Historia polityczna

Aleksander Kamiński - „Zośka i Parasol” - recenzja i ocena

Byli młodzi i chcieli robić to co wszyscy: bawić się, uczyć, po prostu żyć. Jednak wielka historia postanowiła zupełnie zmienić ich losy. Jedną z ich powinności stała się walka o Niepodległość. Jednak czy można oddzielać wolność kraju od realizacji planów wolnych ludzi? Czy w warunkach zniewolenia mogli realizować swojej pasje? Zdecydowanie nie, a walka o Polskę była także walką o ich młodość. O normalność.

Daria Czarnecka

Szymon Nowak – „Dziewczyny wyklęte” - recenzja i ocena

„Dziewczyny wyklęte”, czyli młode kobiety biorące udział w walkach podczas drugiej wojny światowej, a po jej skończeniu czynnie stawiających opór reżimowi komunistycznemu. Tym razem ich losy przedstawiono w formie zbeletryzowanej. Sam autor zaznacza, iż był to zabieg celowy, dzięki któremu lektura miała nabrać „lekkości”. Czy to się powiodło? Mam spore wątpliwości.

Małgorzata Petlic

Reklamy

„Stańczycy − romantycy czy pozytywiści?” – debata w Krakowie

Muzeum Historyczne Miasta Krakowa serdecznie zaprasza do udziału w debacie zatytułowanej „Stańczycy − romantycy czy pozytywiści?”. Debata odbędzie się we wtorek 12 stycznia o godz. 18.00 w Pałacu Krzysztofory (Kraków, Rynek Główny 35).

Reklama

Elżbieta Granowska - tajemnicza miłość Jagiełły

Elżbieta Granowska była trzecią żoną Władysław Jagiełły. Małżeństwo to zawarł na przekór wszystkim i wszystkiemu. Dlaczego poślubił Elżbietę z Pilczy Granowską, której wiek nie dawał nadziei na powicie następcy, a status nie zapewniał żadnych korzyści politycznych?

Maria Bogusz

Harry Sidebottom - „Cesarski tron. Żelazo i rdza” - recenzja i ocena

W roku 235 stacjonująca nad Renem armia rzymska obwołuje cesarzem Maksymina. Pierwszy raz w historii Rzymu purpura okrywa ramiona barbarzyńcy. Maksymin hołubi armię, coraz bardziej uciskając nobilów. Ci jednak wcale nie mają zamiaru dawać wodzić się za nos. Rozpoczyna się gra o (cesarski) tron.

Przemysław Chudzik

Multimedia

Bolesław Kędzierzawy – koniec panowania Video

5 stycznia 1173 roku zmarł Bolesław Kędzierzawy, książę mazowiecki, sandomierski i krakowski, książę zwierzchni Polski od 1146 roku. Jak wyglądały ostatnie lata jego panowania?

Historia Na Szybko

„Ogień Majdanu. Dziennik rewolucji 21 listopada 2013 – 22 lutego 2014” - recenzja i ocena

Kwartalnik „Karta” ma niebagatelne zasługi w popularyzowaniu spojrzenia na historię z perspektywy jednostkowej. Takie też spojrzenie prezentuje nowa publikacja Ośrodka Karta zatytułowana „Ogień Majdanu” opowiadające o wydarzeniach sprzed dwóch lat.

Michał Gadziński

Bair Irincheev - „Wojna zimowa. Białe piekło Sowietów” - recenzja i ocena

Wojna zimowa, często bywa opisywana jako pojedynek Dawida z Goliatem. W ciągu 75 lat od zakończenia tego konfliktu, powstało mnóstwo mitów i nieprawdziwych informacji. Uniemożliwiają one obiektywne spojrzenie na fińsko-radzieckie zmagania na przełomie lat 1939-1940. Czy praca Bair’a Irincheev’a ma szansę to zmienić?

Konstytucja 3 Maja i insurekcja kościuszkowska: polska nieudana rewolucja

Konstytucja 3 Maja i insurekcja kościuszkowska to dwa chlubne wydarzenia w polskiej historii, mające miejsce w ostatnich latach Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Jak doszło do nieudanej polskiej rewolucji?

