłach budynku i w większości wraca w pośpiechu w stronę wejścia, żeby okupować przez chwilę kinowe toalety. Mało kto zwraca uwagę na Tabliczkę. A jest ona ważna.

Paweł Czechowski

Rachunek za Grunwald. Jak Jagiełło pokonał zakon monetą

Wojowanie z zakonem krzyżackim wymagało od Jagiełły nie tylko wielkiego charakteru, ale też pełnego skarbca. Co zrobił władca, żeby uzyskać gospodarczą i finansową przewagę nad przeciwnikiem?

Antoni Olbrychski

Przywracają pamięć o zamordowanych polskich żołnierzach. „Robimy to sami, bo na tych urzędników nie możemy liczyć!”

Zawiedliśmy się na Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa – mówią nam reprezentanci Stowarzyszenia „Wizna 1939”, które w sprawie ekshumacji żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza wysłało apel do prezydenta Andrzeja Dudy. Co na to przedstawiciele ROPWiM? - Przygotowujemy odpowiedź, która nie będzie miła dla Stowarzyszenia.

Piotr Olejarczyk

Reklamy

Mikołajkowy Dzień Otwarty Ośrodka KARTA – limitowane edycje fotografii archiwalnych, rabaty do 70%, bogaty program dla dorosłych i dla dzieci

W Mikołajki Ośrodek KARTA zaprasza do swojej siedziby przy ulicy Narbutta 29 na Dzień Otwarty. W sobotę 5 grudnia, w godz. 10–18 odbędzie się kiermasz książek historycznych. W ofercie wydawnictwa albumowe, wspomnienia i dzienniki nawet z 70% rabatem. Prawdziwą gratką będzie możliwość kupienia fotografii archiwalnych z limitowanych edycji.

Reklama

Znamy laureatów konkursu na najlepszą pracę magisterską o PRL

Rok temu redakcja POLITYKI ogłosiła konkurs na najlepszą pracę magisterską poświęconą historii PRL. Patronem nagrody został Mieczysław F. Rakowski, polityk i wieloletni redaktor naczelny tygodnika. Kapituła przyznała Nagrodę główną konkursu oraz dwa wyróżnienia.

Mat. pras.

Malarze Normandii - recenzja i ocena wystawy

Malarze francuscy, kiedy już zdecydowali się wyjść z pracowni, tłumnie ruszyli na podbój Normandii, słynnej z malowniczych plaż, sadów i kurortów. To, co dziś odbieramy jako klasykę malarstwa, na przełomie XVIII i XIX wieku było prawdziwą rewolucją w sposobie postrzegania i przedstawiania rzeczywistości. O narodzinach i rozwoju impresjonizmu opowiada wystawa zorganizowana przez Centrum Kultury Zamek w Poznaniu.

Weronika Kulikowska

Tomasz Szczerbicki – „Pojazdy Wojska Polskiego 1914–1939” – recenzja i ocena

Pojazdy mechaniczne już od pojawienia się pierwszych z nich wzbudzały zainteresowanie. Tym razem miłośnicy polskiej motoryzacji otrzymują nie lada gratkę – bogato ilustrowany album przedstawiający rowery, motocykle, samochody osobowe i ciężarowe oraz wozy bojowe wykorzystywane przez Wojsko Polskie w latach 1914–1939 – od Legionów Polskich po wybuch II wojny światowej.

Krzysztof Fudalej

Znak – bolączka prymasa Wyszyńskiego

Środowiska katolickie i Kościół nie stanowiły w Polsce Ludowej monolitu i choć łączyła je niechęć do systemu komunistycznego, nieraz dochodziło do wzajemnych tarć. Przedstawienie w Watykanie przez Znak memoriału „Opinia” bez wiedzy prymasa Wyszyńskiego zaogniło trwający już wcześniej konflikt.

Marcin Tunak

Autorka bulwersującej reklamy alkoholu usłyszała zarzut

Prokuratura postawiła zarzuty 28-letniej Marcie S., która wykorzystała zdjęcie z tragicznych Wydarzeń Lubińskich '82 do reklamy wódki.

Antoni Olbrychski

13. Krakowski Festiwal Górski: dla tych, co kochają góry

Już za tydzień rozpoczyna się 13. Krakowski Festiwal Górski, który ma za sobą długą i bogatą tradycję i od lat przyciąga nie tylko prawdziwych „ludzi gór” oraz wspinaczy, lecz także fanów polskiego i światowego himalaizmu, z zapartym tchem śledzących historię osiągnięć w tej dziedzinie sportów ekstremalnych.

Justyna Skalska

Tomasz Leszkowicz , Mat. pras.

Ekshumacja w Tynnem bez udziału strony polskiej? Apel Stowarzyszenia Wizna 1939

Dziś w miejscowości Tynne na Ukrainie, w miejscu spoczynku żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza poległych i pomordowanych we wrześniu 1939 roku, mają odbyć się prace ekshumacyjne ich szczątków. Mimo zaangażowania w sprawę polskich organizacji pozarządowych, nie zezwolono na udział strony polskiej w ekshumacji. Stowarzyszenie Wizna 1939 wystosowała w tej sprawie apel do Prezydenta RP. Publikujemy jego treść.

