Archeologia

Afrykańska ceramika sprzed 12 tys. lat

Pracujący w Mali szwajcarscy archeolodzy odnaleźli fragment ceramiki, który datują na 9400 lat przed Chrystusem. Byłby to najstarszy taki zabytek znaleziony dotąd w Afryce.

Odnaleziono stolicę Kubilaj Chana

Chińskim archeologom udało się odnaleźć i odtworzyć plan wspominanego przez Marco Polo miasta Xanadu (Shangdu), które od 1256 do 1276 roku było stolicą cesarstwa chińskiego.

Kamienne mogiły potrzebują ratunku

Najstarszy historyczny pomnik Ukrainy, kamienne mogiły, potrzebuje ratunku. Naukowcy szacują, że jest on kilkakrotnie starszy niż egipskie piramidy. Znajdujący się nieopodal Melitopola w obwodzie zaporoskim zabytek w niedługim czasie może ulec całkowitemu zniszczeniu, a miejscowej administracji brakuje pieniędzy na ochronę i sporządzenie dokumentacji dla UNESCO, która posłużyłaby do wpisania obiektu na listę pomników światowego dziedzictwa.

Dariusz Wierzchoś

Archeolodzy poszukują grobowca Kleopatry i Antoniusza

Egipscy i dominikańscy archeolodzy zamierzają przeszukać trzy stanowiska w pobliżu Aleksandrii, które skrywać mogą grobowiec słynnych kochanków.

Pierwsze drinki robiono w Mezopotamii

Mezopotamia nie bez powodu nazywana jest kolebką cywilizacji europejskiej. Okazuje się, że mieszkańcy Międzyrzecza są nie tylko wynalazcami pisma, ale również drinków. Co więcej, wymyślony 5000 lat temu koktajl jest znów w sprzedaży.

80 lat Państwowego Muzeum Archeologicznego – wystawa jubileuszowa

Do 30 marca w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie oglądać można wystawę przygotowaną z okazji jubileuszu 80-tej rocznicy powołania Muzeum. Za pomocą plakatów z najciekawszych krajowych oraz zagranicznych wystaw przedstawiona została historia Muzeum.

Grażyna Latos

Złodzieje i hobbyści

Na początku miesiąca informowaliśmy o "ciekawym odkryciu dokonanym przez dwóch angielskich „poszukiwaczy skarbów”":http://histmag.org/?id=2523. Jak się jednak okazuje, również w Wielkiej Brytanii osoby przeczesujące pola i lasy z wykrywaczami metalu stanowią poważny problem.

Zabytki sprzed 1500 lat odnalezione przy pomocy wykrywacza metalu...

Dwóch entuzjastów poszukiwań przeprowadzanych za pomocą wykrywacza metalu z hrabstwa East Sussex w Wielkiej Brytanii natrafiło na grób z czasów saskich pełen bogatego wyposażenia.

Trzeba będzie zmienić podręczniki do starożytności?

Zespół niemieckich archeologów kierowany przez Petrę Loenne odnalazł w okolicach Hanoweru pole bitwy z III wieku n.e., na którym rozegrało się starcie między barbarzyńcami i armią rzymską. Dotąd sądzono, że aktywność Rzymu w tym regionie zakończyła się... 200-250 lat wcześniej.

Ilu było Jezusów?

_Znaleźliśmy grób Jezusa!_ – co kilka miesięcy archeologowie z triumfem ogłaszają w mediach. Zdarzało się, że na tej podstawie budowano zadziwiające teorie o rodzinie Jezusa lub jego (nie)istnieniu. Choćby amerykański reżyser James Cameron dwa lata temu ogłosił, że posiada urnę ze szczątkami Jezusa. Cóż, to, że archeologowie odnaleźli grób Jezusa nie ulega wątpliwości. Brian Palmer policzył, że zrobili to już... 71 razy.

Recenzje

Prawdziwe skarby prosto z Libii

Wystawa _Skarby z Ptolemais_, prezentująca szczególne odkrycie polskich archeologów śródziemnomorskich podczas wykopalisk libijskich, prezentowana jest od kilku dni na Zamku Królewskim w Warszawie.

ArcheologiaEgiptu.pl - Egiptologiczny Serwis Informacyjny

W polskim internecie niewiele jest wartościowych stron internetowych poświęconych archeologii. Lukę tę postanowił wypełnić Szymon Zdziebłowski, archeolog z Poznania, tworząc witrynę "Egiptologiczny Serwis Informacyjny":http://www.archeologiaegiptu.pl/.