Adam Zamoyski

Conn Iggulden - „Zdobywca. Władcy łuku” - recenzja i ocena

Plemiona mongolskie są zjednoczone. Nikt nie podważy władzy Dżyngis-chana. Koczownicy szykują konie, łuki, strzały, miecze czy topory. Wyglądają na południe, w stronę państwa Jin. Lecz wpierw trzeba uporać się z ostatnimi separatystami. Marny będzie ich los, oj marny…

Michał Staniszewski

Wspomnienia

Sowiecka architektura społeczna

Nadieżda Mandelsztam i jej mąż - słynny poeta Osip Mandelsztam - poznali na własnej skórze czym była sowiecka architektura społeczna...

Nadieżda Mandelsztam

Opinie

Co historia zapamięta z 2015 roku?

I tak powoli mija 2015 rok. Warto zastanowić się co może zapisać się w historii, a czego daty rocznej trudno będzie raczej sobie przypomnieć. Z mijającym rokiem jest bowiem tak jak z najnowszą częścią „Gwiezdnych Wojen” – był tak przewidywalny, że aż ciekawy.

Sebastian Adamkiewicz

Opinie

Dlaczego powstanie wielkopolskie osiągnęło sukces?

27 grudnia 1918 r. w Poznaniu rozpoczęło się powstanie wielkopolskie – największe z polskich powstań narodowych zakończonych sukcesem. Co legło u podstaw zwycięstwa i jak należy dziś o nim opowiadać?

Damian Małecki

Kościół przeciwko masonom w II RP

Masoni byli dla Kościoła jednym z największych ideowych wrogów. Koniec lat 30. przyniósł nasilenie kampanii antymasońskiej.

Tomasz Krok

Narodziny Polski. Pomocnik Historyczny „Polityki” – recenzja i ocena

Czy Mieszko I był chrześcijaninem jeszcze przed rokiem 966? Skąd naprawdę pochodził? Co widnieje na denarze Bolesława Chrobrego: orzeł, gołąb czy paw? Co ma wspólnego z powstaniem Polski zakopane srebro? Jak mieszkali i z czego żyli przodkowie Piastów? Trochę światła na nieoczywiste początki naszego państwa rzuca najnowszy Pomocnik Historyczny „Polityki”.

Przemysław Chudzik

„CzasyPismo”, nr 7 - recenzja i ocena

Coraz częściej zwraca się uwagę na poznawanie oraz opisywanie historii regionalnej. Historii, która może być zupełnie inna niż historia państwa czy świata. Historii, która jest niezwykle ciekawa poprzez miejsca, postacie czy wydarzenia, które rozgrywały się dosłownie obok nas.

George Patton – niepokorny generał

„Żołnierze! Cała gadanina o tym, że Ameryka nie chce dalej uczestniczyć w tej wojnie i walczyć, to kupa pieprzonych bzdur” – powiedział w czerwcu 1944 roku George Patton, jeden z najbardziej znanych dowódców alianckich czasu II wojny światowej.

Jakub Ciechanowski

Partyzanci radzieccy: pod znakiem czerwonej gwiazdy

Partyzanci radzieccy byli przez propagandę ukazywani jako „mścicieli ludu”. Dla Niemców byli zagrożeniem na tyłach frontu. Dla Polaków, w pewnych przypadkach – wrogiem, w innych zaś – sprzymierzeńcem.

Marcin Maliszewski

Andrzej Friszke - „Między wojną a więzieniem 1945–1953” - recenzja i ocena

Nie jest to historia lekka, łatwa i przyjemna. Nie jest heroiczna ani optymistyczna. Mimo to, warto ją poznać.

Krzysztof Niewiadomski

Multimedia

Upadek Bolesława Kędzierzawego Video

Dlaczego Bolesław Kędzierzawy musiał ukorzyć się przed Fryderykiem Barbarossą? Zapraszamy do obejrzenia video na ten temat.