82. urodziny Dworca Morskiego w Gdyni

8 grudnia 2015 roku Dworzec Morski, siedziba Muzeum Emigracji w Gdyni, obchodzi 82. urodziny. Z tej okazji w zabytkowym budynku przy ul. Polskiej 1 o godz. 19.00 rozpoczną się koncerty Resiny (Karoliny Rec) jednej z najbardziej utalentowanych wiolonczelistek sceny alternatywnej i Stefana Wesołowskiego, gdańskiego kompozytora, mistrzowsko łączącego muzykę klasyczną z nowoczesnym brzmieniem.

Jerzy Feliks Szymański - „Losy skoczka” - recenzja i ocena

Życie Jerzego Feliksa Szymańskiego było tak skomplikowane jak czasy, w których przyszło mu żyć. Czy warto zapoznać się z jego wspomnieniami, pisanymi pod koniec życia?

Kamil Kartasiński

„Kapitalistyczne podziemie kulinarne”, czyli o obecności Coca-Coli w PRL

Coca-Cola to marka, która nawet dzisiaj kojarzy się jako symbol kapitalizmu i amerykańskiego sukcesu. Dla rządzących Polską Ludową był to więc produkt wysoce niepożądany. A jak zapatrywali się na niego zwykli obywatele i czy komuniści faktycznie zdołali zniechęcić ich do „napoju imperialistów”?

Weronika Jasieniak

XXIV Targi Książki Historycznej okiem fotoreportera Histmag.org

W Warszawie zakończyła się dziś kolejna edycja Targów Książki Historycznej, których patronem medialnym był Histmag.org. Tysiące gości przewinęły się przez Arkady Kubickiego Zamku Królewskiego uczestnicząc w spotkaniach z publikacjami o przeszłości i ich autorami. Tym, którzy nie mogli być w Warszawie, polecamy nasz fotoreportaż.

Sebastian Adamkiewicz

„Solidarność” – 5 faktów z historii, które warto znać

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” to jedno z najważniejszych zjawisk w historii Polski, a jego działalność przyczyniła się do upadku PRL. Jednak losy wielomilionowego związku to także historia bardzo różnych ludzi i wydarzeń – przypominamy o kilku z nich.

Tomasz Leszkowicz

Srebrną biżuterię sprzed tysiąca lat znaleziono w Czermnie

Bogaty zbiór srebrnej biżuterii z okresu od IX do XIII w., znaleziono podczas wykopalisk w Czermnie na Lubelszczyźnie. Według naukowców znaleziska świadczą o początku państwowości Polski i Rusi.

Dyskusja o logice w Związku Radzieckim, czyli urywek z prasy specjalistycznej okresu stalinowskiego Marginesy historii

Stalinizm odcisnął piętno na całej polskiej rzeczywistości. Nie ma więc się co dziwić, że dokonał tego również w nauce, a szczególnie w filozofii, gdzie zaczął królować marksizm-leninizm, a nawet marksizm-stalinizm.

Mirosław Tryczyk - „Miasta śmierci. Sąsiedzkie pogromy Żydów” – recenzja i ocena

Zygmunt Bauman napisał, że jest to „dzieło wielkie”. Niestety, nie można się z tym zgodzić.

Tomasz Sudoł

Przeglądy nowości

30 publikacji, które znajdziesz na Targach Książki Historycznej w Warszawie

W Warszawie od dzisiaj trwają XXIV Targi Książki Historycznej. Histmag.org patronuje tej imprezie i poleca tytuły warte uwagi tej jesieni.

Tomasz Leszkowicz

Targi Książki Historycznej – niech połączy nas historia

Od 26 do 29 listopada 2015 r. Warszawa stanie się miejscem spotkań wszystkich miłośników historii. W tych dniach odbędą się Targi Książki Historycznej, podczas których czytelnicy zetkną się nie tylko z interesującymi ich książkami, lecz także ich autorami. Kogo ze znanych osobistości będzie można tam spotkać? Jakie atrakcje organizatorzy przewidzieli dla uczestników? Impreza pod patronatem Histmag.org.

Agnieszka Woch

Płyty, wódki, znaczki - wokół rocznicy śmierci Mickiewicza

26 listopada 1855 w Konstantynopolu zmarł Adam Mickiewicz. Patriota, arcyciekawy człowiek, ale przede wszystkim wybitny poeta. Jego twórczość do dziś rozpala wyobraźnię na różnych płaszczyznach. Prezentujemy kilka ciekawych wydań „Pana Tadeusza” oraz pamiątek związanych z twórczością wieszcza ze zbiorów pana Kazimierza z Katowic.

Kamil Kartasiński

Zapowiedzi imprez historycznych (26.11.2015)

Zapraszamy do lektury kolejnego przeglądu najciekawszych wydarzeń historycznych wybranych subiektywnie przez redakcję portalu Histmag.org. W nadchodzącym czasie warto wybrać się na ciekawe historyczne imprezy w Lublinie, Warszawie, Krakowie, Bytomiu i Katowicach.