Michał Świgoń

Najstarszy hebrajski napis

Izraelscy archeolodzy twierdzą, że znaleźli najstarszy znany nam tekst zapisany w języku hebrajskim.

Mumie chore na malarię

Dwie egipskie mumie sprzed 3,5 tys. lat noszą wyraźne ślady malarii. Są to najstarsze znane przypadki tej choroby.

Stolica Chazarów odnaleziona

Rosyjscy archeolodzy poinformowali, że udało im się odnaleźć zaginioną stolicę państwa Chazarów, co stanowi przełom w badaniach nad jego historią.

O Tyritake w Muzeum Narodowym

Konferencja naukowa podsumowująca pierwszy sezon wykopalisk polskich archeologów w Tyritake na Krymie odbędzie się 19 września w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Gdzie zaczyna się Warszawa?

Jak się okazuje, stolica to nie tylko Zamek Królewski i Pałac Kultury i Nauki. O historii przedmiejskiej Warszawy dowiedzieć można się z wystawy _Targówek – tu zaczyna się Warszawa_ w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego.

Problemy językowe przyczyną zatonięcia Mary Rose?

Badania czaszek żeglarzy, którzy zginęli w katastrofie sprzed ponad czterech wieków wskazują, że przyczyną ich śmierci mogła być... słaba znajomość języka angielskiego.

Domostwo sprzed 5000 lat

Na wyspie Man, na Morzu Irlandzkim, odkryto pozostałości neolitycznego domostwa sprzed 5000 lat oraz dwie ludzkie czaszki. Odkrycia dokonano podczas robót ziemnych przy przedłużaniu pasa startowego lotniska w Rolandsway. Jak podkreślają pracujący na miejscu eksperci z Oxford Archeology, znalezisko jest ważnym wydarzeniem nie tylko dla wyspy, ale i Wielkiej Brytanii

Wojciech Andryszek

Reportaże/relacje

„Brud i człowiek”, czyli od historii prostytucji po czyszczenie latryn – relacja Histmaga

Postronnym mogłoby się wydawać, że archeologia to nudna i hermetyczna nauka. Młodzi naukowcy z Krakowa udowodnili, że to nieprawda. Zorganizowali konferencję, która przyciągnęła tłumy słuchaczy i prelegentów z całej Polski.

Artykuły

Medycyna sądowa w badaniach archeologicznych. Historia Hibernatusa-Otziego

Para niemieckich alpinistów, wracając do schroniska, zboczyła ze szlaku turystycznego. Przemierzając dolinę Ötztal, rozpościerającą się w Alpach austriackich, natknęli się na nagie ciało mężczyzny. Owo odkrycie stało się największą sensacją archeologiczną XX wieku.

Agata Freindorf

Konferencja naukowa: Archeologia eksperymentalna, rekonstrukcja historyczna - możliwości badawcze II

Studenci historii i archeologii, pracownicy naukowi oraz przedstawiciele środowiska rekonstrukcji historycznej spotkają się we Wrocławiu. Podczas konferencji naukowej, zaplanowanej w dniach 15-18 maja br., nie zabraknie atrakcji dla miłośników historii. „Histmag.org” objął patronat nad tą inicjatywą.

Michał Świgoń

Nowe wyzwania przed archeologami

Podczas ogólnopolskiej konferencji archeologów w Poznaniu przedstawiciele tej dziedziny nauki dyskutowali o koniecznych zmianach w prawie i samoorganizacji środowiska.

W poszukiwaniu miejsc pochówku

19 lutego grupa historyków z wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej przeprowadziła badania na cmentarzach w Dzierżoniowie i Jaworzu (woj. dolnośląskie). Celem było odnalezienie miejsc pochówków działaczy powojennego podziemia niepodległościowego. W poszukiwaniach użyto georadaru.

Recenzje

Wikińska Wiki – recenzja i ocena strony

Mechanizm Wikipedii wykorzystywany jest już nie tylko w Wolnej Encyklopedii, ale także w wielu mniejszych projektach tworzonych przez internautów. W stosunkowo prosty sposób pozwala on stworzyć sporą bazę informacji. Przykładem jest Katalog Znalezisk Archeologicznych Wczesnego Średniowiecza.

Nietypowe pochówki wczesnośredniowieczne

Archeolodzy odkryli 42 jamy grobowe ze spalonymi szczątkami w Wilanowie w woj. wielkopolskim. Znalezisko datowane jest na przełom VIII i IX w.