Historia Na Szybko

Plemienne scrabble - co było przed państwem Mieszka I?

W przyszłym roku będziemy obchodzić 1050 rocznicę chrztu Polski. Wydarzenie to uznaje się za moment powstania polskiego państwa. A co było wcześniej?

Przemysław Urbańczyk

Aktywistki w spódnicy. Polskie organizacje kobiece w II RP i w czasie II wojny światowej

W pierwszej połowie XX wieku na ziemiach polskich istniało bardzo dużo organizacji kobiecych. Niestety, ich działalność, zarówno ta społeczno-oświatowa, jak i późniejsze działania zbrojne, są marginalizowane.

Katarzyna Jóźwik

Sławomir Kmiecik – „Cel: Andrzej Duda. Przemysł pogardy kontra prezydent zmian” – recenzja i ocena

Niekiedy pojawiają się na rynku książki, z którym nie do końca wiadomo co zrobić. Szczególnie jeżeli z jednej strony książka została napisana z pasją, a z drugiej nie jestem w stanie zgodzić się z jej treścią. Zadanie prawdziwie niełatwe.

Karol Rogalski

Wywiady

Polacy byli dumnym narodem szczycącym się swoją wolnością i prawami

Czy możemy być dumni z systemu politycznego panującego w I Rzeczypospolitej? Czy był on unikalny na tle europejskim? Jakie szkodliwe mity wciąż funkcjonują na temat tego okresu? I czego możemy się nauczyć od naszych przodków? O tym wszystkim, ale nie tylko, rozmawiam z Jakubem Witczakiem, autorem książki „Sarmacki republikanizm”.

Maciej Zaremba

Sowieci we Lwowie - jesień 1939 r.

Życie polskie we Lwowie po wkroczeniu wojsk sowieckich zupełnie zmieniło swój wymiar. Wiele osób przyjmowała nową wiarę - komunizm. Ale nie wszyscy...

Ola Hnatiuk

Volker Koop - „Bormann. Pierwszy po bestii” - recenzja i ocena

„Szara eminencja”, „cień Hitlera” czy „siła napędowa” to jedne z określeń Martina Bormanna, szefa kancelarii NSDAP. Czy najnowsza książka Volkera Koopa, daje szczegółową odpowiedź na pytanie, kim był zarządca Obersalzbergu?

Napoleon Bonaparte w polskiej sztuce XIX-wiecznej

Napoleon Bonaparte dla wielu żyjących pod zaborami Polaków był symbolem nadziei na odzyskanie niepodległości i szansę na samostanowienie, stając się inspiracją dla artystów parających się każdym rodzajem sztuki.

Krzysztof Gońda

Srebro - import który stworzył Polskę

Wiemy, że Polska nie powstałaby gdyby nie energiczne plemię Polan. A jaki wpływ na powstanie Polski miał import srebra?

Przemysław Urbańczyk

Aleksander Zawadzki – od weterana wojny z bolszewikami do „prezydenta” PRL

Aleksander Zawadzki w 1918 roku zaciągnął się do formowanego naprędce Wojska Polskiego i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Niedługo później związał się z ruchem komunistycznym. W latach 1952-1964 przewodniczył Radzie Państwa PRL. Co skłoniło go do tak radykalnej zmiany przekonań?

Konrad Ruzik

Grobowiec Sulejmana Wspaniałego odnaleziony?

Wszystko wskazuje na to, że udało się ustalić miejsce pochówku jednego z najpotężniejszych sułtanów Imperium Osmańskiego - Sulejmana Wspaniałego. Grobowiec władcy może znajdować się na terytorium dzisiejszych Węgier.

Antoni Olbrychski

Siemowit IV – niedoszły król Polski

Siemowit IV, książę mazowiecki, ostatecznie zgodził się zrezygnować z pretensji do polskiej korony, uznając sukcesję Jadwigi Andegaweńskiej. Jednak naprawdę niewiele dzieliło go od zostania monarchą.

Monika Juzepczuk

(Nie)porozumienie z PRL

Porozumienie okrągłostołowe wciąż budzi kontrowersje. W postawie liberalnego skrzydła opozycji, które przez lata demonizowało Polskę Ludową, a następnie wychwalało osiągnięty z jej włodarzami kompromis, nie można dostrzec logiki. Jakie mogą przyczyny tego braku spójności?

Mateusz Kuryła

Grzegorz Wąsowski – „Szkice o Żołnierzach Wyklętych i współczesnej Polsce” – recenzja i ocena

Autor jest apologetą – chociaż nie bezkrytycznym – działalności podziemia niepodległościowego. Na łamach książki podziemie jest malowane w barwach heroicznych. Znajdziemy tu opisy działań zbrojnych, dyscypliny panującej w oddziałach, powszechnej religijności. Czy warto sięgnąć po książkę Wąsowskiego?

Grzegorz Wołk

Polska na Saharze? XIX-wieczne pomysły na nową ojczyznę

W XIX wieku Polacy nie mieli swojego państwa. Jedni usiłowali odzyskać ojczyznę poprzez powstania, drudzy wzmacniali narodowego ducha pracą organiczną. Jeszcze inni snuli wizje „Nowej Polski”. Ale gdzie miała się ona znajdować?

Mateusz Będkowski

Martin Bormann - demiurg upokarzania

Martin Bormann, syn pruskiego sierżanta, który rzucił szkołę, aby pracować na farmie, w końcu został jednym z najpotężniejszych ludzi III Rzeszy. Był przy tym istnym demiurgiem upokarzania.

Volker Koop

David G. Williamson – „Polski Ruch Oporu 1939-1947” – recenzja i ocena

Historia drugiej wojny światowej wciąż pozostaje ciekawym i do końca niezbadanym tematem książek historycznych. Co prawda nasza historiografia wykazuje większe zainteresowanie dziejami powojennymi, ale sytuacja na zachodzie wygląda zgoła inaczej. Wystarczy odwiedzić jakąkolwiek angielską księgarnię by przekonać się, że dział poświęcony drugiej wojnie światowej zajmuje poczesne miejsce w ofercie wydawniczej. Temat wciąż pobudza wyobraźnię, interesuje czytelnika i - co równie ważne - pozwala odkrywać mało znane epizody wojny.

Grzegorz Wołk

Jakub Witczak – „Sarmacki Republikanizm” – recenzja i ocena

I Rzeczpospolita i jej ustrój fascynują i inspirują do dziś. Polski model państwa – zupełnie unikalny na tle ówczesnej Europy – na pewno zasługuje na pogłębioną refleksję. Co oferuje w tej mierze książka Jakuba Witczaka?

Paweł Rzewuski

Staropolskie podatki - początek końca Rzeczpospolitej?

Dziś politycy prześcigają się w pomysłach na nowe rozwiązania podatkowe. A jak wyglądało płacenie staropolskich podatków?

Jakub Witczak

Conn Iggulden - „Zdobywca. Narodziny imperium” - recenzja i ocena

Co ma wspólnego Juliusz Cezar z Dżyngis-chanem? Wielcy wodzowie, politycy, twórcy imperium…? Być może. Ale przede wszystkim obie postaci łączy literacki interpretator ich losów czyli Conna Igguldena. Po świetnym czteroksięgu sprzed lat poświęconym boskiemu Juliuszowi, czeka nas teraz równie ciekawy pięcioksiąg o Dżyngis-chanie. Tak przynajmniej wynika z pierwszej części.

Michał Staniszewski

Rezydencję księcia Rusi odkryto w Chełmie

Podczas wykopalisk na Górze Katedralnej w Chełmie archeolodzy odkryli unikatową, książęcą rezydencję z XIII w. Jej architektoniczny styl nawiązuje do budowli z Węgier i... zamków wznoszonych przez krzyżowców na Bliskim Wschodzie.

Nauka w Polsce

Andrzej Duda: korzenie

Prezydent Andrzej Duda jest ważnym aktorem wydarzeń politycznych w naszym kraju. Przyjrzyjmy się jego korzeniom i środowisku z którego wyrósł.