Anna Maria Kotarba-Morley

Artykuły

Rola morza w życiu starożytnych oraz kilka słów o ówczesnych systemach żeglugi

Nie sposób nie żywić uczucia podziwu dla odwagi starożytnych żeglarzy, którzy mimo niedoskonałości swoich statków, systemów nawigacji i przyrządów spenetrowali ogromne przestrzenie mórz i oceanów.

Dinozaur olbrzym

W argentyńskiej prowincji Nauquen odkryto szkielet dinozaura. Nie jest to zwykły szkielet – to szkielet gigant.

Najstarsze malowidło naścienne

Francuski archeolog Eric Coqueugniot kierujący wykopaliskami porównuje malowidło do dzieł Paula Klee. Datowanie radiowęglowe wykazało, że malowidło powstało około 9000 r. p.n.e., czyli prawie 11 tys. lat przed narodzinami niemieckiego malarza.

Mennica Celtów w Kaliszu?

Kaliscy archeolodzy znaleźli monetę celtycką wykonaną ze stopu złota i srebra oraz fragment pręta, który mógł być przygotowany do przetopienia na krążek menniczy.

Etruskie miasto odnalezione

Po trwających od siedmiu lat pracach wykopaliskowych włoscy archeolodzy wierzą, że odnaleźli jedno z najważniejszych miast starożytności.

Najstarsza kolonia Fenicjan w Hiszpanii?

Szkoła czy wykopaliska? Przed niecodzienną decyzją staną być może władze andaluzyjskiego miasta Chiclana.

Największa awantura w dziejach archeologii?

22 maja 2008 roku świat archeologii zadrży w posadach! Tajemnica śmierci Tutanchamona czy budowy Stonehenge na chwilę stracą na ważności. Tysiące ludzi równocześnie na całym świecie pozna prawdę na temat Królestwa Kryształowej Czaszki…

Szymon Zdziebłowski

Do Biskupina zawitali Bałtowie

Pod hasłem „Bałtowie — północni sąsiedzi Słowian” trwa 13. Festyn Archeologiczny w Biskupinie. To okazja dla wszystkich miłośników historii, by zakosztować klimatu życia przed wiekami.

Opinie

Odgrzewane kotlety

„Podręczniki szkolne do wymiany!” – huczała niedawno Gazeta Wyborcza. Po każdym takim zawołaniu umacniam się w przekonaniu, że do wymiany nadają się dziennikarze, nie zaś podręczniki.

Sebastian Adamkiewicz

Egipcjanie północy

Nie tylko starożytni Egipcjanie mumifikowali zmarłych. Z badań opublikowanych w tym miesiącu przez Antiquity Journal wynika, że robili to również Szkoci.

Skarb Wikingów w ogródku

Kto nie chciałby zostać tak przyjemnie zaskoczony pewnego pięknego poranka? W ogrodzie szwedzkiego rolnika ulewny deszcz odsłonił niecodzienne znalezisko: skarb Wikingów!

Szwajcarski zabytek pod wodą

Archeolodzy odkryli ślady najstarszej szwajcarskiej budowli. Problem w tym, że najprawdopodobniej nigdy nie przyciągnie ona turystów. Chyba, że chętni ubiorą się w skafandry nurków, bo zabytek znajduje się na dnie jeziora.

Jak rozwijały się starożytne miasta?

Jak rozwijają się miasta? Od środka na zewnątrz, prawda? Otóż zdaniem archeologów nie zawsze tak było. W starożytności, w przypadku niektórych ośrodków, najpierw powstawały obrzeża dookoła pustego środka. Z biegiem lat osada zapełniała pustą przestrzeń.

Zwłoki dziewczynki przyciągają tłumy

Setki, jeśli nie tysiące osób tłoczą się w sali muzealnej w argentyńskim Salta, by zobaczyć „la Doncella”(„Dziewicę”), czyli zmumifikowane zwłoki 15-letniej inkaskiej dziewczynki, które znaleziono w 1999 roku w lodowej pieczarze w masywie wulkanu Llullaillaco.

Ekshumacja królowej Wikingów i Polak w tle

Wczoraj norwescy archeolodzy ekshumowali ciało królowej Wikingów. Chcą uzyskać odpowiedź na nurtujące ich pytanie: kim jest osoba pochowana u jej boku?

Festyn archeologiczny w Woli Radziszowskiej

W dniach 14-18 września w tej niewielkiej miejscowości na południe od Krakowa odbędzie się festyn archeologiczny. Organizatorem jest Stowarzyszenie Dziejba.

Zapraszamy do Biskupina!