Sławomir Kmiecik

Bolesław Wieniawa –Długoszowski – niedoszły prezydent RP

Bolesław Wieniawa –Długoszowski był nie tylko ulubionym kawalerzystą Marszałka Piłsudskiego. Niewiele brakowało, a zostałby również Prezydentem RP.

Mariusz Urbanek

Polska Siła Zbrojna (Polnische Wehrmacht): pierwsza Armia Niepodległości

Najbardziej znanymi polskimi formacjami czasów I wojny światowej są Legiony Polskie i Błękitna Armia Józef Hallera. Jednak to Polska Siła Zbrojna, czyli tzw. Polnische Wehrmacht, prawie nieznana i mało liczebna, powinna nosić miano pierwszej armii niepodległej Polski.

Krzysztof Bobryk

Rachunek za Grunwald. Jak Jagiełło pokonał zakon monetą

Wojowanie z zakonem krzyżackim wymagało od Jagiełły nie tylko wielkiego charakteru, ale też pełnego skarbca. Co zrobił władca, żeby uzyskać gospodarczą i finansową przewagę nad przeciwnikiem?

Antoni Olbrychski

Znamy laureatów konkursu na najlepszą pracę magisterską o PRL

Rok temu redakcja POLITYKI ogłosiła konkurs na najlepszą pracę magisterską poświęconą historii PRL. Patronem nagrody został Mieczysław F. Rakowski, polityk i wieloletni redaktor naczelny tygodnika. Kapituła przyznała Nagrodę główną konkursu oraz dwa wyróżnienia.

Mat. pras.

Totmes III – Napoleon Egiptu

Totmes III to wielki zdobywca z XVIII dynastii, za którego panowania Egipt stał supermocarstwem i osiągnął największy zakres terytorialny w swojej historii. Chociaż początki jego rządów nie zapowiadały się dobrze, stał się legendą i bohaterem swojego narodu.

Maria Bogusz

Stanisław Ciesielski – „«Terror na co dzień». Polityka represyjna w ZSRR 1945-1953” – recenzja i ocena

Okres rządów Józefa Stalina w ZSRR leż w centrum zainteresowania badaczy historii XX wieku. Pomimo to, wiele aspektów tego okresu do dzisiaj tworzy „białe plamy” w światowej historiografii. Książka Stanisława Ciesielskiego jest, mimo pewnych swoich wad, udaną próbą uporania się z jedną z nich.

Konrad Ruzik

Znak – bolączka prymasa Wyszyńskiego

Środowiska katolickie i Kościół nie stanowiły w Polsce Ludowej monolitu i choć łączyła je niechęć do systemu komunistycznego, nieraz dochodziło do wzajemnych tarć. Przedstawienie w Watykanie przez Znak memoriału „Opinia” bez wiedzy prymasa Wyszyńskiego zaogniło trwający już wcześniej konflikt.

Marcin Tunak

Autorka bulwersującej reklamy alkoholu usłyszała zarzut

Prokuratura postawiła zarzuty 28-letniej Marcie S., która wykorzystała zdjęcie z tragicznych Wydarzeń Lubińskich '82 do reklamy wódki.

Antoni Olbrychski

Rosja i Turcja: gra imperiów o Morze Czarne (cz. 1)

Począwszy od końca XVII wieku do I wojny światowej Rosja i Imperium Osmańskie stoczyły ze sobą jedenaście wojen, z których niemal każda niosła ze sobą szerokie reperkusje na arenie europejskiej. W tradycyjnej historiografii często znaleźć można opinię, że wrogość między oboma państwami była niemal odwieczna.

Michał Wasiucionek

Jerzy Feliks Szymański - „Losy skoczka” - recenzja i ocena

Życie Jerzego Feliksa Szymańskiego było tak skomplikowane jak czasy, w których przyszło mu żyć. Czy warto zapoznać się z jego wspomnieniami, pisanymi pod koniec życia?

„Kapitalistyczne podziemie kulinarne”, czyli o obecności Coca-Coli w PRL

Coca-Cola to marka, która nawet dzisiaj kojarzy się jako symbol kapitalizmu i amerykańskiego sukcesu. Dla rządzących Polską Ludową był to więc produkt wysoce niepożądany. A jak zapatrywali się na niego zwykli obywatele i czy komuniści faktycznie zdołali zniechęcić ich do „napoju imperialistów”?

Weronika Jasieniak

„Solidarność” – 5 faktów z historii, które warto znać

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” to jedno z najważniejszych zjawisk w historii Polski, a jego działalność przyczyniła się do upadku PRL. Jednak losy wielomilionowego związku to także historia bardzo różnych ludzi i wydarzeń – przypominamy o kilku z nich.

Tomasz Leszkowicz

Sinn Féin: partia walki o irlandzką wolność

Sinn Féin to partia działająca w Irlandii i Irlandii Północnej, założona pierwotnie 28 listopada 1905 r. przez Artura Griffitha. Choć związana z nią była znaczna część ważnych polityków irlandzkich, historia tej partii to opowieść... o ciągłych kryzysach i rozłamach.

Krzysztof Gońda

Wyprawy krzyżowe – historia krucjat i sławni krzyżowcy

Historia Bliskiego Wschodu jest niezwykle skomplikowana. Islam i chrześcijaństwo, Arabowie i krzyżowcy, wyprawy krzyżowe, chrześcijańska Jerozolima - to tylko niektóre tematy, które poruszaliśmy w naszych artykułach. Dlaczego wyprawy krzyżowe miały miejsce? Czy Bliski Wschód to rzeczywiście miejsce starcia cywilizacji arabskiej i europejskiej? Jak wyglądały średniowieczne krucjaty? Jakie są historie sławnych krzyżowców? Czym było Królestwo Jerozolimskie? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w naszych tekstach.

Redakcja

Andrzej Kowalski – „Kontra. Sztuka walki z wywiadem przeciwnika” – recenzja i ocena

Andrzej Kowalski zadebiutował na rynku wydawniczym w roku 2013 książką „Rosyjski Sztylet”. Pamiętam, że szukając informacji na temat owej publikacji jak i jej autora, odniosłem wrażenie, że jest on w pewien sposób związany ze sceną polityczną, co mogło by rzutować na obiektywizm jego pracy. Zaryzykowałem i obiecałem sobie, żeby zupełnie o tym zapomnieć w czasie lektury. To była bardzo dobra decyzja.

Szymon Koziatek

Wielki strach przed Rosją bolszewicką

Wojna 1920 roku była dla Polaków niezwykle ważnym wydarzeniem, i to nie tylko dlatego, że udało się uratować dopiero co odzyskaną niepodległość. Stworzyła ona również bardzo konkretne wyobrażenie o komunistycznej Rosji, obecne przez całe dwudziestolecie międzywojenne.

Paweł Rzewuski

Bitwy o górę Makiwka – starcie, które zbudowało legendę

Na przełomie kwietnia i maja 1915 roku Ukraińscy Strzelcy Siczowi wzięli udział w bitwie z Rosjanami o górę Makiwkę w Karpatach Wschodnich. Chociaż starcie było jednym z wielu stoczonych na froncie wschodnim pierwszej wojny światowej, stało się ważnym elementem ukraińskiej pamięci.

Marek Bogdan Kozubel

Magdalena Kicińska – „Pani Stefa” – recenzja i ocena

O Januszu Korczaku słyszeli chyba wszyscy. Słynny pochód dzieci do wagonów, które miały zawieźć je do Treblinki i idący na czele Doktór to jedna z najsłynniejszych scen z dziejów warszawskiego getta. Jednak czym byłby Dom Sierot przy ul. Krochmalnej w Warszawie gdyby nie jego głównodowodząca Stefania Wilczyńska? Kto dzisiaj pamięta o Pani Stefie, która miała na głowie wszystko: Dom, dzieci i Korczaka?

Daria Czarnecka