Jak co roku najsłynniejszy rezerwat archeologiczny w Polsce będzie gospodarzem tygodniowego festynu archeologicznego. Tym razem tematem przewodnim będą _Bałtowie – północni sąsiedzi Słowian_.

Antyczna masakra

Archeolodzy prowadzący wykopaliska w Syrii odkryli pozostałości po ogromnej rzezi na młodych mężczyznach, która dokonała się około 6 tysięcy lat temu.

Huragan odsłonił armaty

Huragan Dean, który jeszcze tydzień temu stanowił śmiertelne zagrożenie dla Karaibów i wybrzeży Ameryki Północnej pomógł historykom. Porywisty wiatr odsłonił zardzewiałe działa z XVIII wieku, które leżały na meksykańskiej plaży przysypane piaskiem od dziesięcioleci.

Toruń pod lupą

Dzięki zabiegom prezydenta miasta oraz rektora UMK naukowcy powtórnie przyjrzą się Toruniowi. Celem jest odkrycie nieznanej historii miasta.

Renata Pernak

W Poganowie odkryto kamienną „babę”

„Babą” nazywa się prymitywną rzeźbę kamienną. Odkrycia dokonano w czasie badań wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego Poganowo IV.

Na Cyprze odkryto osady sprzed 4 tysięcy lat

Jak donosi serwis internetowy Financial Mirror amerykańscy archeolodzy odkryli na Cyprze pochodzące z epoki brązu pozostałości osadnictwa.

W Finlandii odkryto neolityczną gumę do żucia

Dokonała tego 23-letnia Sarah Pickin - studentka archeologii na uniwersytecie w Derby w Anglii. Guma pochodzi sprzed 5 tysięcy lat.

Grobowce atlety i hazardzisty odkryte w Sozopolu

Zespół bułgarskich archeologów, pracujących pod kierownictwem Krastiny Panajotowej, odkrył na plaży Harmani w Sozopolu we wschodniej Bułgarii kamienny grobowiec z IV wieku p.n.e..

Cmentarz z czasów Ramzesa II odsłania kolejne tajemnice

Serwis internetowy Egypt State Information Service poinformował o kolejnym odkryciu egipskiej misji archeologicznej. Grupa prowadząca prace w północnej części kraju odnalazła kamienne płyty i sarkofagi sprzed około 3300 lat.

W Chinach odkryto prehistoryczne siedliska mieszkalne

Jak donosi serwis internetowy People's Daily, w środkowych Chinach znaleziono liczące sobie 8 tys. lat siedliska mieszkalne. Archeolodzy twierdzą, że pochodzą one z początków młodszej epoki kamienia.

Grobowiec sprzed 4 tys. lat odkryty w Azerbejdżanie

Jak donosi azerski serwis internetowy APA, archeolodzy odkryli w południowo-zachodniej części tego kraju grobowiec plemiennego wodza. Ostrożne szacunki mówią, że pochodzi z II tysiąclecia p.n.e

Grób Etrusków w Toskanii

Na terenie Toskanii odkryto idealnie zachowany etruski grób pochodzący sprzed 2 tys. lat. Znaleziono w nim m.in. urny ze szczątkami około 30 osób oraz liczne zabytkowe przedmioty.

W Szwajcarii znaleziono cmentarzysko dinozaurów

W ubiegły czwartek szwajcarskie media informowały o niesamowitym odkryciu szczątków dwóch plateozaurów. Naukowcy nie wykluczają, że odkryto największe w Europie cmentarzysko dinozaurów.

Graffiti przykryło prehistoryczne malowidła

Trudno wprost uwierzyć w bezmyślność i idiotyzm hiszpańskich wandali. Pod swoimi bazgrołami na ścianach jaskini Cova de la Clau w Palma de Gandia przykryli liczące 8 tysięcy lat malowidła.

Algierskie malowidła sprzed 3,5 tys. lat

W algierskim regionie Batna dokonano niezwykle ciekawego odkrycia. Odnalezione freski okazały się o wiele starsze, niż przypuszczano. Prawdopodobnie mają grubo ponad 3 tysiące lat.

Ewolucja do poprawki?

Najnowsze wydanie „Nature” wywraca wiedzę o ewolucji człowieka do góry nogami. A wszystko przez dwa fragmenty szkieletów sprzed ok. 1,5 mln lat.

Mamuty na Jurze

Podczas badań jurajskiej jaskini Stajnia archeolodzy znaleźli kości wielkiego zwierzęcia. Podejrzewa się, że należały do mamuta.